Jump to content

لوک قِصّے تے لوک کہاݨیاں دی اہمیّت

وکیپیڈیا توں

لوک قصّہ تے لوک کہاݨیاں اساݙی حیاتی تے اثر انداز تھیوݨ والے طرزِ احساس ، طرز فکر تے طرزِ عمل کوں بیان کریندے تے خواہشاں کوں ہر حالت وچ پورا کریندے ۔ انہاں کہاݨیاں دا گاٖنڈھا حیاتی نال کریندے ہوئے[١]

لوک قصے تے لوک کہاݨیاں اپݨے فنی تے ادبی ، گھٹکیاں دے ٻاجھوں وی ایجھیاں نیں ہوندیاں جو اُنہاں کوں ہِکے لنڳی غیر اہم سمجھ گھدا ونڄے ۔ مونڈھی تے قدیم قصے جیڑھے عام طور تے کہیں قوم دے وچ مقبول تے مشہور تھیندن۔ انہاں وچ ٻہوں ساریاں وکھو وکھ چساں بھریاں ہویاں ہوندیاں ہن۔ ایہ قصے کہیں اوپرے جہان اِچ نِسردن۔ بھل اوں قوم دے شعور تے تخیل دا ودھار کریندن۔ اِنہاں وچ اوں قوم دے تخیل دی مونڈھی ، ملوک تݙ نظردی ہے ۔ انہاں وچ اوں قوم دے شعور دی پہلی معصوم تتلاہٹ سُݨائی ݙیندی ہے ۔ انہاں وچ ڈھیر ساریاں اوشئیاں نظر آندیاں ہن جنہاں وچ او قوم شروع لا توں دلچسپی گھندی ہئی جیڑھی انہاں دے دماغی یا جذباتی طاقتاں تے زور دار محرکات دا کم کریندیاں ہن۔ انہاں وچ او ساریاں ڳالھِیں نظردیاں ہِن جنہاں تے انہاں کوں پکا یقین ہئی جنہاں کوں حق سچ دیاں ڳالھِیں سمجھدے ہن۔ انہاں وچوں او سارے تصورات ملدن ۔ جیڑھے چھڑے تصور اِی نہ ہن بھل ایں خیال وچ ہووݨ آلے واقعات کوں ڈھیر ترکڑے تے پکے ٹھکے ہن ۔ انہاں وچ مافوق الفطرت عناصر واقعات یا کئی کردار ، وہم و گمان تے او مذہبی عقائد وی نظردن جنہاں کوں او قوم ٹھیک سمجھدی ہئی ۔مُکدی گاٖلھ قصے کہاݨیاں وچ کہیں قوم دی مونڈھی مجموعی اَتے انہاں دے لوکیں دی انفرادی کوششاں دی سُنڄاݨ تھی سڳدی ہے۔[٢]

ملک عبداللہ عرفان اپݨی کتاب "ناتھ جی" دے دیباچے وچ قصے دی اہمیت بارے مُکدی ڳالھ کریندن:

"قصہ ماݨس دے وہاݨے ݙینہاں دے ݙُکھ سُکھ دی تاریخ ہے ۔ وسیب واسیاں دے بھاڳاں تے ویکیاں دی پوتھی اے۔ قوماں دے سِݨپ ڳلھپ دا ست ہے، سوچاں دا سوما ہے، اساݙا دھنا پناہے، پرکھاں دی ݙتی ݙات ہے، پیڑھیاں دا ورثہ ہے اَتے سبھانیں دا آرھی شیشہ ہے جیڑھا اساݙے کنیں ہوندے ہوئیں وی ایں سانگوں کئینی جو لکھت اِ چ نئیں آیا۔" [٣]

حفیظ خان لوک قصے دے اہمیت بارے اکھیدن :

"ایہ ہک عام انسانی رویہ ہے جو انسان اوندی ہی ڳالھ سُݨدے، سُݨویندے  تے کریندے جیڑھا اوندے کیتے ٻہوں اہم ہووے یا اہم ریہا ہووی۔" [٤]

  1. از: سئیں ڈاکٹر خالد اقبال۔ لائبریری۔
  2. از: الطاف ݙاہر ۔ ڳول پھرول لِکّھت: "سرائیکی ادب وِچ لوک قصّے دی اہمیّت تے افادیت"۔ ریسرچ جنرل "نڳال-2" (سرائیکی)۔ سرائیکی ایریا سٹڈی سنٹر، بہاء الدین زکریا یونیورسٹی ملتان جولائی تا دسمبر ٢٠١٩ء تُوں چَھپّے ہوئے تُوں آرکائیو تِھیا ہویا۔
  3. ملک عبداللہ عرفان، ناتھ جی، بہاول پور، پاکستان سرائیکی ادبی بورڈ،۱۹۹۴ء،ص:۱۱
  4. حفیظ خان، ڈھیر ݙینہاں دا قصہ، ملتان، ملتان انسٹیٹیوٹ آف پالیسی اینڈ ریسررچ ، دسمبر ۲۰۱۴ء، ص :۲۸