گھ

گ تے ھ دا ہک مخلوط حرف ہے۔

گھر، گھن، گھوڑا، گھت وچ گھ دا حروف ہے۔

سرائیکی دنیا دی نانویں وݙی زبان ہے ۔ سرائیکی زبان دے چُتالیہ حرف یا اکھر ہِن۔ انہاں وچوں انتالیہ تاں اردو آلے ہِن ٻئے پنج خاص سرائیکی زبان دے ہن۔ او پنج ایہ ہن ٻ ڄ ݙ ڳ ݨ

ٻ:ٻلی، ٻکری، ٻوہا، ٻال، ٻلونگڑا، ٻلہݨ، ٻکاٹ، ٻیر، ٻُہاری، ٻاگھڑ ٻلا، ٻچہ، ٻڈھا، ٻُدھ، ٻلہانگ، ٻلی، ٻوہاری

ڄ:ڄموں، ڄوانترہ، ڄہا، ڄام، ڄنگھ، ڄُل، ڄٹ، ڄبھ، ڄلم، ڄواہاں، ڄلم،

ڊ:ڊوں۔ ڊہ، ڊُدھ، ڊوا، ڊاند، ڊیپال پور (ماہرین ایں کوں سرائیکی دا حرف کائنی ڳݨدے)

ݙ:ݙانگ، ݙوئی، ݙاتری، ݙکھݨ، ݙیوا، ݙیـݨ، ݙہی، ݙیݙر، ݙاکو، ݙاڑھی، ݙاند، ݙند، ݙول، ݙولی، ݙانگ، ݙاچی، بھیْݙ، لَݙُو، اݙا، ݙور، ݙوکے، ݙاک ݙِنگا

ڳ:ڳاں، ڳوہا، ڳاہـݨـے، ڳیرا، ڳبھرو، ڳاوا، ڳنڈھیری، ڳاہلڑ، ڳن٘ڈھ، ڳیٹے، ڳوبھی، ڳوݙا، ڳُݙی، ڳاہ، ڳُتھلا، ڳٹھ، ڳٹا، ڳچی، ڳُڑ، ڳاناں ، پڳ ،ساڳ

ݨ: وݨ، کھݨ، مکھݨ، کھمݨ، لوݨ، پاݨـی، راݨی، سوہݨاں، ݙیݨ، ڳݨ، چُݨ، وڄݨ، اݨ بݨ، واݨ، سن٘ڄاݨ، کݨ مݨ.

سرائیکی وچ ݙو خاص واول علامتاں وݙی زیر تے وݙی پیش وی ہن۔

سرائیکی وچ لھ، مھ، نھ تے رھ وی ٻہوں آندن۔

رھ: یارھواں، ٻارھاں

لھ: ڳالھ، ولھ، سلھ، کولھو، کلھڑ

مھ: کمھار

نھ: ننھا

ن٘ڳ: ان٘ڳ، چن٘ڳا، سن٘ڳ، من٘ڳ، لن٘ڳ،

سرائیکی وچ وݙی ے درمیان وچ آوے تاں ی اتے جزم لین٘دے ہن۔ مثلاً ریْت، کھیْݙ، تھیْت، بھیْݙ، شیْر، دیْر، لیْٹ، پیْٹ، ٻکریْاں( ٻکرا دی جمع)، گھیْرا، پھیْر

ݙآݙی اڄ ٻیا ڳُڑ ݙے، ون٘ڄ ون٘ڄ ڄُل ڄُل، ݙاݙے کوں ناں سݨا.