سرائیکی وسیب وِچ تھیٹر

’’ملتان وچ تھیٹر دی روایت کوں اڳاں ٹورݨ والیاں وچوں انڈین شیکپیئر، آغا حشر کاشمیری ہن ملتان وچ آغا حشر جتنی دفعہ تھیٹر کمپنی گھن تے آئے تاں ہک گھرانہ ہمیشہ آغا حشر دے نال جڑیا رہیا۔ اوہے علامہ عتیق فکری (پیدائش ۱۹۱۷ء۔ وفات ۲۰ دسمبر ۱۹۸۶ء) کو دا گھرانہ، بقول علامہ عتیق فکری دے انہاں دے والد، پھوپھا تے خاندان دے ٻئے لوک وی تھیٹر کمپنیاں وچ کم کریندے ہن۔‘‘

خاموش فلماں دے نال نال سرائیکی وسیب وچ تھیٹر کوں عروج حاصل رہیا۔ تھیٹراں وچ ناٹک/ ڈرامیاں وچ نظم تے نثر ݙونہیں مکالمے تے ابلاغ دا ذریعہ ہن۔ سرائیکی ݙوہڑے، کافیاں تے لوک گیت شامل ہوندے ہن۔ غلام محمد جمعہ خان، سید عباس علی، جھیٔں اہم ناں شامل ہن بعد وچ ہندی سینما وچ خاموش فلماں دا دور شروع تھیا۔ سرائیکی وسیب وچ گانمݨ دا تھیٹر، بالی جئی دا تھیٹر، عالم لوہار، عنایت حسین بھٹی تے ٻئے ٻہوں سارے تھیٹر مشہور تے نمایاں رہ ڳئین۔ پاکستان بݨݨ توں بعد، سرائیکی ڈرامے دے نویں دور دا منڈھ ٻدھیندا ݙسدے۔ سرائیکی وسیب وچ ریڈیو پاکستان ملتان، بہاولپور دے قیام نال ای سرائیکی ڈرامے وی ٹیکنیک، ہیئت تے موضوعات وچ نمایاں تبدیلی آئی۔ ’’ریڈیو پاکستان ملتان اور ڈرامہ‘‘ دے عنوان نال اختر جعفری لکھدن:

’’ڈرامے دے حوالے نال ریڈیو پاکستان ملتان دی تاریخ وچ ٻہوں وادھا تھئے۔ بھانویں جو شروع شروع وچ ڈرامے ریکارڈ شدہ نہ ہوندے ہن بلکہ ایہ ڈرامے لائیو Liveنشر تھیندے ہن۔ جنہاں ڈرامہ نگاراں نے سرائیکی ڈرامے کوں اگتے ٹوریا۔ انہاں وچوں رفیق خاور جسکانی، قیصر ملک ملتانی، مقبول عباس کاشر، اختر جعفری، مسعود اشعر، عامر فہیم، ڈاکٹر طاہر تونسوی، حبیب فائق، حمید یوسفی، الطاف قریشی، شمشیر حیدر ہاشمی، مشکور صابری، حنیف چوہدری، پروفیسر اسلم انصاری، اسلم عزیز درانی، اللہ بخش یار، حسن رضا گردیزی، حفیظ خان، عقیل اشرف، ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر، مظہر کلیم، محترمہ نیّر شکیل، تے بعد دے ادوار وچ محترمہ راحت وفا، منظور کامران، طارق شاہ، شفیق آصف، قمر بخاری، رضی الدین رضی، سلیم قیصر تے خالد اقبال دے ناں شامل ہن۔‘‘

ریڈیو پاکستان ملتان دے نال ریڈیو پاکستان بہاولپور توں وی سرائیکی ڈرامے نویں نویں موضوعات اتے لکھیئے ڳئے۔ معروف شاعر ظہور نظر دے ریڈیائی ڈرامے ’’ٻال ٻَٹ‘‘، رنگلی مہندی، برہوں دے پندھڑے، جنگل تے رسماں دے روگی، اینجھے ڈرامے ہن جنہاں وچ سرائیکی کلچر کوں نمایاں طور تے پیش کیتا ڳیا۔

ٻیا ݙیکھو

• آڈیو سرائیکی ڈرامے

• اردو دے ڈرامے

• مطبوعہ سرائیکی ڈرامے

• پاکستان ٹیلی ویژن دے ڈرامے

• سرائیکی ڈرامیاں دے موضوع

• سرائیکی ڈراما

• لوک کہاݨیاں دے ڈرامے

حوالہ جات

۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔