ارتقاء توں ردِ تشکیل تئیں سرائیکی زبان تے لوک ثقافت

اَڄ دے دور وِچ سرائیکی خطے دا بندہ آپݨے علاقے بند تھی کے رہ ڳئے پر ایں خطے ایں وسیب ایں مقامیت دے میلے ٹھیلے زبان جھمر راگ رنگ تے رواج اینکوں ہر ݙوجھی تہذیب کنوں وکھرا کر کے اڄاں تئیں ڄݨوائی آندئین جیندے وچ اتھوں دے لوک شاعر، ہنرکار،  دستکار، کاشی گر، نقاش، خطاط، ادیب، لوک فنکار، قصہ گر، کسب گر، تے کہاݨی کار دا بے انت حصہ شامل ہے۔ ہک توں ودھ نویں چینل نویاں اپرپیاں زباناں نویاں ثقافتاں تے غیر زباناں اتے ثقافتاں دے اتھاں رواج دے باوجود سرائیکی زبان اتے سرائیکی وسّوں کوں کجھ نی تھیا اینکوں نت ترقی ہے۔

ارتقاء کنوں گھن کے رد تشکیل تئیں سرائیکی زبان ہمیش قائم رہی اے  بھانویں جو ایندی جڑت بݨت وچ تبدیلیاں تھیاں پر اتھوں دے لوکاں کݙاہیں وی ٻاہرلی تہذیب یا زبان د ی قبضہ گیریت کوں تسلیم نی کیتا ۔جیڑھا وی اتھاں دا وسنیک تھیا او ں اتھوں دی زبان کوں ورتیا تے ایں تہذیب دا حصہ بݨ ڳیا۔ جے کئی ٻاہروں مہاجر دی شکل وچ اتھاں آ وَسیا تاں اوں اتھاوں دی زبان تے تہذیب دی چولی پا گھِدی۔

ایں ویلے پاکستان وچ موجود زباناں وچوں سرائیکی ݙوجھی وݙی زبان دے طور دے ڄاݨݨی ٻولی تے لکھی ونڄݨ والی زبان ہے ۔جیڑھی جو آپݨا ہک مخصوص جغرافیے ہک نویکلی ثقافتی جڑت اتے مٹھاج دی وجہ کنوں جگ مشہور ہے ۔

سرائیکی زبان، سرائیکی تہذیب اَتے سرائیکی ثقافت، روس دے اندر، افغانستان (کابل وچ ملتانی محلہ)، بھارت دے صوبے راجستھان تے دہلی دے ملتانی محلہ، اندرون بلوچستان وانا تئیں اندرون سندھ سرحدی علاقیاں تے سندھی زمیندار خانداناں زرداریاں تے تالپوریاں وچ اتے صوبہ خیبرپختونخواہ دے اندر ضلع ڈیرہ اسماعیل خان تئیں اتے صوبہ پنجاب دے ویہہ ضلعیاں وچ ٻولی تے سمجھی ویندی ہے ۔۱۸۱۸ء دے بعد انگریز ہک سو سال تئیں ملتان دے قبضہ دار ریہا پر سرائیکی کوں اڄٖ تئیں کہیں زبان نال کئی فرق نی پیا۔ ملتان ہمیش ہک جگ مشہور صوبہ ریہے جیندے اتے ہِک سوہِک گورنراں حکومت کیتی تے، اے ہمیش سرائیکی وسیب دے نام نال ای ڄاݨیا ڳئے۔

ٻِیا ݙیکھو

• سرائیکی تہذیب اُتے ٻِنّھاں تہذیباں دا اثر

• جلیل پور اتے ملتان دی قدیم تہذیب

• ست دریاواں دی دھرتی دی ثقافت تے تہذیب

• سقوطِ ملتان اَتے ملتانی لوک کہاݨیاں

• وسیب دی ثقافت تے جغرافیے دا بَدَل

ٻاہرلے جوڑ

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد۔۔۔۔