ڈاکٹر طاہر تونسوی دی گول پھرول

ڈاکٹر طاہر تونسوی سرائیکی لوک ادب وِچ تحقیق دے سلسلے وِچ گول پھرول سانگے روایات دی تائید کیتے پہلے توں موجود تحقیقی کم توں وی تائید گھندن۔ کہیں وی زبان دی ادبی تاریخ وچ شعراء دے تذکرے ٻہوں اہمیت رکھیندن۔ ایہ تذکرے شعراء دے حالات زندگی، نمونہ اشعار دیاں خصوصیات، شعرا دے کلام بارے تنقیدی رائے، کتب دے سن تصانیف، تاریخ پیدائش ، تاریخ وفات بارے بنیادی ماخذ دا کم ݙیندن۔ ایں تناظر وچ ڈاکٹر طاہر تونسوی دی ایہ کتاب تذکریاں وانگوں معلومات مہیا کریندی ہے ۔ ڈاکٹر طاہر تونسوی ’’ پہلا صفحہ‘‘ دے عنوان نال اپݨی کتاب "سرائیکی ادب ریت تے روایت" دے دیباچے وچ لکھدن:

"میکوں اُمید ہے جو میݙے ایں مجموعے نال تحقیق تے تنقید، دی روایت مضبوط تھیسی"

ڈاکٹر طاہر تونسوی دی ایں کتاب وچ مضمون "سرائیکی دا کلاسیکی ادب ۔ ہک جائزہ"، "سرائیکی وچ مرثیے دی روایت"، "سرائیکی ادب وچ اسلامی تہذیب دے عناصر" ٻہوں  بھرویں تے سرائیکی ادبی تاریخی شعراء دے تناظر وچ خاص اہمیت دے حامل ہن پر اُنہاں مضامین دے چھیکڑے حوالہ جات دی بجائے محض کتابیات دی فہرست درج کر ݙتی ڳئی ہے ۔ ایں طرحاں مذکورہ مضامین معلوماتی بݨ ویندن۔ بھانویں جو ایں کتاب وچ اُنہاں دا تنقیدی پکھ ٻہوں مضبوط ہے تے ہک مورخ دی حیثیت نال اُنہاں گمنام شاعریں کوں نو دریافت کیتے۔

ڈاکٹر طاہر تونسوی نے سرائیکی دی نثری صنف سرائیکی لوک افسانہ دے حوالے نال سرائیکی دے پہلے افسانہ نگار غلام حسن حیدرانی تے سرائیکی فکشن دے حوالے نال ظفر لاشاری اتے منفرد سفر نامہ نگار محمد اسماعیل احمدانی دے فکری ، فنی اسلوب بارے نویاں گالھیں ٹورین۔ جیڑھیاں سرائیکی ادب دی ارتقائی تاریخ سانگے بنیادی مباحث دا اہم حصہ ہن ۔ ڈاکٹر طاہر تونسوی ہوراں نے سرائیکی ادب دیاں اُنہاں ݙو صنفاں اَتے انہاں دے تخلیق کاراں دے تخلیقی پورھئیے وچوں جاگݨ والی تبدیلی بارے ݙس ݙتی ہے اَتے ادب دی تاریخ وچ ایں تبدیلی دا تنقیدی شعور نال جائزہ گھدے۔

سرائیکی دیاں مختلف اصناف مرثیہ، لوک داستاناں، مثنوی، افسانہ، ڈراما ، طنز و مزاح، تراجم ، سفر نامہ، ہاویکو دا فکری فنی ویورا ، پس منظری جائزے تے عصری تاریخ شعور دے حوالے نال کیتے۔ اتے انہاں اصناف وچ تبدیل تھیوݨ والے احساس کوں سرائیکی سماج وچ وقوع پذیر تبدیلی دے نال رلاتے ڈٹھے کیوں جو سماجی حقیقت مجرد یاساکت نہیں ہوندی تے ایہ واضح کیتے جو ادبی اصناف دے رحجانات وچ تبدیلی زندگی دے رویاں دے نال جڑت رکھیندی ہے ۔

پروفیسر شوکت مغل، ایں تناظر وچ لکھدن:

"سرائیکی زبان اپݨی قدامت دے نال نال جدید دور دی او زبان نظر آوݨ لڳ ڳئی ، جیڑھی اپݨے اندر ہر قسم دے نویں تازے ادبی تجربیاں تے تصورات کوں جذب کرݨ دی وسکت تے صلاحیت رکھیندی ہے۔"

ٻیا ݙیکھو

• تاریخ تے تنقید اتے ڈاکٹر طاہر تونسوی

• سنین اَتے سرائیکی ادب ریت تے روایت

• سرائیکی ادب ریت تے روایت وِچ لوک ادب دی تاریخ

• سرائیکی ادب ریت تے روایت دے خاصیّتاں

• سرائیکی ادب ریت تے روایت

ٻاہرلے جوڑ

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دی لائبریری ݙیکھو

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دا تعارف انگریزی وِچ

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد۔ ۔ ۔ ۔