پاکستان
پاکستان زندہ آباد
اسلامی جمہوریہ پاکستان جنوبی ايشياء دے ابھے پچادھی وسطی ایشیا تے مغربی ایشیا کیتے دفاعی طور تے اہم حصے وچ واقع ہک خود مختار اسلامی ملک ہے۔٢١ کروڑ دی آبادی دے نال اے دنیا دا پنجواں وݙی آبادی والا ملک ہے۔ 882363 مربع کلومیٹر (بشمول گلگت بلتستان تے آزاد کشمیر) دے نال اے دنیا دا 33 واں وݙے رقبے والا ملک ہے۔ اس دے جنوب وچ 1046 کلومیٹر (650 میل) دی ساحلی پٹی ہے جیہڑی بحیرہ عرب نال ملدی ہے۔پاکستان دے مشرق وچ بھارت، شمال مشرق وچ چین تے مغرب وچ افغانستان تے ايران واقع ہن۔ پاکستان کوں شمال وچ ہک تنگ واخان راہداری تاجکستان توں جدا کریندی ہے جبکہ اس ملک دی سمندری سرحدی حدود عمان دی سمندری حدود نال وی ملدی اے۔
ہک اندازے دے مطابق پاکستان وچ سرائیکی 40فیصد، پنجابی 18 فیصد، پشتو 15 فیصد، سندھی 12 فیصد، اردو 7 فیصد، بلوچی 3 فیصد، باقی زباناں 5 فیصد ہن۔
٢٠١٧ دی مردم شماری دے مطابق سندھ وچ 2.23 فیصد،
بلوچستان 2.65، پختونخواہ وچ 3.72 فیصد، اسلام آباد وچ 2.12 فیصد سرائیکی ہن۔
پاکستان دی ٢٠١٧ دی مردم شماری موجب پاکستان وچ پنجابی ٣٨ ٪، پشتو ١٨٪، سندھی ١٥٪، سرائیکی ١٢٪، اردو ٧ ٪، بلوچی ٣٪، ہندکو ٢٪ فیصد تے بروہی سوا فیصد ہن،
4 جولائی 1947ء کوں ہک مسودہ قانون برطانوی پارلیمنٹ وچ پیش کیتا گیا۔ 15جولائی کوں دارالعوام نے اس دی منظوری ݙے ݙتی، 16 جولائی 1947ء کوں دار الامرا نے وی اس کوں منظور کیتا۔ 18 جولائی 1947ء کوں شاہ برطانیہ نے اس دی منظوری ݙے ݙتی، ول اس قانون دے تحت تقسیم ہند عمل وچ آئی اور ݙو نویں عملداریاں مملکت پاکستان تے مملکت بھارت وجود وچ آئے۔ قانون کوں شاہی اجازت 18 جولائی 1947ء کوں حاصل تھئی۔ تے ݙو نویں ممالک پاکستان تے بھارت 15 اگست کوں وجود وچ آئے۔23 مارچ، 1940ء کوں لاہور دے منٹو پارک وچ آل انڈیا مسلم لیگ دے ترے روزہ سالانہ اجلاس دے اختتام تے او تاریخی قرارداد منظور کیتی گئی ہئی جس دی بنیاد تے مسلم لیگ نے برصغیر وچ مسلماناں کیتے الگ وطن دے حصول کیتے تحریک شروع کیتی اور ست برس دے بعد اپݨا مطالبہ منظور کراوݨ وچ کامیاب رہی۔سرائیکی ریاست بہاولپور نے پاکستان دی مالی امداد دے ضمن وچ تے اینکوں قائم رکھݨ دے کارݨ، ابتدائی کئی مہینیاں دی تمام محکمیاں دی تنخواہ اپݨے خزانے توں جاری کیتی. ایندے علاوہ بین الاقوامی بینک وچ پاکستانی کرنسی دی منظوری واسطے کئی مݨ سونا زر ضمانت واسطے فراہم کیتا. قائداعظم واسطے رہائش تے سواری واسطے ریاست بہاولپور دے نواب نے اپݨی خدمات پیش کیتیاں.
انتظامی نکھیڑا
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]پاکستان وفاقی پارلیمانی جمہوری ریاست دے تحت چلدا ہے۔ اس دے پنج صوبے تے کجھ وفاقی حکومت کے زیر انتظام علاقے ہن۔ اے ملک لسانی تے قومی طور تے مختلف قوماں دا علاقہ ہے تے ایندا جغرافیہ وی ہر طرح دے خطے تے مشتمل ہے۔ پاکستان دنیا دا ہک اہم طاقتور ملک ہے، جیسا کہ اس دی فوج دنیا دی ستویں وݙی فوج ہے تے اے اسلامی دنیا دی واحد تے لمے ایشیاء دی ݙوجھی ایٹمی طاقت ہے۔ اس دی معیشت دنیا وچ 27 ویں نمبر تے ہے۔ پاکستان دے زیر انتظام صوبہ جات تے دیگر انتظامی اکائیاں اے ہن:
آئین دے آرٹیکل ١ وچ صوبہ گلگت بلتستان تے آزاد کشمیر دی کوئی واضح حیثیت تاں بیان نہیں کیتی ڳئی لیکن 2009ء وچ قومی اسمبلی توں ہک ٻیا بل پاس تھیا جس نے واضح طور تے گلگت بلتستان کوں نیم صوبے دا درجہ ݙتا تے اتھاں باقاعدہ صوبائی حکومت قائم کیتی ڳئی، جیندے تمام بنیادی شاخاں وی (اسمبلی، عدلیہ، وزارتیں، وغیرہ) قائم کیتیاں ڳئیاں۔[١]
آئین نے مزید ملک وچ ݙو قانون ساز ایوان قائم کیتے ہک قومی اسمبلی تے ݙوجھا سینٹ۔ قومی اسمبلی دی بنیاد آبادی دے لحاظ نال ہے یعنی جتھاں آبادی زیادہ ہوسی اتھاں زیادہ نشستاں رکھیاں ویسن تیں قومی اسمبلی دے ارکان کوں براہ راست عوام اپݨے ووٹ نال منتخب کریندن ۔ جبکہ سینیٹ وچ تمام صوبیاں کوں برابر دے نشستاں ݙتے گئے ہن چاہے صوبہ چھوٹا ہووے یا وݙا ۔سینیٹ دے ارکان کوں سینیٹر آکھا ویندا ہے اور انہاں سینیٹرز کوں چاراں صوبائی اسمبلی دے ممبران اپݨے ووٹ نال منتخب کر سڳدے ہن۔