نرگس ماولوالا

نرگس ماولوالا
(اردو وِچ: نَرگِس مَاوَلوَالَا)
معلومات شخصیت
پیدائش	سنہ 1968ء (عمر 56–57 سال)  لاہور
رہائش	کیمبرج، میساچوسٹس، ریاستہائے متحدہ امریکا
شہریت	ریاستہائے متحدہ امریکا
رکنیت	امریکی اکادمی برائے سائنس و فنون ،  قومی اکادمی برائے سائنس
عملی حیاتی
مقام_تدریس	میساچوسٹس انسٹیٹیوٹ برائے ٹیکنالوجی
مقالات	Alignment issues in laser interferometric gravitational-wave detectors
مادر علمی	میساچوسٹس انسٹیٹیوٹ برائے ٹیکنالوجی ویلزلی کالج کیلیفورنیا انسٹیٹیوٹ آف ٹیکنالوجی میساچوسٹس انسٹیٹیوٹ برائے ٹیکنالوجی (1 ستمبر 1990–31 جنوری 1997) ویلزلی کالج (1 ستمبر 1986–1 جون 1990)
تعلیمی اسناد	ڈاکٹر آف فلاسفی ،بی اے
ڈاکٹری مشیر	Rainer Weiss
پیشہ	ماہر فلکی طبیعیات ،  طبیعیات دان
شعبۂ عمل	ثقلی امواج
نوکریاں	میساچوسٹس انسٹیٹیوٹ برائے ٹیکنالوجی
اعزازات
میک آرتھر فیلو شپ

نرگس ماول والا ہک پاکستانی-امریکی فلکی طبیعیات دان ہَن جیڑھی ثقلی امواج وچ اپݨی تحقیقات دی بنا تے معروف ہَن۔ نرگس پاکستان دے شہر کراچی وچ ہک پارسی (زرتشتیت دے پیروکار) گھرانے وچ پیدا تھئی۔ کراچی دے ہک مسیحی کیتھولک اسکول کانونٹ آف جیسس اینڈ میری وچ تعلیم حاصل کِیتی، 1986ء وچ امریکا چلی ڳئیں، جتھاں ویلیسلی کالج توں تعلیم حاصل کِیتی، بعد ازاں میساچوسٹس انسٹیٹیوٹ برائے ٹیکنالوجی (ایم آئی ٹی) توں ڈاکٹر رائنر ویس دی زیر نگرانی پی ایچ ڈی مکمل کِیتے۔

ذاتی حیاتی

ماول والا لاہور وچ پیدا تھئیں لیکن کراچی وچ پلی بڑھیں، کونوینٹ آف جیسس اینڈ میری، کراچی توں او لیول تے اے لیول دا امتحان پاس کِیتے۔ پھر 1986ء وچ امریکا چلی ڳئیں جتھاں ویلیزلے کالج وچ داخلہ گھِدا، کالج توں 1990ء وچ فلکیات وچ بیچلر ڈگری گھِدی، 1997ء وچ ایم آئی ٹی توں فزکس وچ پی ایچ ڈی مکمل کِیتے۔

ماول والا زرتشتی پارسی خاندان وچ پیدا تھئی، ماول والا اپݨی ساتھی تے ݙو بچّیاں دے نال امریکا وچ کیمبرج، میساچوسٹس وچ رہائش پزیر ہَن۔ ماول والا دی ہک رہائش گاہ پاکستان دے شہر کراچی وچ ہَئی، جتھاں اوہ 2010ء وچ آئیاں۔

کَم کار آلی حیاتی

ایم آئی ٹی دی ہک فارغ التحصیل طالب علم دی حیثیت نال انّھاں نے ڈاکٹر رینر ویس دے ماتحت اپݨا ڈاکٹریٹ دا مقالہ لِکّھا۔ جتھاں نرگس ماول والا نے کشش ثقل دی لہریں دا پتہ لاوݨ کِیتے ہک پروٹو ٹائپ لیزر انٹرفومیٹر تے تحقیق کِیتی۔ گریجویٹ کرݨ دے بعد اوہ پوسٹ ڈاکٹرل محقق رہیں۔ پھر کیلیفورنیا انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی وچ ریسرچ سائنس دان وی رہیں۔ بعد ازاں انّھاں نے کائناتی مائکروویو پس منظر دے نال اپݨے کم دا آغاز کِیتے تے آخر کار لیگو تے کم کِیتے۔ انّھاں نے بنیادی طور تے طبیعیات دے ݙو شعبیاں تے توجہ مرکوز رکھی: کشش ثقل دی لہریں، آسٹرو فزکس تے کوانٹم پیمائش سائنس۔ ڈاکٹر نرگس 2002ء وچ ایم آئی ٹی فزکس فیکلٹی وچ شامل تھئیں۔ 2017ء وچ اوہ نیشنل اکیڈمی آف سائنسز کِیتے منتخب تھی ڳئی۔

کشش ثقل دی لہریں دا سراغ لاوݨ

ڈاکٹر نرگس سائنس داناں دی انّھاں ٹیم وچ شامل ہَن جنّھاں نے پہلی واری خلائی وقت دے تانے بانے وچ لہریں دا مشاہدہ کِیتے جیڑھا کشش ثقل دی لہریں آکھیا ویندا ہَئی۔ اوہ 1991ء توں کشش ثقل دی لہریں تے کم کریندی پئی ہَن۔ انّھاں نے ایں تحقیق دا اعلان 11 فروری 2016ء کوں کِیتے۔ ایں تحقیق نال البرٹ آئن اسٹائن دے 1915ء دے عمومی نظریہ نسبت دی ہک وݙی پیشگوئی دی تصدیق تھئی۔

ذریعہ معاش

ایم آئی ٹی وچ ہک گریجویٹ طالب علم دے طور تے، نرگس نے ڈاکٹر رائنر ویس دے ماتحت اپݨی ڈاکٹریٹ دا کم سر انجام ݙِتے، جتھاں نرگس نے کشش ثقل دی لہریں دا پتہ لاوݨ کِیتے ہک پروٹو ٹائپ لیزر انٹرفرومیٹر بݨایا۔ گریجویٹ اسکول دے بعد، اوہ ہک پوسٹ ڈاکٹریٹ تحقیق کار ہَن، اس دے بعد نرگس کیلیفورنیا انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی وچ ہک تحقیقی سائنس دان دے طور تے لیگو تے کم کِیتے۔ نرگس ماول والا نے 2002ء وچ مشہور زمانہ تحقیقی مرکز ایم آئی ٹی وچ شمولیت اختیار کِیتی۔