سندھ دا سرائیکی
لکھت: ارشد لاشاری
سرائیکی زبان وادی سندھ(انڈس سویلازیشن) دی قدیم ترین زبان ھے، موجودہ صوبہ سندھ دے وچ وی سرائیکی زبان کݙہیں اوپری نی رہی، بلکہ سرائیکی وسیب دے وچ ڄݙݨ سرائیکی لفظ اوپرا ھا، اوں ویلے وی موجودہ سندھ وچ اینکوں سرائیکی ہی آکھیا ویندا ھا، کئی مورخین، تے محقیقن نے سرائیکی لفظ دا ماخذ وی سندھی زبان وچو ثابت کیتے یعنی سندھ تے سرائیکی ہرحال وچ لازم و ملزم ھن، تاریخ تےحال دے ہر پنے تے سندھ وچ سرائیکی زبان بغیر کہیں سرکاری و نجی سرپرستی دے سچل سرمست، ہوش محمد شیدی، علݨ، فقیر، جلال چانڈیو شیخ ایازتے طفیل سنجراݨی جہے لکھاں لوکیں دے الفاظیں نال ہمیش امر ھے تے راہسی،، حالات وواقعیات تے سیاست دی بے رحمی کاݨ موجوہ سندھ سُنگھڑ تے 1لکھ 40ہزار مربع کلومیٹر رقبے تے 5کروڑ آبادی دے لگ بھگ صوبہ دی شکل وچ موجود ھے جیندے وچ ھک اندازے دے مطابق 36%. فیصد لوک سرائیکی زبان الیندن،،
یعنی پوݨے ݙو کروڑ سرائیکی آباد ھن،،
پر افسوس،،،،،
اتھاں دی سرائیکی قوم پرست قیادت دی کوتاہی، یا نااہلی دی وجہ کاݨ صوبہ سندھ دے وچ سرائیکی زبان کوں اوپرا بݨا ݙتا ڳے،،
اڄ تک کہیں وی قوم پرست جماعت نے کݙہیں وی اے کوشت نی کیتی جو سندھ وچ سندھی تے گجراتی زبان وانگوں سرائیکی میڈیم وی لازمی کیتا ونڄے،،
صوبہ دی ݙوجھی وݙی زبان ھووݨ دے باوجود وی کہیں یونیورسٹی یا کالج وچ سرائیکی زبان دے شعبے سانگے کئی کوشت نی کیتی ڳئی،،
کہیں وی قوم پرست جماعت نے مقامی سندھ دے سرائیکی کوں اپݨے نال رلاوݨ دی کوشت نی کیتی بلکہ مقامی سرائیکی کوں اوپرا سمنجھیے،،
مقامی سندھ دے سرائیکی دا مفادتے مستقبل کیونجو صوبہ سندھ نال ھے، ایں سانگے سندھ کیتے مقامی سرائیکی تے سمارٹ سندھی دا موقف ہکو ھے، پر سرائیکی قوم پرست جماعتاں کݙاہیں وی ایں موقف دی تائید نی کریندیاں،
کالا باغ ڈیم، سندھ دی تقسیم، یا کراچی ایشوز تے کئی واضح موقف نہ ݙے تے سندھ دے سرائیکی کوں مزید بددل کریندیاں ھن،،
آخر کیوں????
قوم پرستی کہیں غیر فطری لکیر دی محتاڄ نی ھوندی، اساݙے اڳواݨ مارکہ کمو شہید کوں سندھ سرائیکستان دا بارڈر ضرور بݨاون پر کمو شہید سرائیکی زبان تے قوم دا بارڈر نی تھی سڳدا،،،
میݙی تمام سرائیکی قوم پرست جماعتیں تو ارداس ھے کہ اپݨی پارٹیاں دے وچ سندھ دے سرائیکی کوں لازمی رلاون، انھیں کو عہدے ݙے تے سرائیکستانی سرائیکی تے سندھ دے سرائیکی دا فرق مٹاون،، سندھ دے مقامی سرائیکی کو اہمیت ݙیون، انھاں دے سیاسی مفاد تے موقف دی تائید کرن،سندھ وچ سرائیکی تعلیم لازمی سانگے کوشت کرن تاکہ سندھ وچ سرائیکی زبان اوپری نہ تھیوے اتے سندھ دا سرائیکی اساݙے تو اوپرا نہ تھیوے،،،،٠
جیوے سرائیکی