Jump to content

جدید سرائیکی لوک نظم دا پندھ

وکیپیڈیا توں

جدید سرائیکی لوک نظم دے پندھ کوں اڳونہاں ٹورݨ آلے لوکیں اِچ ہک اہم ناں ارشاد تونسوی دا وی ہے ۔ اُنہاں بندے دے وجود (Existence) کوں سنوارݨ سانگھے ہک بھرویں کوشش کیتی ہے۔[١]

دنیا اِچ ساریاں قوماں دے آپنے آپنے اخلاقی، معاشی، سیاسی، معاشرتی، مابعدالطبیعاتی تے روحانی تصورات ہوندن۔ پر قوماں اِنہاں تصورات دے نال نال آپنے عصری تقاضیاں کوں وی سامنے رکھیندن۔ اُنہیں دا عصری شعور اِتنا وسیع ہوندے جو او کہیں وی طرح دی یوٹوپیا اِچ پناہ نئیں گھندے۔ عملی زندگی اِچ او  قوماں کہیں رومانس دا شکار نئیں تھیندیاں۔

سئیں ارشاد تونسوی اِتھوں دی اجتماعی بے خبری دے خول کوں تروڑ تے ، لوکیں کوں نویںفکر ڈِتی نیں۔ اُنہیں آپنا نویکلا دَگ چنڑے۔ اے سماجی تے ثقافتی قدریں کوںنویں ترتیب نال پیش کرن دا  آہر ہے۔ سرائیکی شاعری دے مزاج کوں بدلن دا اے ڈوجھا وڈا مظاہرہ ہئی۔ تِریمتِیں دے عالمی ڈینہہ تے اُنہیںدی لکھی ہوئی ہِ نظم ملاحظہ فرمائو۔

بابل تیں توں کجھ نہیں منگدے

نہ گھر ٻار ، نہ کنت ، نہ ڈھول

ساکوں ساݙے پیر ، ولا ݙے

ساݙے پیریں جھانجھر پا ݙے

ہک واری ساکوں ٹُرݨ سِکھا ݙے [٢]

نویں سرائیکی نظم کوں عزیز شاہد نیں معتبر بناون اِچ اہم کردار ادا کیتے۔ او پچھلے پنجاہ سال توں اپنے قاری نال جڑے گھڑئین۔ کہنیں ویلھے عزیز شاہد دا قاری چُݨ پُچݨ (2000۔1960ء) اِچ اوندا ٻانہہ ٻیلی بݨدے ۔ عزیز شاہد اوکوں پُھل سرمی دے وی ݙکھیندے تے اوکوں جوڳ وچ وی آپݨا بھائیوال رکھیندے ۔ اوندا قاری 2001ء توں 2011ء تئیں دی چُݨ پُچݨ وچ اوکوں نئیں چھڑیندا ۔ عزیز شاہدؔ دا قصہ ‘ پݨیال توں شروع تھیا ہویا دھمی تئیں جاری ہے۔ اے قصولی اپݨے اسلوب نال ‘ اپݨے لفظیں نال‘ اپݨے خیال دے رنگینی نال ‘حیران کر ݙیوݨ آلیاں ڳالھیں وی کریندے۔ سُوہݨے سوہݨے فوٹو (لفظی پیکر تراشی  تے منظر کشی) وی ایں طرح پیش کریندے جو ہک دفعہ تاں سامع تے جادوائی کیفیت طاری تھی ویندی ہے۔ [٣]

  1. از: سئیں ڈاکٹر خالد اقبال۔ لائبریری۔
  2. ارشاد تونسوی، ندی نال سنجوک، ملتان، سرائیکی ریسرچ سنٹر، جنوری۲۰۰۶ء،ص:۶۸
  3. از: ڈاکٹر گل عباس اعواݨ۔ ڳول پھرول لِکّھت: "نویں سرائیکی لوک نظم۔ تجزیاتی مطالعہ"۔ ریسرچ جنرل "نڳال" (سرائیکی)۔ سرائیکی ایریا سٹڈی سنٹر، بہاء الدین زکریا یونیورسٹی ملتان ٢٠٢٠ء تُوں چَھپّے ہوئے تُوں آرکائیو تِھیا ہویا۔