ملکہ پُکھراج

ملکہ پُکھراج دی نِکّے لاء دی ہِک تصویر

ملکہ پُکھراج (اردو: ملکہ پکھراج) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١٩١٤ء – فوت تِھیوݨ دی تَرِیخ: ٢٠٠٤ء) پاکستان دی ٻہوں مہان٘دری مقبول غزل ڳائیکہ اَتے لوک ڳائیکہ ہَن۔ ملکہ پُکھراج کُوں عام طور تے "ملکہ" دے ناں نال سُن٘ڄاݨا وین٘دا ہِے۔ اُوہ حفیظ جالندھری دی نظم، "ابھی تو میں جوان ہوں" دی پیش کش کِیتے ٻہوں مقبول ہَن، جیکُوں نہ صرف پاکستان جاں جو بھارت وِچ وی لَکّھاں لوکاں نے سُݨیا ہِے۔

ابتدائی حیاتی

ملکہ پُکھراج ہمیر پور سدھار وِچ پیشہ ور موسیقاراں دے ڳائیک ٹَٻَّر وِچ ڄَمّے ہَن۔ اکھنور دے علاقے وِچ ہِک روحانی دان، بابا روتی رام "مجذوب" نے ڄَمَّݨ دے ویلے اِنّھاں دا ناں "ملیکا" رکّھیا ہئی اَتے اِنّھاں دی ماسی نے آپ "پُکھراج" (پِیلا نیلم) رکھیا ہئی جیڑھی آپ وی ہِک پیشہ ور ڳائیکہ اَتے نَچَّݨ آلی ہئی۔

ملکہ پُکھراج نے اپݨی روائتی موسیقی دی سِکھلائی مہان٘درے ڳائیک اُساد "وݙّے غلام علی خان دے پِیؤ اُستاد علی بخش قصوری تُوں حاصل کِیتی۔

کَم کار آلی حیاتی

ملکہ پُکھراج نو ورھیاں دی عُمر وِچ، اِنّھاں نے جموں دا دورہ کِیتا اَتے مہا راجہ ہری سنگھ دی پَڳ ٻَدھائی دی تقریب وِچ اپݨے فن دا مظاہرہ کِیتا، ہری سنگھ اِنّھاں دی اَواز تُوں اِیݙا متأثر تِھیا جو اُوں نے اِنّھاں کُوں اپݨے دربار وِچ بطورِ درباری ڳائیکہ مقرر کِیتا۔ ملکہ پُکھراج نے اُتّھاں ڳائیکی دی حیثیّت نال ٻئے نو ورھیاں تئیں کَم کِیتا۔

ملکہ پُکھراج ١٩٤٠ء دے ݙہاکے وِچ ہندوستان دے مہان٘درے پیشہ ور ڳائیکاں وِچ رَل ڳئی اَتے ١٩٤٧ء وِچ ہند دی ونڈ دے بعد، اُوہ پاکستان دے شہر لاہور کوچ کر ڳئی، جِتّھاں اُنّھاں نے ریڈیو پاکستان، لاہور وِچ موسیقار کالے خان دے نال رَل تے اپݨی ریڈیو اُتّے فن دے مظاہرے دے ذریعے وَدھ دُھم پاتی۔ ١٩٨٠ء وِچ اِنّھاں نے صدرِ پاکستان دی طرفُوں تمغائے حسنِ کارکردگی ایوارڈ حاصل کِیتا۔

حیاتی دا احوال

ملکہ پُکھراج دا تعلّق جموں نال ہئی اَتے اُوہ جمّوں تے کشمیر ریاست دے راجا ہری سنگھ دے دربار نال ڄُڑی رئی۔ شیخ عبداللہ دی پوتھی آتشِ چنار وِچ اِین٘دا تذکرہ ہِے جو اُوہ مہا راجہ دے کِتّی نیڑے ہَن۔

اِنّھاں کُوں راجہ ہری سنگھ دا دربار جَلتی وِچ تہوں چھوڑنا پئے ڳیا جو اِنّھاں اُتّے راجہ کُوں زہر ݙے تے مارݨ دا الزام لایا ڳیا ہئی۔

ملکہ پُکھراج بنیادی طور تے پہاڑی اَتے ڈوگری ٻولیاں دی لوک موسیقی دی ماہر ہئی۔ اَتے اُوہ ٹھمری دے انگ وِچ غزل ڳان٘دی ہئی۔

ملکہ پُکھراج نے حفیظ جالندھری دی ٻہوں سارے غزلاں اَتے نظماں ڳائیاں۔

ذاتی حیاتی

ملکہ پُکھراج دی شادی لاہور وِچ شبیر حسین شاہ نال تھئی جِنّھاں نے پاکستان ٹیلی ویژن دا مہان٘درا اردو ناٹک سیریل "جھوک سیال" بݨایا ہئی۔ اِنّھاں دے چِھ ٻال وی ہِن جِنّھاں وِچ طاہرہ سید وی ہِن، جیڑھی پاکستان وِچ ڳائیکہ وی ہِے۔ نِکّی دِھی مہان٘دری ڳائیکہ طاہرہ سید جیڑھی اپݨی اَمّاں آلی کار ڈوگری اَتے پہاڑی اندازی دی ڳائیکی وِچ مہارت رکھین٘دی ہِے۔