عبد الرحمن ابراہیم ابن سوری

عبد الرحمن ابراہیم ابن سوری (پیدائش: 1762ء، وفات: 1829ء) مغربی افریقہ دے ہک مسلمان حاکم ہن جنھاں کوں غلام بݨا کے ریاستہائے متحدہ امریکا گھن ڳئے. ابن سوری دا تعلق جمہوریہ گنی دے فولانی قبیلہ نال ہئی۔ اوہ فوتا جلون دے قریب کہیں مقام توں گرفتار تھئے تے چالیہہ سال قید غلامی وچ رہے، بعد ازاں سنہ 1828ء وچ سلطان مراکش ابو الفضل عبد الرحمن دی درخواست تے صدر امریکا جان کوئنسی ایڈمز تے سیکریٹری آف سٹیٹ ہنری کلے دے حکم نال آزاد تھئے۔

Ibn Sori ابن سوری دا خاکہ

زندگانی

1762ء دے قریب ٹمبو، فوتا جلون شہر وچ (جو اس وقت جمہوریہ گنی وچ شامل ہے) پیدا تھئے، 1774ء وچ روایتی اسلامی تعلیم حاصل کرݨ دے کیتے مالی دے شہر ٹمبکٹو روانہ تھئے۔ حصول تعلیم دے بعد لشکر وچ شامل تھی گئے۔ لشکر دے سالار انہاں دے والد ہی ہن، لشکر وچ ترقی کریندے کریندے ݙو ہزاری منصب حاصل کر گھدا۔ 1788ء وچ کہیں مقامی قبیلہ نال جنگ تھئی تے فتح دی اطلاع گھن کے اپݨے والد دے کول روانہ تھئے، رستہ وچ انہاں تے حملہ تھیا تے گرفتار کر گھدے گئے، جس دے بعد غلاماں دی منڈی وچ انھاں کوں ویچ ݙتا گیا، اس وقت انہاں دی عمر چھویہہ سال ہئی۔

ہک بحری جہاز دے قیدخانہ وچ چھی مہینے گزارنے دے بعد نیو اورلینز پہونچے، جتھاں انھاں کوں نچز، مسیسپی دے ایک روئی مزارع تھامس فوسٹر دے ہتھاں فروخت کر ݙتا گیا۔

امریکا وچ

کاشتکاری دا سابقہ تجربہ رکھݨ دی وجہ نال ابن سوری اپمے آقا دے کول کپاہ دی زراعت دے حقیقی نگران بݨ گئے۔ 1794ء وچ تھامس فوسٹر دی ہک ݙوجھی ٻانہی آئزابیلا نال شادی کیتی، جس توں پنج لڑکے تے چار لڑکیاں تھیاں۔ اس دوران وچ انھاں نے کاشتکاری وچ بہترین لیاقت و صلاحیت حاصل کر گھدی تے اپݨا نجی سبزیاں دا کھیت لایا تے اس توں حاصل تھیوݨ والی پیداوار کوں مقامی بازار وچ فروخت کرݨ لگے۔

ابن سوری دی آزادی

تاہم ابن سوری وی اپݨی آزادی تے افریقہ واپسی دی کوشش کریندے رہے، 1826ء وچ انھاں نے افریقہ وچ اپݨے ہک رشتہ دار اینڈریو مارشاک کوں خط لکھا، اینڈرو نے اس خط کی ایک نقل امریکی سینیٹر تھامس ریڈ کوں روانہ کر ݙتی جیہڑے اس وقت انہاں دے شہر وچ آئے ہوئے ہن۔ چونکہ خط عربی زبان وچ لکھا ہویا ہئی، اس واسطے انہاں کوں خیال گزرا کہ ایہ کہیں مراکشی مسلمان دا لکھا ہویا ہے، چناں چہ انھاں نے ایہ خط مراکش وچ واقع امریکی سفارت خانے بھیج ݙتا۔ جتھوں ایہ خط سلطان مراکش ابو الفضل عبد الرحمن بن ہشام کوں پہونچا، خط پڑھݨ دے بعد سلطان نے امریکی صدر جان کوئنسی ایڈمز تے سیکریٹری آف سٹیٹ ہنری کلے توں انہاں دی رہائی دی درخواست کیتی۔ بالآخر تھامس فوسٹر بلا قیمت انہاں دی رہائی تے راضی تھی گیا لیکن ہک شرط رکھی کہ رہائی دے بعد ابن سوری افریقہ واپس چلے ویسن، امریکا وچ نہ رہسن تے آخر انہاں کوں رہا کر ݙتا ڳیا.