سرائیکی لوک ادب وِچ کشمیر دی اَزادی دے آساں

انہاں حالات دے باوجود پاکستانی قوم کشمیر دی آزادی کنوں مایوس کوئنی۔ آزادی دے جنگ لڑݨ والے سارے بزرگاں تے جواناں دے نال ماواں، بھیݨیں تے ٻالاں دیاں دُعاواں ہِن۔ اَساݙے لوک شاعراں دی طرفوں لہو کوں گرماوݨ والے اشعار ہِن۔ فریاد ہیروی کشمیر جوان کوں آپݨا پیغام ݙیندے ہوئے آہدن:

حملہ کر طوفان دے وانگوں

ڈٹ ونچ شیر جوان دے وانگوں

دشمن دا دل چیر ، جاڳ

جاڳ میݙا کشمیر جاڳ

ترجمہ:       طوفان وانگوں دشمن اُتے یلغار کر ݙیوو تے ہک شیر جوان دی طرحاں دشمن دے اڳوں ڈٹ ونڄو۔ اینجھا وار کرو جو دشمن دا کلیجہ چیر تے رکھ ݙیوو تے نعرہ لاوو، کشمیر زندہ باد۔

جے شعور تے انسانیت دیاں اکھیں نال ݙٹھا ونڄے تاں اساکوں ݙینہہ رات کُرلاندے ہوئے بزرگاں ، کرماں ماریاں بھیݨیں دیاں دھاڑاں، آپݨے جگر گوشیاں کوں رَت وچ دھاندا ݙیکھݨ والیاں مانواں دی فریاد ، سُہاڳ دے لُٹݨ والیاں کنواریاں دے ویݨ، جواناں دیاں اللہ اکبر دیاں صداواں، ہر غیرت مند مسلمان کوں آپݨے دِر سݙ مریندیاں ہِن۔ عاشق حسین عاشق آپݨے شعری پیغام وچ آہدن:

ذرہ جاڳ کن کھول کشمیر دی سن

جوانی دی قربانی ݙے، ویر دی سن

نگہبان عصمت، آہ ہمشیر دی سن

جیندی آہ و زاری تے آواز و کھرے

ترجمہ:       اے جوان! خوابِ غفلت کوں چھوڑ، کن کھول دے کشمیر دی فریاد سُݨ، تیکوں تیݙے بھرانواں آواز ݙتی ہے۔ توں جوانی وی قربانی ݙیوݨ کوں تیار تھی ونڄ۔ اے نگہبان، عزت و عصمت کشمیر وچ تیکوں تیݙیاں بھیݨیں سݙ مریندیاں ہِن۔ جنہاں دی آہ و زاری، دھاڑ فریاد وچ بدل ڳئی ہے۔

ہک زمانہ ہئی جݙاں کشمیر کوں وادیٔ جنت نظیر آکھیا ویندا ہا۔ کشمیر دی ہریالی تے خوشحالی  دے قصے تے حکائیتاں بیان کیتیاں ویندیاں ہن۔ اینکوں امن، سلامتی تے دل دے سکون دی جاء آکھیا ویندا ہئی۔ پر اَڄ دا کشمیر گولے برود دے دھوئیں تے ڳلدیاں ، سڑدیاں لاشاں دی بدبو نال پُر نظر دے۔ کئی لوک انہاں حالات توں تنگ آتے ہجرت کرݨ تے مجبور تھی ڳئین۔ مگر دل توں کشمیر دی محبت کوں انڄ نیں کر سڳیے۔ انہاں حالات دی عکاسی کریندے ہوئے ساقی سمینونی لکھدن:

نہ رو رانجھا تیکوں ہک ݙینہہ تیݙی تقدیر مل ویسی

وچھوڑا عارضی ہے، تیکوں تیݙی ہیر مل ویسی

مٹھل پر عزم لوکاں کوں اندھارے کیا ݙرا سڳدن

جݙاں سورج طلوع ہویا، تیکوں کشمیر مل ویسی

ترجمہ:       اے رانجھا (کشمیر ی نوجوان) غم نہ کر۔ تیݙی تقدیر دا لکھیا تیکوں مل کے راہسی۔ اے ہجر عارضی ہے۔ تیکوں تیݙے مقدر دی ہیر (کشمیری سرزمین) مل کے راہسی۔ میݙے پیاریو، یاد رکھو ہمتاں والے لوکاں کوں ظلم دی کالی رات خوف زدہ نیں کر سڳدی۔ انشاء اللہ او ݙینہہ ضروری آسی۔ جݙاں تہاکوں کشمیر مل ویسی۔

کشمیر تیکوں کشمیر لکھاں یا جنت دی تصویر لکھاں

تیݙے حسن کو لکھیندی نظر لڳی، تیڈے دشمن کو بے پیرا لکھاں

انصاف دے ٹھیکیدار اتھاں کیوں چپ دی چادر تاں پینجھن

اتھ مسلمان کشمیریں دی تھئی حالت حال زہیر لکھاں

ترجمہ:       کشمیر دے مسئلے تے اقوامِ متحدہ نے سرد مہری دا رویہ اختیار کیتا ہوئے۔ کجھ با اثر ملک دوغلی پالیسی اَپنائی وَدِن تے مسلماناں دی ہر سرگرمی تے تحریک کوں دہشت گردی نال جوڑیندن۔ اقوام عالم تے اقوام متحدہ دی عدم دلچسپی دی وجہ نال کشمیر دا مسئلہ اَڄاں تئیں حل طلب ہے۔ جاں جو کشمیری، کشمیر دی جدوجہد آزادی کریندے پئین۔ کشمیریاں دی ایں جدوجہد کوں بھارتی فوج گولی دے زور تے روکݨ دی مشق ستر سال تو کریندی پئی ہے۔ کشمیریاں دا لہو ، دھرتی دی آبیاری، شہیداں کیتے راہِ نجات، تے اقوام متحدہ دے منہ تے کالک ثابت تھیندی پئی ہے۔ جیندے دوغلے معیار دی وجہ نال کشمیر دا حُسن گھٹدا ویندے۔کل جوشاعر، کشمیر دے حسن بارے گیت ڳاندے ، لکھدے ہنَ۔اَڄ انہاں دے شعراں وچ کشمیر دی بربادی دے نوحے ہن۔

ٻِیا ݙیکھو

• سرائیکی لوک شاعری وِچ کشمیر دی تڑپ۔

• کشمیری زنانیاں دی اَواز اُتے لوک شاعری

• لوک شاعری وِچ کشمیر دے حالات ویروا

ٻاہرلے جوڑ

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد۔ ۔ ۔ ۔