میر امن دہلوی
میر امن لطفؔ دہلوی (1748ء – 1806ء) فورٹ ولیم کالج نال وابستہ ہن تے جدید اردو نثر دے بانیاں وچوں ہن۔ آپ نے باقاعدہ شاعری کݙہیں نی کیتی۔ خود لکھدن۔ "نہ شاعر ہوں میں اور نہ شاعر کا بھائی"
میر امن دے بزرگ ہمایوں دے عہد وچ مغلیہ دربار نال وابستہ تھئے۔ آپ دہلی وچ پیدا تھئے تے اتھائیں پروان چڑھے۔[١] مغلاں دے دور آخر وچ جݙݨ دلی کوں احمد شاہ ابدالی نے تاراج کیتا تے سورج مل ڄٹ نے لٹا تاں میر امن، دلی کوں خیرباد آکھ کے عظیم آباد پہنچے۔ اتھوں کلکتہ ڳئے، کجھ ݙینہہ بیکاری وچ گذرے۔ بالآخر میر بہادر علی حسینی نے انہاں دا تعارف فورٹ ولیم کالج دے شعبہ ہندوستانی دے سربراہ ڈاکٹر گل کرائسٹ نال کرایا۔ انہاں نے میر امن کوں کالج وچ ملازم رکھ گھدا تے قصہ چہار درویش (فارسی) سلیس اردو نثر وچ لکھݨ تے مامور کیتا۔ چنانچہ انہاں دی فرمائش تے 1801ء وچ باغ و بہار لکھݨی شروع کیتی۔ اے 1802ء وچ مکمل تھئی تے اونہی سال ہندوستانی مینول وچ ایندے 102 صفحے شائع تھئے۔ بعد ازاں 1804ء وچ نظر ثانی شدہ مکمل ایڈیشن منظر عام تے آیا۔ میر امن دی ݙوجھی کتاب گنج خوبی ہے جیہڑی ملا حسین واعظ کاشفی دی اخلاق محسنی دا اردو ترجمہ ہے۔ میر امن دہلوی دی زندگی دے حالات کہیں کتاب یا تذکرے وچ نی ملدے، لہٰذا انہاں دی ولادت، وفات تے مدفن دے متعلق کہیں کوں صحت دے نال کجھ معلوم نی۔[٢]
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ https://www.rekhta.org/poets/mir-amman/profile?lang=ur
- ↑ تحقیق، اسماعیل بھٹہ