مولانا قائم الدین خان لنگاہ خطاط
اے او دور ہا ڄݙاں محمد افضل قادری دی خطاطی دا طوطی بولیندا ہا۔ اِتوں لنگاہ خاندان دے ہک اہم خطاط سردار محمد آمرزیدہ خان لنگاہ دلی اِچ شاہی کاتب ہَن ناصر الدین محمد شاہ دے عہد (1131-1161) ہجری وِچ نقل مکانی کر کے ملتان آگئے وت مضافاتی علاقے پیر محل دے نزدیک سندیلیاں والی اِچ قیام کیتا۔ انہاں دے پُتر مولانا عبدالہادی خان، اتے انہاں دے پتر مولانا عبدالغفور خان، انہاں دے پتر مولانا جمال الدین خان لنگاہ، اتے انہاں دے پتر مولانا قائم الدین خان لنگاہ، اِے سارے علماء فضلاء اَتے خطاط ہَن۔ مولانا قائم الدین خان دے دستِ مبارک دا لکھیا ہویا ہک حسین و جمیل قلمی کتابت توں مُرصّع قرآنِ پاک ڄیڑھا سونے دے پاݨی دی تزئین کاری اَتے جواہرات پیس کے اِنہاں دے رنگ تیار کر کے خوبصورت حاشیہ بݨایا ڳیا ہا۔ اُتے اُوندی لکھائی! سبحان اللہ! خطِ نسخ عراقی انداز دا وݙا سوہݨاں ہے۔ اِیں قرآن پاک دا ہک نقش و نگار آلا صفحہ ملتان اِچوں 1978ء وِچ چھپݨ آلی کتاب "نقوشِ رعنا موسوم مرُقعِ خطاطی" دبستان فروغِ خطاطی دے تحت چھپی ہئی اُوندے صفحہ نمبر 39تے چھپیا کھڑے، اَتے اے پورا قرآن پاک ڄیڑھا ڄو فارسی ترجمے نال ہِے۔ کراچی میوزیم دے وچ محفوظ ہئی لوک ایندی زیارت کر کے ایمان تازہ کریندے ہَن۔ ایں قرآن پاک دا ذکر سید امجد علی سابق ڈائریکٹر ایکسٹرنل اینڈ پبلسٹی وِنگ وزارت اطلاعات و نشریات حکومتِ پاکستان نے 1978ء وچ آپݨے ہک انگریزی مضمون اِچ کیتے ڄیڑھا ڄو پہلی اسلامی وزرائے خارجہ کانفرنس دے موقع تے پندرہویں صدی ہجری دے آغاز اِچ شائع تھیا ہَا۔ وَت مولانا قائم الدین خان لنگاہ دے وَݙے پتر مولانا الٰہی بخش خان لنگاہ ہَن انہاں دی خطاطی وی زبردست ہئی انہاں نے قلمی قرآن پاک لکھے ہَن انہاں دے سادے لکھے ہوئے نسخی قرآن پاک دا ہک صفحہ موجود ہِے۔ قرآن پاک کراچی میوزیم اِچ ہِے اُوندے اُتے تاریخ 17ماہ محرم الحرام 1245ہجری رقم ہِے۔ اینویں اِی مولانا الٰہی بخش دے ݙاݙے مولانا محمد جمال خان لنگاہ جنہاں دا اُتے ذکر آ چکے انہاں دے ہتھ دا لکھیا ہوایا سادہ نسخی قلمی قرآن پاک مذکورہ میوزیم وِچ ہِے۔ ڄیندا ہک صفحہ ملتان اِچ موجود ہِے ایندے اُتے سن 1126ہجری تحریر ہِے۔ انہاں بزرگاں دی مزار جھوک وینس (ملتان) دی قدیمی جامع مسجد دے صحن اِچ موجود ہِے۔ مولانا الٰہی بخش مذکورہ دے پُتر مولانا حسام الدین خان ہَن اِنہاں دے ہتھ دا وی ہِک ورق بغیر اُنہاں دے ناں دے ہو سگدے۔ انہاں دے پُتر حضرت حافظ محمد عبداللہ خان لنگاہ وَت اُنہاں دے پُتر محمد حسن خان کلیم رقم ہِن۔ یعنی مولانا قائم الدین خان لنگاہ کلیم رقم صاحب دے جَھر ݙاݙا ہَن۔ اے ڳالھ حیرانی آلی مُونݙھوں کے نیں ڄو کئی پیڑھیاں تئیں اے حضرات سارے عالم فاضل اَتے خطاط ہَن انہاں دیاں لکھیاں خطاطی دیاں یاداں ثبوت دے طور تے جگ تے موجود ہِن۔ اصل اِچ ݙݙھ ݙو سو سال پہلے ڄݙاں چھاپے خانے گھٹ ہن اُوں ویلے وی ہر عالم فاضل خوشخط لکھݨ دا ماہر ہوندا ہَا کیوں ڄو او دینی تحریراں حتیٰ کہ قرآنِ پاک تفسیراں اَتے ٻئے دینی درسی کتاباں خود خوشخط لکھدے ہَن تاں ڄو آنوݨ آلیاں نسلاں تئیں علم وَدھے پھلے اِیہا روایت دارالعلوم دیو بند اتے ٻئے دینی مدرسیاں اِچ وی قائم ہِے ڄو ہر عالم کاتب اَتے خطاط بݨ تے مدرسے توں فارغ التحصیل تھیندا ہئی۔ اینویں اِی ملتان دے مدرسیاں خیرالمدارس اَتے انوارالعلوم دے وچ وِی خطاطی سکھاوݨ دے باقاعدہ شعبے موجود ہَن۔ محمد حسن خان کلیم رقم انہاں علماء کوں خوشخطی سکھیندے ہَن۔ مدرسہ قاسم العلوم ملتان دے ہِک شیخ الحدیث مولانا محمد موسیٰ روحانی بازی وی سئیں کلیم رقمؔ دے ہونہار شاگرد ہَن۔[١]
ٻِیا ݙیکھو
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]حوالہ جات
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ حوالہ کتاب ’’مرقعِ روحانیت‘‘ 1985ء چھپیدہ: دبستان فروغِ خطاطی رجسٹرڈ ملتان) <ref> از: "ابن کلیم" "ملتان دے لوک فنون وِچ روائتی خطاطی دا ارتقاء" (١٩٧٠ء تُوں پہلاں)، باہتمام: دبستان فروغ خطاطی (رجسٹرڈ)۔ (غیر مطبوعہ سرائیکی مقالہ)۔