قندھاری سرائیکی
سرائیکی زبان ٻہوں وݙے علاقے تے کھنڈی ہوئی ہے ۔ اے پاکستان کنوں گھن کراہیں ، ہندوستان ، افغانستان اتے وچکارلے ایشیاء دے کئی ملکیں تک الائی تے سمجھی ویندی اے ۔ سرائیکی دا ناں اختیار کرݨ کنوں پہلے ایہہ اپݨے علاقائی نانویں نال سنڄاݨی ویندی ہئی۔ انھیں نانویں وچوں ہک ناں ملتانی وی ہا۔ افغانستان دے کئی علاقیاں خصوصی طور تے جیندے وچ قندھار وی شامل اے، پراݨے ہندو، سرائیکی دا ملتانی لہجہ الیندن اتے اینکوں کہیں کہیں ویلھے قندھاری وی آہدن۔ افغانستان دی خراب صورت حال دی وجہ کنوں ٻہوں سارے ہندو قندھار کنوں افغانستان دے بنھیں علاقیں دے علاوہ ، ݙوجھے ممالک وچ چلے ڳئے جنھیں اچوں جرمنی اتے نیدرلینڈ شامل ہن ۔
سرائیکی دا قندھاری لہجہ جینکوں ہندو ملتانی اہدن اڄ وی ملتانی معیاری لہجے نال ملدے۔ اتھاں میں مختلف پہلوؤئیں دے حوالے نال کجھ مثالاں ݙینداں۔ قندھاری دی ڳݨتری ہِک کنوں سو تائیں بلکل ہکا اے۔ جیڑھی اڄ وی سرائیکی دے ملتانی لہجے وِچ الائی ویندی اے۔ ملتانی قندھاری دے فقرے دی بݨاوٹ اینویں ہے جیویں معیاری سرائیکی دی ہے۔ ہک افغان ہندو جیڑھا جرمنی وچ رہندے اتے مذکورہ افغان ویب سائیٹ دا مالک ہے اوندے نال فورم دے ذریعے رابطہ تھیا اتے میں اوں کولوں ملتانی قندھاری دے وچ کجھ سرائیکی فقرے لکھݨ دا آکھیا۔ جیڑھے اوں لکھ بھیڄے اَتے او ہݨ وی فورم تے موجو ہِن۔ رومن رسم الخط وچ لکھے ہووے اُو قندھاری فقرے ایں ہن ۔ ’’ایہہ ہک گھوڑا ہے ۔ ایہہ چار پیر رکھدا ہے ۔ ایہہ وفادار جانور ہے ۔ ایہہ میݙا ہے۔ میکوں پیارا لڳدا ہے۔ ایندی قیمت ݙاہ ہزار روپے ہے۔" اِتھوں اے ظاہر ہے جو قندھاری سرائیکی زبان دا ملتانی لہجہ ہے. ملتانی قندھاری وِچ سرائیکی دیاں مخصوص آوازاں وی موجود ہِن۔ جیویں جو اُتلے پیرے وچ ہک ݙوں آوازاں ݙٹھیاں ونڄ سڳدن ۔ قندھاری ملتانی تے سرائیکی دے مصدر بلکل ہکو جئیں ہِن۔[١]
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ پنجابی وکیپیڈیا تے سرائیکی تحریر از عباس دھوتر