آڈیو سرائیکی ڈرامے

’’سرائیکی آڈیو ڈرامے دے حوالے نال ریڈیو پاکستان ملتان دی تاریخ وچ ٻہوں وادھا تھئے۔ بھانویں جو شروع شروع وچ ڈرامے ریکارڈ شدہ نہ ہوندے ہن بلکہ ایہ ڈرامے لائیو Liveنشر تھیندے ہن۔ جنہاں ڈرامہ نگاراں نے سرائیکی ڈرامے کوں اگتے ٹوریا۔ انہاں وچوں رفیق خاور جسکانی، قیصر ملک ملتانی، مقبول عباس کاشر، اختر جعفری، مسعود اشعر، عامر فہیم، ڈاکٹر طاہر تونسوی، اسلم رسولپوری، حبیب فائق، حمید یوسفی، الطاف قریشی، شمشیر حیدر ہاشمی، مشکور صابری، حنیف چوہدری، پروفیسر اسلم انصاری، اسلم عزیز درانی، اللہ بخش یار، حسن رضا گردیزی، حفیظ خان، عقیل اشرف، ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر، مظہر کلیم، محترمہ نیّر شکیل، تے بعد دے ادوار وچ محترمہ راحت وفا، منظور کامران، طارق شاہ، شفیق آصف، قمر بخاری، رضی الدین رضی، سلیم قیصر تے خالد اقبال دے ناں شامل ہن۔‘‘ (۲۱)^[١]

ریڈیو پاکستان ملتان دے نال ریڈیو پاکستان بہاولپور توں وی سرائیکی ڈرامے نویں نویں موضوعات اتے لکھیئے ڳئے۔ معروف شاعر ظہور نظر دے ریڈیائی ڈرامے ’’ٻال ٻَٹ‘‘، رنگلی مہندی، برہوں دے پندھڑے، جنگل تے رسماں دے روگی، اینجھے ڈرامے ہن جنہاں وچ سرائیکی کلچر کوں نمایاں طور تے پیش کیتا ڳیا۔

رفیق خاور جسکانی دے ڈرامے ’’ہک رات دا قرض، کون دلاں دیاں ڄاݨے، کامیاب سرائیکی ڈرامے ہن۔ ڈاکٹر عامر فہیم دے لکھے ہوئے فیچر، ڈرامے ’’کجھ خواب میݙے، ارماناں دی جھوک، کلہی شام دا سانجھا درد تے ٻئے ٻہوں سارے ڈرامے سامعین دی یاداشت وچ اڄ وی محفوظ ہن۔

ڈاکٹر انوار احمد نے ریڈیو دیاں ضرورتاں کوں سامݨے رکھیندے ہوئے کئی تخلیقی ڈرامے تحریر کیتے۔ ’’ویران ویہڑھے دی تریہہ‘‘، ٹوئے آلی وستی، ’’ساوا گھر‘‘، سماجی، معاشرتی حوالے نال ٻہوں اہم ڈرامے یاد گار ہن۔

مسرت کلانچوی ’’سنڄ صاحیں (۱۹۸۹ء)‘‘ ریڈیائی ڈرامیاں دی کتاب جیندے وچ سرائیکی سماج دے مسائل اشکار کیتے ڳئے۔ اسلم عزیز درانی نے سرائیکی افسانیاں دے نال نال بہت اچھے ڈرامے وی لکھین۔ جیندے وچوں ’’سونے دے ہتھ‘‘، ’’آزادی ہے ایمان اساݙا‘‘، ریڈیائی ڈرامے شامل ہن۔

حفیظ خان دی تخلیقی شخصیت دیاں کئی جہتاں ہن۔ انہاں ریڈیائی تے ٹیلی وژن ڈرامے ریڈیو دے عروج دے دور وچ لکھیئے۔ ’’کچ دیاں ماڑیاں‘‘ انہاں دے سرائیکی ریڈیائی ڈرامیاں دی کتاب ہے۔ جیندے وچ ’’پیلے پتراں دی بہار‘‘، ’’ݙو ݙونڑے ہک‘‘، ’’ریشم دی کلہی تند‘‘، ’’بُھردی کندھ‘‘، ’’خوبصورت ڈرامے‘‘ شامل ہن۔ ’’کوئی شہریں جنگل کوکدا‘‘ ٹیلی ڈراما سیریل تے بے شمار ٹیلی وژن ڈرامے لکھ تے انہاں صنف ڈرامے وچ آپݨا بھرنواں حصہ پاتے۔ مسرت کلانچوی نے سرائیکی افسانے تے خوبصورت ڈرامے ریڈیو ٹیلی وژن کیتے لکھیٔن۔ جتھاں وچوں ’’پکیاں دی نوکرانی‘‘، ’’سونے دے ڳاݨہے‘‘، ’’طعنے مہیݨے‘‘، ’’بے جوڑ شادی‘‘، ’’وٹہ سٹہ‘‘ تے ٻئے ٻہوں سارے فیچرز ڈرامے شامل ہن۔ قاسم جلال دے ٹیلی ڈرامیاں دی کتاب ’’رُت رنگیلڑی‘‘ سرائیکی وسیب دے سماجی معاشرتی مسائل اُتے معنی ہے۔

اختر جعفری دا سرائیکی ڈراما ’’اک دی چھاں‘‘، مظفر خان، کامیاب ڈرامے ہن۔ ریڈیو پاکستان ملتان توں ڈاکٹر مہر عبدالحق دی ڈرامائی تشکیل کردار، علامہ اقبالؒ دے ’’جاوید نامہ‘‘ کوں پیش کیتا ڳیا۔^[٢]