اِستعارہ
استعارہ دے معنی ہن عارضی طور تے منگ گھنݨ، سدھار گھنݨ، علم بیان دی اصطلاح وچ ہک شئے کوں اُون٘ویں دا اُون٘ویں ٻئی یا ݙوجھی شئے آکھیا ون٘ڄے، تے ایں ݙوجھی شئے دے لوازمات کوں پہلی شئے نال رَلا ݙت ون٘ڄے، ایں کوں استعارہ آہدے ہن۔
- یار پیار یوسف ثانی
ناز تیݙے من بھاݨے
ایں شعر وچ محبوب کوں یوسف ثانی اکھ تے استعارہ بݨایا ڳئے۔
- نیرکیں اکھ توں کِر پووے
کوٹھا دل دا ہلدا ہے
ایں شعر وچ دل کوں کوٹھا آکھیا ڳئے، ایہ استعارہ ہے۔
استعارہ دے ارکان
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]استعارہ دے ترائے ارکان ہن۔
مستعار لہٗ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]او شئے یا شخص جیندے کیتے کوئی لفظ مستعار یا ادھار گھدا ون٘ڄے۔
؏: یوسف ثانی دل دا جانی کول میݙے ول آوے
محبوب کوں ' یوسف ثانی' آکھیا ڳئے۔ ایہ محبوب کیتے استعارہ ہے، محبوب (دا لفظ) مستعار لہٗ ہے۔
مستعار مِنہُ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]او شئے یا شخص جیندے لوازمات مستعار یا ادھار گھدے ڳئے ہن، جیویں اُتلے مصرعے وچ "یوسف ثانی" مستعار منِہٗ ہے۔
وجہ جامع
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]او مشترک خوبی جین٘دی وجہ کنوں استعارہ ورتیا ویندے۔
اُتلے مصرعے وچ "محبوب دا سُہݨپ " وجہ جامع ہے، جہڑے یوسف ثانی دے استعارے وچ موجود ہے۔
استعارے وچ لفظی طور تے مستعار لہٗ دا ذکر کائنی ہوندا بلکہ مستعار مِنہُ دا لفظ ادا کرتے ایند مطلب مستعار لہٗ سمجھ گھدا ویندے۔
ٻیاں مثالاں
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]دل ہے جے گھر خدا دا
ڈکھ دا مقام کیوں ہے
(قیس فریدی)
رات برہنہ دی آ گئی اے سجناں ٻل پن چندر تے تارے
کے تیں بکھدے رہن دل وچ درداں دے انگارے
(فدائے اطہر)