عمرانیات
عمرانیات کیا ہے. عمرانیات دی اصطلاح دراصل ݙو لفظ " عمران " تے "یات" دا مجموعہ اے. "عمران" توں مراد ہے لوک یا آبادی. اتے " یات" توں مراد ہے مطالعہ کرݨ یا ول بحث و مباحثہ کرݨ دے ہن.
ایکوں اسا آکھ سڳدوں جو " عمرانیات" دا مطلب لوکاں دا با ضابطہ مطالعہ کرݨ ہے.
حقیقی بانی
عبدالرحمن ابن خلدون کوں عمرانیات دا حقیقی بانی اکھیاں ویندے. اِنھاں دی ہک مشہور کتاب " المقدمہ" دی وجہ توں پہچاݨ بڑی. او کتاب وچ ابن خلدون نے عمرانیات کوں آبادی دا علم قرار ݙیتے.
جدید بانی
آگسٹ کومٹے کوں علم عمرانیات دا جدید بانی اکھیا ویندے. کیوں جو ابن خلدون کے بعد عمرانیات تے کم کرݨ الہ آگسٹ کومٹے ہے. اے ہک فرانس دا انگریز ہے.
عمرانیات دیاں تعریفاں
" معاشرے وچ تھیوݨ الے واقعات دا وقت ، جگہ کوں ڄاڑ کے حقائق دا جائزہ ڳھنݨ کوں عمرانیات اکھیا ویندے."
" انسان دی معاشرتی زندگی دا سائنسی مطالعہ کرݨ"
" عمرانیات او علم ہے ڄہڑا انسانی گروہ تے ساخت دا مطالعہ کریندے"