سرائیکی ادب دی مختصر تاریخ تے تنقیدی اقتباسات

"سرائیکی ادب دی مختصر تاریخ" اے کتاب ڈاکٹر سجاد حیدر پرویز ہوراں دیاں تحقیقی کاوشاں دا نتیجہ ہے ایں کتاب دے سرنانویں تے ’’ سرائیکی لوک ادب دی آپݨی طرز دی پہلی ادبی تاریخ‘‘ لکھیا ڳئے، ایہ کتاب س ۔ سرائیکی پبلیکیشنز چغتائی بلڈنگ ۔ بلوچ نگر مظفر گڑھ دی طرفوں اپریل 1986ء وچ چھپی۔ اِیں کتاب اُتّے تِھیوݨ آلے کُجھ مہان٘دریاں دے تنقیداں دی تفصیل کُجھ اِنڄ ہِے:

• "مصنف نے ’’ پہلی گاٖلھ‘‘ دے عنوان نال لکھیئے جو کتاب "سرائیکی شاعری" کیفی جام پوری مرحوم نے ݙاہ سال وچ مکمل کیتی ہئی پر میں ایہ کتاب صرف ݙو مہینے وچ مکمل کیتی اے……… میکوں خیال آیا جو سجاد حیدر پرویز نے جیڑھے ویلے ایہ کتاب لکھی تاں انہاں دے سامݨے کیفی جام پوری دی "سرائیکی شاعری" تے دل شاد کلانچوی دی "سرائیکی اوراس کی نثر" تُوں سیٹھ عبید الرحمٰن دی ’’ سرائیکی کتابیں‘‘ جھئیاں تحقیقی کتاباں موجود ہن"۔

• "مطالعہ محدود جھئیاں اے پر میں کجھ گاٖلھیں وی نوٹ کیتن۔صفحہ نمبر185 تے صادق ایجرٹن بارے وچ انکشاف کیتا ڳئے جو ایہ 1970ء وچ بند کر ݙتا ڳیا۔ حالاںجو ایندا 1972ء دا 60 سالہ نمبر تے 1973ء، 1976ء ، 1982ء تے 1985ء دے شمارے تاں میݙی الماری وچ موجود ہن"۔

• ’’صفحہ 133 تے درج ہے جو اکتوبر 1985ء وچ ممتاز حیدر ݙاہر دا شعری مجموعہ ’’ اندھا رے دی رات‘‘ چھپا تے ٹائٹل، علی بھائی پرنٹرز ملتان نے چھاپیا۔ چھڑا ٹائٹل چھاپݨ آلے دا ناں ݙیوݨ عجیب جھیاں لگیا۔ کتاب میݙے کول ہئی پئی۔ اوں تے نظر سٹی تا پتہ لگا جو ایہ علی بھائی پرنٹرز نے نھیں، خالد معراج پرنٹرز نے چھاپی اے تے خاص گاٖلھ اے جو ایہ اکتوبر85ء وچ نہیں بلکہ جون  1985ء وچ چھپی، بالکل قریبی زمانے دی ادبی تاریخ دا ایہ حال اے‘‘۔

• ’’صفحہ 239 تے درج اے جو غلام حسن حیدرانی1972ء وچ پیدا تھئے تے اگلے صفحے تے انہاں دی تاریخ وفات 1975ء درج اے‘‘۔

• ڈاکٹر سجاد حیدر پرویز ،مضمون نگار حضور بخش جام دی تنقیدی تبصرے بارے اپݨا جواب، اپݨی کتاب ’’سرائیکی ادب ٹور تے پندھ‘‘ دے صفحہ نمبر 102 لکھدن:

• ’’پہلی گاٖلھ تاں ایہ ہے جو جیڑھے ویلے کوئی بندہ تاریخ یا ادبی تاریخ لکھدے تاں تاریخاں تے کوائف دیاں غلطیاں کڈھݨ ہک پراݨی روایت ہے بس فاضل نقاد نے ایہو کیتے‘‘۔

• "نخلستانِ ادب" 1970ء وچ بند نہ تھیا ہا۔ پہلی گالھ تاں ایہ جو انہا ں غلط پڑھے۔ ایہ اردو ہندسیاں وچ ۱۹۷۰ ء نھیں۔ انگریزی ہندسیاں وچ۱۹۲۰ء لکھیا ہویا ہا۔ تے ایںگالھ دا حوالہ علامہ محمد اعظم سعیدی دی کتاب ’’ وادی پنجند اچ صحافت‘‘ دے صفحہ نمبر 51 تے ݙتا ڳئے‘‘۔

• "…… غلام حسن حیدرانی دے بارے لکھیا ڳئے جو 1972ء وچ پیدا تھئے، 1975ء وچ وفات پاتی تاں عرض اے ہے جو کتابت دی غلطی اے‘‘۔

• "ممتاز حیدر ݙاہر دی کتاب دے حوالے نال ذاتی معلومات ݙتیاں ڳئیاں ہن۔ جنھاں دی تصدیق علی بھائی پرنٹرز ملتان دے پروپرائٹرز اختر عزیز ہوراں کنوں کیتیاں ونج سگدین تے ٹائٹل دے ناشر دا تذکرہ اکثر کتاباں وچ الگ درج ہوندے‘‘۔

ٻیا ݙیکھو

• سرائیکی ادبی شخصیات

• سرائیکی لوک ادب دے شخصیّات

• سرائیکی ادب دی مختصر تاریخ

• سرائیکی ادبی تاریخ

• سرائیکی ادبی تذکرے

ٻاہرلے جوڑ

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دی لائبریری ݙیکھو

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دا تعارف انگریزی وِچ

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد۔ ۔ ۔ ۔