خواجہ فرید دی شاعری

خواجہ غلام فرید دی شاعری دا استعارہ سسی تے شاعبدالطیف دا ماروی اے, بہوں ساریں کافیں اچ خواجہ صیب سسی دی زبان بولی اے, سسی نال مکالمہ وی کیتے, کئی جاہیں تے خواجہ صیب دی شاعری وچ سسی آپ وی الانڑیں اے, کیویں تھی سگدے جو خواجہ جیہڑی کافی "رتھ دھیمے دھیمے ٹور" توں شروع کریندے (جیہڑا صفانظرداپئے جوسسی نال مکالمہ اے), چھیکڑی مصرعے اچ خواجہ فرید آکھے "میں تے یارفریدرل مل منڑیسوں تخت لہور" ؟ سوال اے ہے جوایں مصرعے اچ ہک تاں خواجہ صیب خوداٍن, ڈوجھاکون اے جیکرسسی نئیں تاں ول کون اے؟.......سوال تاں اے وی ہے جوخواجہ صیب ایں کافی دے الاوہ تخت لہورکوں آپڑیں شاعری اچ کتناواری ورتیے, کیاخواجہ صیب کڈاہیں لہور گئے وی ہن جیویں اوملتان اکثرویندے ہن تے اتھائیں مائی نوزاں نال شادی وی کیتی........تریجھاسوال اے ہے جوخواجہ غلام فریدآپڑیں شاعری وچ روہی,تھل, ملخ ملہیر, بھنبھور, کیچ مکران توں الاوہ کیہڑیں جاہیں دا ذکرفرمائے؟ ذرا ایں کافی تےغورکرن دی ضرورت اے...

رتھ دھیمیں دھیمیں ٹور

میڈا دستا نرم کرور دا

متاں ونگیں لگم ٹکور

(ایں توں ظاہرتھیندے جوڈوجھااستعارہ تریمت دا اے)

رتھ تے بہندی وڑران سہندی

ہم تباہ کمزور

روز ازل دی پایم گل وچ

برہوں تیڈے دی ڈور

(برہوں دا سرائیکی اچ جدائی دے الاوہ کئی مطلب تھی سگدے بھلا،ول روزازل دا حوالہ وی کھڑے جیڑھاخواجہ صیب آپڑیں شاعری وچ پہلے وی کئی واری ڈتے تے اوشاعری سسی بارے ہے جیندا مطلب بلپن یا شعردی منڈھلی عمراہ گھدا گئے، خواجہ صیب دی شاعری اچ جدا دا ہکواستعارہ اے تے او سسی اے) شالہ مولا سلامت نیوے راہ وچ لڑدن چور (چوریں توں مراد کیاہے, کیا ایں توں مراد اوہےجت نئیں جیہڑے سسی کوں نندر اچ چھوڑکے پنوں کوں چاکے کیچ دی راہ دوٹُرگئے ہن یاول کئی بئے چوروی تھی سگدن؟)

جیکر رتھ بیٹھیں تھک پوساں

گھوڑا گھنساں بور

سوکھا، تیز، لغام دا کولا

نہ اوکھا سر زور

رانجھن تے میں جوڑ کوں جوڑوں

جوڑ جوڑیندا جوڑ

سک تے طلب ملن دی سینے

روز نواں ہم شور

(سوال اے جواُتلے چارمصرعیں کوں کٹھاپڑھیجے یاول پہلے ڈومصرعے انج تے چھیکڑی ڈوانج, رانجھے کوں ملن سانگے ہیرپندھ نہ کیتا بلکہ رانجھے پندھ کیتے, اہدن ڈوہائیں مل وی گئے ہن ,پراتھ تاں جدائی کھڑی اے جییڑی اہدی ای اے "سک تے طلب ملن دی سینے......روز نواں ہٍم شور" لہذاچارے مصرعے کٹھے پڑھسوں تاں گالھ انگیں لگدی اے جواتھاں کلہارانجھن دا تذکرہ کیوں تے ہیردا تذکرہ کیوں کائنی, مصرعے اچ ہک تاں رانجھن اے تے ڈوجھی سسی اے جیہڑھے پندھ پئے کریندن, کیوں جوپنسھ نتاں ہیرکیتا تے نہ پنوں)

پندھ اڑانگے دلڑی تانگھے

جلد پچاویں توڑ

میں تے یار فرید منڑیسوں

رل مل شہر بھنبھور

جیکرچھیکڑی چارمصرعیں اندر خواجہ صیب دی مراد لہوراے تاں ,اے کیویں تھی سگدے جو "پندھ اڑانگے دلڑی تانگھے" ,کیاایں کن پہلوں خواجہ صیب آپڑیں شاعری وچ کتھائیں تخت لہور دی تانگھ ظاہرکیتی اے, جیندے پندھ اڑانگے ہوون, ڈوجھامصرعہ زیادہ اہم اے " جلد پچاویں توڑ" کیاخواجہ صیب کہیں راہ تے توڑ نئیں پُنے جواہدے پئے ہوون جلد پچاویں توڑ, اتھاں جلدی وی ہک استعارہ اے.....جیکرکئی پنوں کوں چاکے اٹھ بھجاکے درکیے نئیں ویندے تاں ول اتاول دی کیالوڑھ اے.........اگلے ڈومصرعے ڈہدوں.....

میں تے یار فرید منڑیسوں

رل مل شہر بھنبھور

پہلے مصرعے اچ ہک تاں خواجہ صیب آپ اٍن تے ڈوجھاکون اے جیندے رلے شہربھنبھوریاول تخت لہور منڑیسوں......شعری استعارے وچ کیااتھاںیارفریدتوں مرادخواجہ فریداے...... جیکریارفرید ای خواجہ فریداے.....ول "میں" کون اے, حالانکہ شعری استعارے اچ تخلص توں مرادمحبوب یاول کڈانہہ کڈانہہ رقیب وی ہوندے, جیویں غالب آکھیا "بناہے ہے شاہ کامصاحب پھر ہے اتراتا.....وگرنہ شہرمیں غالب کی آبروکیاہے" ,اتھاں غالب توں مراد مرزارفیع سوداہئی جیہڑا شاہ دامصاحب بن چکاہئی تے پالکی تے ویندا ڈیکھ غالب اے شعرآکھیا, لہذا اتھاں میں توں مراد ای خواجہ فریداے تے یارفریدتوں مراد سسی اے جیہڑی شہربھنبھور دی صہبی چھوڑکیچ دے اڑانگے پندھ نہ جھاگ سگی تے توڑ نہ پُنی, سسی دی منزل کیچ تھی یاول شیربھنبھور ,کیاخواجہ صیب سسی دے ادھورے پندھ کوں پوراکریندیں ہوئیں اونکوں توڑپُچاونڑسانگے کڈاہیں تخت لہوردا آکھ سگدے, اول تاں اے تھی نئیں سگدا, ایندے باوجودجیکر خواجہ فریددا تخت لہور نال کئی گانڈھاہووے ای سہی تاں سسی داگانڈھاتخت لہورنال کڈاہیں نئیں تھی سگدا؟؟؟؟؟؟