قازقستان وِچ زنانیاں
قازقستان وِچ زنانیاں (انگریزی: Women in Kazakhstan) (اردو: قازقستان میں خواتین) اُوہ زنانیاں ہِن جیڑھیاں قازقستان وِچ رہندیاں ہِن۔ معاشرے وِچ اِنّھاں دا مقام مقامی روائتاں اَتے رِیتاں رواجاں، سوویت حکومت دے ݙہاکیاں، تِکھائی رفتار سماجی اَتے معاشی بَدلاؤ اَتے اَزادی دے بعد عدم استحکام، اَتے نویں اُبھردی ہوئی مغربی اقدار دے نال نال اَݨ ڳِݨت عوامل توں متاثر ہِے۔
تاریخ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]قازقستان نے ٧٠ ورھیاں توں وَدھ عرصے تئیں سوویت ڳَٹھ دا حِصّہ رہوݨ دے بعد ١٩٩١ء وِچ اپݨی اَزادی حاصل کِیتی۔ اَزادی دے بعد، قازقستان دی معیشت، تبدیلی دی مُد وِچ رہی ہِے، خاص طور تے ١٩٩٠ دے ݙہاکے وِچ، ہِک تکڑے زوال اَتے عدم استحکام دا سامھݨاں کرݨاں پِیا۔ ١٩٩٥ء تئیں حقیقی جی ڈی پی اِین٘دی ١٩٩٠ء دی سطح دے ٦١.٤ فیصد تئیں ڈھے ڳئی، جین٘دے نتیجے وِچ برین ڈرین وی تِھی ڳیا۔[١][٢]
تولیدی صحت اَتے ٻال ڄماوݨ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]قازقستان وِچ زچڳی وِچ موتاں دی شرح ١٢ موتاں / ١ لَکھ جِین٘دیاں پیدائشاں (٢٠١٥ء دا تخمینہ) ہِے۔ [٣]
انسانی سمگلنگ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]قازقستان وِچ شہری اَتے غیر مُلخی زنانیاں اَتے چھوہِرِیں جنسی سمگلنگ دا شکار تِھی چُکیاں ہِن۔ اِنّھاں نال زبر زنا وی تِھیندا ہِے اَتے مُلخ بھر وِچ کوٹھیاں، کاروبار، ہوٹلاں، گھراں اَتے ٻئے جائیں اُتے جسمانی اَتے نفسیاتی طور تے ݙَز پُچائی ویندی ہِے۔[٤][٥][٦]
زنانیاں دے حقوق
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]حکومت نے اقوامِ متحدہ کوں قازقستان وِچ صنفی برابریاں کِیتے اپݨے منصوبے ٢٠٠٦ توں ٢٠١٦ء دی حکمتِ عملی دی اطلاع ݙِتّی۔[٦] ٢٠٠٩ء وِچ قازقستان نے گھروڳی مار کُٹ دی روک تھام توں متعلق قنُون دی سُن٘ڄاݨ کرائی۔ اِیہ قنُون زنانیاں دے خلاف ہر وَنکی دی مار کُٹ کوں روکݨ کِیتے جامع اقدامات فراہم کرین٘دا ہِے۔[٧]
زنانیاں دے عالمی ݙیہاڑے تے مُلخ وِچ عام ناغہ قرار ݙِتّا ڳیا ہِے۔[٨]
سیاست وِچ زنانیاں
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]زنانیاں تِکھائی نال ودھائے سیاسی اَتے سرکاری عہدیاں اُتے فائز تِھین٘دیاں پئیاں ہِن[٩]۔ دسمبر ٢٠٠٩ء وِچ قازقستان نے "مرداں اَتے زنانیاں کِیتے برابر حقوق اَتے برابر موقعیاں دی ریاستی ضمانتاں اُتے" قنُون اپݨایا۔ جیندے وِچ سول سروس تئیں مرداں اَتے زنانیاں دی برابر رسائی دی شرط رکّھی ڳئی ہِے[٧]۔ قازقستان دی ١٥٤ نشستاں آلی پارلیمنٹ وِچ ٢٨ زنانیاں ہِن اَتے زنانیاں پارلیمنٹ دے تلویں ایوان وِچ ٢٥.٢ فیصد نمائندگی کرین٘دیاں ہِن۔ مارچ ٢٠١٧ء تئیں، پارلیمنٹ دے تلویں ایوان وِچ زنانیاں دا حِصّہ ٢٧ فیصد ہئی، جیڑھا ݙاہ ورھیاں پہلاں دے مقابلے وِچ ١٠ فیصد وَدھ ہِے۔
حوالہ جات
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ Economy of Kazakhstan :: Kazakhstan's economic development
- ↑ http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/briefing_note/join/2013/522303/EXPO-INTA_SP%282013%29522303_EN.pdf سانچہ:Bare URL PDF
- ↑ The World Factbook — Central Intelligence Agency
- ↑ 2019 Trafficking in Persons Report: Kazakhstan
- ↑ Kazakhstan: A New Destination For Trafficked Women
- ↑ ٦.٠ ٦.١ The Rise of Non-Consensual Bride Kidnapping in Kazakhstan: Developing a Culturally-Informed and Gender-Sensitive Response
- ↑ ٧.٠ ٧.١ Statement of Ambassador at Large of Kazakhstan at the 54th Session of the Commission on the Status of Women
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2013-02-21. Retrieved 2022-03-28.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ Kazakh Government Commits to Gender Quotas, Mandatory 30 Percent Women in Politics