مِصر نے شہزاداں نی کہاݨی
اعواݨکاری (لوک داستان)
اڳلے ویلے مِصر نا ہِک پتشاہ ایْہا، اُس نے ترائے پُتَّر ایْہے- خُدا نی مرضی اِنڄے آہی، او وݙا بیمار تھیا، توڑے حکیماں اس نا دارُو درمل دِلے نال کیتا، پر او بچنا نظر نہ آیا- اوڑھک پتشاہ روز روز آپݨا ڳھٹنا حال ویکھ کے جاتیوس جو ٻچنا نہ- نالے مِلکھے وچ رولا ویکھ کے آپݨے تریہا پُتراں آں سدیوس- وت اُنہآں آکھیوس: "چھورو! اڄے تُسی نِکڑے ہو، تے میݙا اے حال اے- میں مرنا آں- دشمݨ اے ڳل ویکھ کے میݙے مِلکھے آں چَوَّائیں پاسوں ویْہڑیا اے- مان٘ہ تُسِّݙا وݙا فکر اے- میں نہ جاݨنا جے میݙے مرݨے کولوں پچھو تُسِّݙا کے حال تھیسی- اے ویکھ کے میں اڄ تُسآں سدیا اے- میݙے محل وچ فلاݨی جائی ہِک چور خانہ وݙیاں نے ویلے نا بݨیا ہویا اے، تے اُس وچ ترائے لعل رکھے ہوئیْن، لکھاں روپیاں نے مُلے نے ایْہن- تُسی اُنہآں گِھن کے وکھری جائی چَھپا رکھو جتھے تُسِّݙے کولوں سِوا ہوری کہیں آں خبر نہ ہووے- متاں خدا نہ کرے پتشاہی تُسِّݙے کولوں کھسی ونڄے، تے تُسآں روپیاں نی لوڑ پووے، تے تُسی کہیں نے مُتھاج نہ تھیو- پتشاہ نے پُتراں پیُو نے آکھݨ مُوجِب تریہے لعل محلے چوں کڈھ کے شاہر نی ہِک اُجڑی ہوئی جائی جِتھے لوکاں نا آوُݨ ونڄُݨ ڳھٹ ہایا چا، ونڄ دٻے-
کہیں دھیْاڑیْاں کولو پچھے پتشاہ مر ڳیا تے پتشاہی دشمݨاں کَھس گِھدی تے پتشاہ نیْاں پُترآں وخُت پئے
ڳیا- جیہڑے ویلے خرچو تنڳ تھیے، آپس وچ صلاح کِتونے، جیہڑے لعل اسّآں پیُو دتے ایْہے، اُنہآں ویچ چُھڑآں تے کسے ہوری مُلکے وچ ونڄ کے آپݨی حیاتی نے دیْہاڑے کٹآں- تریْہے بِھرا اُتھے ڳے جتھے لعل دٻے ایْہے- جِس ویلے زمی پٹیونے، دو لعل نِختے، تے ہِک نہ لَدَّھا- وَݙے حیراݨ تھیے، "اے کے ڳل اے جے کدی کوئی چور پَؤنا، تاں اِنڄ نہ تِھینا، جے ہِک چا کَھڑیْناں تے دو پئے راہنے- وِشَّک اَسَّاں ترَّائیں وچوں کہیں نی نیت ماری ڳئی اے ; سِݙے سِوا ہور کہیں نا کم نہیں- بس چنڳی ڳل اے جو اسی قاضی کول ونڄ کے سارا حال دَسَّئیون٘س، تے او سِݙا فیصلہ کرے، تے مُقدمہ کُھٹائے- ساراں اے ڳل منظور کیتی، تے قاضی دائِیں ٹُرے-
راہے وچ ویْنیاں ہویْاں، ہِک اوٹھی اُنہآں مِلیا- اُنہاں کولوں پُچھیوس، تُساں کوئی اُٹھ وینا ݙِٹھا اے- وݙے بِھراؤ آکھیا : "میاں تیݙا اُٹھ کاݨا ایْہا" ؟ اُس آکھیا، جیا میݙا اُٹھ کاݨا ایْہا- وِچکارلے بھراؤ اُس کول پُچھیا، جے تیݙے اُٹھ اُتے سِرکا وی لَݙا ہویا ایْہا؟ اُس آکھا، ہا جی اے وی سچ اے- نِکڑے آکھیا، تیݙا اُٹھ لُنڈا وی ایْہا؟ اُس آکھیا، ہا اے ڳل وی سچی آکھی نے- ہُݨ دسو میݙا اُٹھ کِدے ڳیا اے؟ تریہے بھراواں ہس کے آکھیا، "جو اسآں کے خبر، جے کِدے ڳیا اے" ؟ اوٹھی اے ڳل سُݨ کے اُنہآں آکھیا، "واہ وا تُساں اے عجیب ڳل اکھینے او، جے کدی تُساں میݙا اُٹھ نئیں ݙٹھا تاں، اِن سارے پتے کِیکُݨ دینے او؟ میݙا اُٹھ ضرور تُسِّݙے کول اے- چنڳی ڳل اے، میݙا اُٹھ موڑ دیو، نہیں تاں قاضی صیہب اوراں کول ڄُلو"- شہزادیاں آکھیا اسی آپ قاضی اوراں کول ویْنے پئے آں- تُو وی سِّݙے نال ڄل-
مُکدی ڳل، قاضی اوراں کول ڳے، پہلے پہل اوٹھی آپݨا دعویٰ قاضی اورآں دَسایا- قاضی حال سُݨ کے آکھیا،" تُسِّݙا کے جواب اے" ؟ شہزادیاں آکھیا، "اساں اس نا اُٹھ اُکَّا نئیں ݙِٹھا، سِّݙے اُتے کُوڑ جُڑینا اے"- اوٹھی قاضی اورآں آکھیا، "غریب پرور، سِر سلامت، اے کُوڑ مریْنن- تُسی اِنہاں کول پُچھو، سارے پتے میݙِے اُٹھے نے، مان٘ہ دسے نے کے نئیں- مُڑ اے کیوں کُوڑ مریْنن- قاضی اوٹھی نا اے حال سُݨ کے شہزادیْاں کولو پُچھیا- شہزادیْاں مَنیْا جے وِشَّک، جِیکُݨ اوٹھی آکھنا اے، اِسآں سارے پَتے دسائیْن- قاضی آکھیا، جے تُساں اِس نا اُٹھ نئیں ݙِٹھا تاں کیویْں اِسآں پُورے پُورے پَتے، اِس نے اُٹھے نے دسائے نے- اے ڳل عجیب اے- وت وݙے شہزادے دِر منہ کر کے پُچھیوس، "تُسی دَساؤ جے، کِیکُݨ تُسآں معلوم تھیا، جے اُٹھ کاݨا ایْہا" ؟ شہزادے آکھیا، جے اس مُوجب میں جاتا، جے راہے اُتے میں ݙِٹھا ایْہا، ہِکسے پاسے نے پَتَّر درختاں نے کھادے ہوئے، معلوم ہوئے ایْہے، بس جاتیُم جے اُٹھ کاݨا ایْہا، نئیں تاں دوئے پاسے نے پَتَّر کھادے ہوئے ضرور ہونے- قاضی وِچلے بھِراؤ کولوں پُچھیا، جے توں کِیکُݨ آکھنا ایں جے اُٹھے اُتے سِرکہ لَݙیا ہویا ایْہا؟ اُس آکھیا جے سِرکے نا دستُور اے جے زِمی تے وِٹیوے تاں زمی اُبِّھر آنی اے، راہے وِچو بہوں جائیں تے ݙِٹھا، اس ڳلو میں یقین کیتا جو اُٹھے نے اُتے سِرکہ لَݙا ہویا ایْہا- قاضی نِکڑے بِھراؤ کولوں پُچھیا، تُدھ کِیکُݨ جاتا اے جو اُٹھ لُنڈا اے؟ اُس آکھیا قاضی صیہب، اے دستور اے جس ویلے اُٹھ زِمی اُتے ٻہوے اُٹھیوے، اُس ویلے ضرور آپݨا پُچُھل زِمی اُتے مرینا اے، اس نے نشان ضرور زِمی اُتے لڳ ویْنن- راہے اُتے بہوں جائیں میں ݙِٹھا، جو اُٹھے نے ٻہوَݨ نیاں ہور سار نشانیاں موجود اِن، پر پُوچھل نی نشانی کِدائیں نئیں- اس ڳلو میں جاتا جو اُٹھ لُنڈا اے- قاضی شہزادیاں نیاں اِن ڳلاں سُݨ کے اُنہاں نی عقل تے دنائی آں سلاہیوس- اُنہآں چنڳی عزت نال آپݨی جائی تے گِھن ڳیا-