Jump to content

سرائیکی زبان دا قدیم ادب

وکیپیڈیا توں

سرائیکی زبان دا قدیم ادب محفوظ نی رہ سڳیا، البتہ ہُݨ وی کہیں نہ کہیں حوالے اساکوں سرائیکی زبان دی قدامت دے ثبوت ملدے رہ وین٘دِن۔ اِتّھوں پتہ لڳدے جو سرائیکی زبان اَڄ توں نی بلکہ ہزار ہا سالیں توں نہ صرف ٻول چال بلکہ لِکھ پڑھ دی زبان چلّی اَمدی اے۔

تقریباً ہِک سو سال پہلاں قدیم قلعہ سرواہی دے نیڑے ہِک پُراݨے کُھوہ دی صفائی دے دوران ہِک لوح ملّی ہئی جین٘دے اُتّے اے سرائیکی شعر لکھیے ہوئے ہَن:

سلاں سبند تھیساں پھگیا نام نصیر

کھوہ کھٹایا پُتر گان٘مݨ دے اونڑ نام حمیر

وقت سکندر بادشاہ ملک دھنی پہلوان

رعیت راضی ایہا جئی جو بڈھا نت جوان

ہک لکھ سلّھاں لڳ چُکیاں تھیاہ کھوہ تمام

ترے سو بوٹی باغ دی رادھی اونڑ جام

ترجمہ: "سِلّھیں بݨاوݨ والے نصیر جیڑھا ذات دا پھگیا ہے، سلھیں تیار کیتیاں، اے کھوہ اونڑ قبیلہ دے حمیر نے جیرھا گان٘مݨ دا پُتر ہِے، کھٹوایا، زمانہ سکندر بادشاہ دا ہِے تے حاکم دھنی پہلوان ہے، رعایا اِتّی خوشحال اے جو ہر ٻُڈّھا جوان ملُوم تِھین٘دے۔ ہِک لکھ سِلّھیں لڳ چُکیاں ہِن، تے کھوہ دی تعمیر مکمل تھی ڳئی اے، اونڑ سردار نے باغ وِچ ترائے سو ٻُوٹے لائے ہِن"

واضح تھیوے جو سکندر بادشاہ دا زمانہ ٢٥ قبل مسیح ہا۔ معروف محقّق سئیں صدیق طاہر اپݨی کتاب "وادی ہاکڑہ اور اس کے آثار" وِچ لکھیے جو کتبے وِچ جیڑھے سکندر دا حوالہ ݙِتّا ڳے، اُوہ سکندر اعظم نی بلکہ سندھ دا حکمران جام سکندر ہِے، جِنّھاں دا خاندان ٧٥٠ء تُوں ٩٧٥ء تئیں سندھ دا حُکمران رہ ڳے۔ ڄیکر سئیں صدیق طاہر دی ایں ڳالھ کُوں صحیح مَن گِھنّوں تاں وی ایں ڳالھ تُوں ثابت تِھین٘دے جو سندھ وی در اصل سرائیکی تہذیب دا حِصّہ ہا، تے ایندے حُکمران سرائیکی ہَن۔ این٘دا سبھ تُوں وݙّا ثبوت خُود ایہو کتبہ آپ ہِے۔ [١] [٢]

  1. از: ظہور دھریجہ، ناں کتاب: سرائیکی وسیب، چھپَّݨ دا ویلا: نومبر 2003ء اتے 2013ء، چھاپہ خانہ: جھوک پرنٹرز ملتان۔
  2. از: لائبریری سئیں ڈاکٹر خالد اقبال۔