نیپال وِچ زنانیاں دے حقوق
نیپال وِچ زنانیاں دے حقوق (اردو: نیپال میں خواتین کے حقوق) (انگریزی: Women's rights in Nepal) جین٘دے وِچ نیپال وِچ زنانیاں دے حقوق بارے تفصیل ہے۔
نیپال[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]
نیپال، جنوبی ایشیاء وِچ واقع ہمالیائی مُلخ ہِے، جیڑھا دُنیا دے ٻہوں غریب مُلخاں وِچُوں ہِک ہِے۔ اِیہ سیاسی عدم استحکام دا شکار رِیہا ہِے۔ اَتے اپݨی تاریخ دا وَدھ حِصّہ غیر جمہوری حکمرانی دا شکار رِیہا ہِے۔ بنیادی سہولتاں تئیں رسائی ٻہوں اوکھی ہِے، لوک توہم پرستی آلے عقیدے رکھین٘دے ہِن، اَتے صنفی امتیاز دی اعلیٰ سطحاں ہِن۔
زنانیاں دی حالت[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]
بھان٘ویں جو نیپال دے آئین زنانیاں کوں تحفّظ ݙین٘دا ہِے، جین٘دے وِچ برابر کَم کِیتے برابر اُجرت وی شامل ہِے، جاں جو حکومت نے اِین٘دی دفعاں کُوں نافذ کرݨ کِیتے قابلِ ذکر کارروائیاں نئیں کِیتیاں۔
نیپال وِچ زنانیاں دی حالت صحت، تعلیم، آمدݨ، فیصلہ سازی اَتے حکمتِ عملی طے کرݨ تئیں رسائی دے لحاظ نال ٻہوں خراب ہِے۔ پدرانہ نظام، جُؤان زنانیاں دی حیاتیاں کوں وَس وِچ رکھین٘دا ہِے، اَتے اِیکُوں قنُونی نظام نال تَکڑائی مِلدی ہِے۔ زنانیاں کوں منظم امتیاز دا سامھݨاں کرݨاں پون٘دا ہِے۔
تاریخ[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]
نیپال وِچ زنانیاں دے خلاف وکھرے سلوک دی پہلی شکّل ستی دی رِیت نال شروع تھئی، جیکُوں وزیرِ اعظم رانا چندر شمشیر نے مُکایا، بھان٘ویں جو اِین٘دے بعد وی پدرانہ نظام جاری رِیہا، زنانیاں کوں وسائل اَتے موقعیاں تئیں محدود رسائی حاصل ہئی۔ جیڑھے مسئلیاں دا سامھݨاں زنانیاں کوں کرݨاں پون٘دا ہئی اُنّھاں وِچ صنفی بنیاد تے تشدد، ٻالاں دی شادی، زنانیاں دی سمگلنگ، عبوری انصاف، غیر برابری نمائندگی اَتے فیصلہ سازی وِچ زنانیاں دی گھٹ سنڳت شامل ہِن۔[١]
نیپال وِچ خواندگی دی شرح ہُݨ وی گھٹ ہِے، جیڑھی ٥٢.٧٤ فیصد (سی بی ایس، ٢٠٠١ء) حالیہ ورھیاں وِچ بہتری دے باوجود مرداں اَتے زنانیاں دے وِچالے وِچ شرح خواندگی وِچ تفاوت ہُݨ وی برقرار ہِے۔[٢]