تاریخ تے تنقید اتے ڈاکٹر طاہر تونسوی

ڈاکٹر طاہر تونسوی بنیادی طور تے ہک نقاد ہن۔ اِت پاروں اُنہاں "سرائیکی ادب ریت روایت وِچ سرائیکی لوک ادب دیاں اصناف دے جائزے وِچ تاریخی شعور، تجزیہ تے ݙونگھی تنقیدی نظر نال حتمی نتائج تک پُڄݨ دی کوشش کریندن۔

"سرائیکی وِچ افسانے دی روایت ٻہوں  پرانی کائنی، ایں کیتے اے تحقیق مشکل نئیں جو سرائیکی دا پہلا افسانہ نگار کون اے تے کیڑھے لکھاری سرائیکی افسانے دا منڈھ بدھے۔ میں اپݨے مضمون ’’ سرائیکی افسافے دی ٹور‘‘ ( مطبوعہ’ سرائیکی‘ بہاول پور) وچ پہلے ای لکھ چکیاں جو سرائیکی دا پہلا افسانہ نگار غلام حسین حیدرانی اے تے او اینجھا موھاندرا افسانہ نگار اے جیں سرائیکی وچ پہلا افسانہ "کیری دی مٹھ" تخلیق کیتے میݙے نزدیک اے اُوندا شاہکار افسانہ ہے ۔ موضوع دے حوالے نال وی تے اسلوب دے اعتبار نال وی۔ جتھوں تئیں حیدرانی دی اولیت دا سوال ہے میڈی ایں گالھ دی تائید سرائیکی دے محقق تے نقاد سئیں محمد اسلم رسول پوری وی کیتی اے ‘‘

تاریخ تے تنقید دا آپت وچ میل ملاپ تذکرہ نویسی دی خصوصیات وچ شامل تھیندے۔ ڈاکٹر طاہر تونسوی دی ایں کتاب ’’سرائیکی ادب: ریت تے روایت‘‘ وچ گمنام تے کلاسیکل شعراء دا تذکرہ کریندیاں، تاریخی تے تنقیدی وژن دیاں جھلکیاں نظر آندین:

"گانمݨ ملتانی دا اصل نال غلام حسن ہا ۔ منشی دے لقب نال مشہور ہن ، ہک روایت اے جو خوش نویسی اچ آپ کوں کمال حاصل ہا ۔ دُور دُور توں لوک تبرک دے طور تے آپ کنوں کتاباں لکھواون آندے ہن ݙوجھی گاٖلھ اے ہے جو علم تے فضل دے حوالے نال وی اُنہیں کوں منشی صاحب سݙیا ویندا ہا ’’ اولیائے ملتان‘‘ دے مصنف سید اولاد علی گیلانی’’ شعر العجم فی الہند‘‘ دے مصنف شیخ اکرام الحق نے ’’ سر زمین ملتان ‘‘ دے مولف مولانا نور احمد خاں فریدی ایں گاٖلھ تے متفق ہن جو منشی صاحب دیوان ساوݨ مَل دے منشی ہن جیڑھا سکھیں دے عہد وچ ملتان دا گورنر ہا۔

ٻیا ݙیکھو

• سنین اَتے سرائیکی ادب ریت تے روایت

• سرائیکی ادب ریت تے روایت وِچ لوک ادب دی تاریخ

• سرائیکی ادب ریت تے روایت دے خاصیّتاں

• سرائیکی ادب ریت تے روایت

• سرائیکی زبان تے ادب وِچ تذکرہ تے تاریخ نویسی

ٻاہرلے جوڑ

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دی لائبریری ݙیکھو

• سئیں ڈاکٹر خالد اقبال دا تعارف انگریزی وِچ

• ڈاکٹر خالد اقبال صیب دی لائبریری دا ٻِیا مواد۔ ۔ ۔ ۔