سرائیکی لوک ادب دی تاریخ دے مقالے

اسلامیہ یونیورسٹی بہاول پور دی طرفوں "سرائیکی ادبی تاریخاں دا تقابلی جائزہ" دے عنوان نال مختار علی شاہ نے ایم اے دی سطح دا مقالہ لکھیا ہے جیندے وچ میر حسان الحیدری دے تحقیقی مقالہ "سرائیکی ادب"۔ ڈاکٹر مہر عبدالحق دے مقالہ "ملتانی زبان اور اس کا اردو سے تعلق"۔ ڈاکٹر نصر اﷲ خان ناصر دے مقالہ "سرائیکی شاعری دا ارتقاء" تے کیفی جام پوری دی کتاب "سرائیکی شاعری" کوں عمدہ تحقیق آکھیا ڳئے۔ "سرائیکی ادبی تاریخاں دا تقابلی جائزہ، مختار علی شاہ دا ادبی تاریخ نویسی دے ضمن وچ ہک ابتدائی کم ہے ایہ تحقیقی کم 1993ء تک دا ہے۔

پاکستانی زباناں دی قدامت اتے اہمیت کوں مدنظر رکھیندے ہوئے جݙاں توں سرائیکی زبان تے سرائیکی لوک ادب کوں ، ایم اے ، ایم فل تے پی ایچ ڈی دی نصابی تعلیم دا حصہ بݨایا ڳئے ، تاں سرائیکی ایریا سٹڈی سنٹر بہائو الدین زکریا یونیورسٹی ملتان ، شعبہ سرائیکی اسلامیہ یونیورسٹی بہاولپور ، شعبہ پاکستانی زبانیں ، علامہ اقبال اوپن یونیورسٹی ، اسلام آباد دی طرفوں ایم اے ، ایم فل تے پی ایچ ڈی دی سطح دے تحقیقی مقالہ جات لکھوائے ڳئین ، جیڑھے جو سرائیکی ادبی تاریخ نویسی کیتے بنیادی مآخذ ہن۔ انہاں تحقیقی مقالہ جات وچوں ، شعبہ سرائیکی اسلامیہ یونیورسٹی بہاول پور دی طرفوں تحقیقی مقالہ جات دے مندرجات درج ذیل ہن۔^[١]

سرائیکی افسانے دا فنی ویورا......قدسیہ نیئر۔ سیشن :1989-1991ء ......ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر
سرائیکی ناول دا ارتقاء.....روشن سلطانہ۔ سیشن : 1989-1991ء.....ڈاکٹر نصراللہ خان ناصر
ہیر دَمودر دا سرسری مطالعہ .....محمد اصغر علی خان سیال۔ سیشن :1989-1991ء.....ڈاکٹر نواز کاوش
سہ ماہی رسالہ ’’سرائیکی ‘‘ بہاول پور دی خدمات.....نصیر احمد ناصر۔ سیشن :1989-1991ء.....ڈاکٹر نواز کاوش
ملتانی مرثیہ.....سید صفدر حسین۔ سیشن :1990-1992ء.....ڈاکٹر اسلم ادیب
سرائیکی پندھ وہانیاں (سفر نامیاں) دافکری تے فنی ویورا..... ساجدہ بتول علوی۔ سیشن :1991-1993ء.....ڈاکٹر جاوید حسان چانڈیو
سرائیکی ڈرامے دا ارتقاء..... محمد حفیظ طاہر۔ سیشن :1995-1997ء.....ڈاکٹر سید صفدر حسین
سرائیکی مطبوعہ قصیں دا تقابلی اتے تنقیدی جائزہ .....محمد کبیر۔ سیشن:1996-1998ء.....ریاض حسین سندھڑ
1991ء توں 1995ء تئیں چھپیل سرائیکی تنقیدی کتاباں دا تعارفی جائزہ.....محمد ممتاز خان ۔ سیشن :1997-1999ء.....ریاض حسین سندھڑ
احمد پور شرقیہ دی سرائیکی ادبی گوجھی.....محمد الطاف خان ڈاہر۔ سیشن:2007-2009ء.....ڈاکٹر جاوید حسان چانڈیو
سیفل نامہ : مرتبہ بشیر احمدظامی دا قلمی نسخے نال تقابلی مطالعہ.....شافیہ ایوب۔ سیشن:2009-2011ء.....ریاض حسین سندھڑ
سرائیکی نظم دے ڈاہ سال .....زبیر احمد خان سدوزئی۔ سیشن :1989-1991ء.....ڈاکٹر محمد اسلم ادیب
طاہر غنی …شخصیت تے فن … ریاض سندھڑ۔ سیشن 1991ء … 1989ء … نگران : ڈاکٹر محمد اسلم ادیب
غلام حسن حیدرانی … فن تے شخصیت … فرحت محمود خان ۔ سیشن 1991ء … 1989ء … نگران : ڈاکٹر نصراللہ خان ناصر
ڈاکٹر مہر عبدالحق … فن تے شخصیت … فرحت محمود خان ۔ سیشن 1991ء … 1989ء … نگران : ڈاکٹر نصراللہ خان ناصر
ممتاز حیدر ڈاہر … فن تے شخصیت … ملک جاوید اقبال ۔ سیشن 1992ء … 1990ء … نگران : ڈاکٹر اسلم ادیب
بریگیڈیئر سید نذیر علی شاہ … شخصیت تے فن … ثروت ملک ۔ سیشن 1992ء … 1990ء … نگران : ڈاکٹر اسلم ادیب
مولانا حفیظ الرحمن … شخصیت تے فن … صالح رحمن۔ سیشن 1992ء … 1990ء … نگران : ڈاکٹر اسلم ادیب