سرائیکی شاعری دا ارتقاء وِچ تنقید تے تحقیق
ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر دی کتاب "سرائیکی شاعری دا ارتقاء" وچ تحقیق اتے تنقید دیاں خوبیاں نمایاں ہِن۔ تحقیق اتے تذکرے دیاں خوبیاں وچوں ادبی تاریخ دا بنیادی مواد ایندے وچ موجود ہے۔ مصنف یا شاعر دی جائے پیدائش، اوندی حیاتی بارے کوائف اتے مصنفین/ شعراء دے فن بارے حقائق کوں بیان کیتا ڳئے۔
ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر نے اپݨی ایں کتاب "سرائیکی شاعری دا ارتقاء" وچ ہک ہزار سالہ سرائیکی شعری روایت دا جائزہ تفصیل نال پیش کیتے۔ سرائیکی شاعری دے تحقیقی جائزے کیتے انج انج باب بنائے ڳئین۔ اصنافِ ادب، اشعار دا انتخاب، سرائیکی شاعری دے ہر دور دیاں خصوصیات وچ تاریخی، تہذیبی،ثقافتی تے تنقیدی شعور دے نال مختلف رجحانات اتے بحث کیتی ڳئی ہے۔
ڈاکٹر نصر اللہ خان ناصر نے سرائیکی شاعری دے ادوار دی صورت وچ ہِک ہزار سالہ شعری روایت دا مجموعی ارتقاء، قارئینِ ادب دے سامݨے پیش کیتے ہر دور وچ جو رجحانات سامݨے آئن، اُنہاں دا تجزیہ کیتے تے اُنہاں ہِک ہزار سالہ سرائیکی شاعری دی تاریخ کوں مورخ دی حیثیت نال وی تے محقق اتے تنقید نگار دی حیثیت نال وی ڈکھائے۔ اُنہاں ہر صنف دے شاعراں دے شعری سرمائے کوں شاعر دی انفرادی سنجان تے شاعری دی روایت نال رلا تے جائزہ گھدے۔
مصنف کتاب دے ابتدائیے وچ مہاگ دے عنوان نال لکھدن:[١]
- ایں موضوع دے انتخاب دا وڈا مقصد ایہو ہا کہ وادی سندھ دی ایں قدیم زبان دے عظیم شعری سرمائے کوں کٹھا کیتا ونجے۔ سرائیکی شعری ادب دی ہزار سالہ تاریخ دے باقاعدہ ادوار مقرر کیتے ونڄݨ تے شعراء دے کلام ا تنقیدی جائزہ گھندیں ہوئیں انہاں دے مقام دا تعین کیتا ونجے۔
- سرائیکی زبان دے شعری ادب دی ہزار سالہ تاریخ لکھدیں ہوئیں میݙے اَڳوں ݙوجھا سب توں وݙا مسئلہ ایندے ادوار دا تعین تے ایندے شعری ارتقاء دا جائزہ گھنݨ ہئی، ادوار دا تعین کریندیں وقت انہاں سارے عوامل تے تفصیلی بحث کیتی اے۔ جنہاں کوں سامݨے رکھ تے سرائیکی شاعری دے دور مقرر کیتے گِن۔ ول ہر دور دے شروع وچ اوں عہد دے سیاسی اور سماجی حالات دا ویورا کیتا ڳئے اوں دور دیاں ادبی خوبیاں کوں بیان کیتا ڳئے تے اوں دوردے نمائندہ شعراء دی نشاندہی کیتی ڳئی اے۔
- شعری ادب دے ارتقائی جائزے واسطے اساںترے صورتاں اختیار کیتین۔ سب تو پہلے موضوعات تے معنوی اقسام دے حوالے نال پورے شعری ادب کوں پنج عنواناں دے تحت جانچئے۔ ایں طرحاں دینی شاعری، صوفیانہ شاعری، عشقیہ شاعری، مذاحیہ شاعری تے ملی شاعری کوںہک ٻئے توں نکھیڑ تے پیش کیتے۔ اصناف سخن کوں سامݨے رکھ تے ہک ہک صنف دا عہد قدیم توں گھن کے اجو کے دور تئیں ارتقائی جائزہ گھدے۔
اظہارے دے اوں سانچے وچ جیڑھے جیڑھے عہد وچ جو جو تبدیلیاں آئن او بیان کیتین تے اوں صنف سخن دے نمائندہ شعراء دا تفصیلی تذکرہ کیتے۔[٢]
ٻیا ݙیکھو
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]حوالہ جات
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ نصر اللہ خان ناصر،ڈاکٹر ، ’’مہاگ ‘‘ ،’’سرائیکی شاعری دا ارتقاء ‘‘ ،سرائیکی ادبی بورڈ (رجسٹرڈ) ملتان، اشاعت ، 2007ء ، ص: 22، 23، 24
- ↑ از: سئیں ڈاکٹر خالد اقبال۔ مقالہ پی ایچ ڈی۔