ابن الفوطی

ابن الفوطی یا ابن الصابونی (پیدائش: 25 جون 1244ء– وفات: 12 جنوری 1323ء) عراقی مسلمان محدث، فلسفی، ماہر فلکیات تے مؤرخ ہن۔ اُنہاں دی وجہ شہرت اُنہاں دی تصنیف مجمع الآداب فی معجم الاسماء و الالقاب ہے۔ خواجہ نصیر الدین طوسی توں علم نجوم حاصل کیتا تے علم نجوم تے علم ہیئت وچ اِس قدر مہارت پیدا کیتی کہ خود خواجہ نصیر الدین طوسی نے اپݨی کتاب ایلخانیہ مرتب کریندے وقت ابن الفوطی توں مشورہ کیتا ہئی۔

ابن الفوطی دا ناں عبد الرزاق بن احمد بن محمد الحنبلی ہے۔ کنیت ابوالفضل تے لقب کمال الدین، ابن الفُوَطِی تے ابن الصابونی ہے۔ اپݨے معاصرین وچ کمال الدین ابن الصابونی دے ناں توں مشہور ہن۔ ابن الفوطی اپݨے نانا موفق الدین عبد القاہر البغدادی الحنبلی دی نسبت توں الفُوَطی سݙیندے ہن. (جیہڑے فُوَط یعنی دھاری دار کپڑے دا کاروبار کریندے ہن جیہڑا سندھ توں بغداد پہنچدا ہئی)۔ ابن الفوطی دے نانا موفق الدین 656ھ/ 1258ء وچ سقوط بغداد دے سانحہ وچ تاتاریاں دے ہاتھوں قتل تھی گئے۔

تعارف

ابن الفوطی دا نسب ایویں ہے کہ: عبد الرزاق بن احمد بن محمد بن احمد بن عمر ابن ابی المعالی محمد بن محمود بن احمد بن ابی المعالی المفضل بن عبد اللہ بن معن بن زائدہ الشیبانی۔ ابن الفوطی دا خاندان بغداد دے حنبلی خانداناں وچ شمار کیتا ویندا ہئی جیہڑا معن بن زائدہ الشیبانی (جو ایک امیر کبیر سردار تھے) دی نسل توں ہئی۔ ایہ خاندان مرو نال تعلق رکھدا ہئی۔

وفات

ابن الفوطی نے 78 سال 6 مہینے 18 ݙینہہ (بلحاظِ شمسی) دی عمر وچ بروز بدھ 3 محرم الحرام 723ھ/ 12 جنوری 1323ء کوبغداد دے محلہ خاتونیہ وچ وفات پاتی تے محلہ شُونیزیہ دے قبرستان وچ تدفین کیتی گئی۔