صوبائی انتخابات ہند، 1937ء
گول میز کانفرنس دی ناکامی دے بعد برطانوی پارلیمنٹ نے ہندوستان وچ ہک حکومتی ڈھانچہ قائم کرݨ کیتے 4 اگست 1935ء کوں ہک مسودۂ قانون دی منظوری ݙے ݙتی۔ اس کوں ’’قانون ہند مجریہ 1935ء ‘‘ دے ناں نال ڄاݨا ویندے ۔ اس قانون دے ݙو حصے ہن۔[١]
1۔ وفاقی حصہ
2۔ صوبائی حصہ
قانون ہذا دے مطابق مرکزی سطح تے تمام صوبیاں تے ریاستاں دے باہمی اشتراک نال ہک آل انڈیا فیڈریشن دا قیام عمل وچ گھن آوݨ دا فیصلہ کیات گیا۔ جبکہ باہمی صوبائی سطحاں تے 1919ء دی اصلاحات دی رو نال رائج الوقت ݙو عملی نظام حکومت کوں ذمہ دار حکومت نال تبدیل کر ݙتا گیا۔ اڑیسہ کوں ہک نواں صوبہ بݨا ݙتا گیا۔ صوبہ سرحد کوں مکمل طور تے صوبے دا درجہ ݙتا گیا۔
جتھاں تک اس قانون دے وفاقی حصے دا تعلق ہئی، آل انڈیا نیشنل کانگریس تے آل انڈیا مسلم لیگ ݙوہاں سیاسی جماعتاں نے اینکوں مسترد کر ݙتا تے ریاستاں دی طرفوں وی اس تے کافی اعتراضات کیتے گئے۔
ݙوجھی طرف اس قانون دے صوبائی حصہ کوں مسلم لیگ تے کانگریس ݙوہاں نے قبول کر گھدا۔ جس دے تحت جنوری 1937ء وچ ہندوستان دے کل ١١ صوبیاں وچ انتخابات منعقد تھئے۔ نتائج دے مطابق کانگریس کوں پنج صوبیاں، مدراس، متحدہ صوبہ جات، مرکزی صوبہ جات بہار تے اڑیسہ وچ قطعی اکثریت حاصل تھی گئی۔ کانگریس دی لیڈر شپ نے انہاں صوبیاں وچ مخلوط حکومت بݨاوݨ توں انکار کر ݙتا تے اس طرح انہاں صوبیاں وچ واحد پارٹی کانگریس دی حکومتیں تشکیل ݙتی گئی۔ چند ݙینہاں بعد کانگریسی رہنماؤاں نے بمبئی تے سرحد وچ وی چند اقلیتی پارٹیاں دی مدد نال حکومتاں قائم کر گھدیاں۔ اس طرح ہندوستان دے کل اا صوبیاں وچ کانگریس نے ست صوبیاں وچ اپݨیاں وزارتاں قائم کر گھدیاں۔
قانون مجریہ 1935ء دے تحت قائم تھیوݨ والیاں کانگریسی وزارتاں کوں سوا ݙو سال تک کم کرݨ دا موقع ملا۔ نومبر 1939ء وچ کانگریس تے انگریز دے درمیان ݙوجھی جنگ عظیم وچ ہندوستان دی شمولیت دے سوال تے اختلافات دی وجہ نال وزارتاں کوں مجبوراً مستعفی تھیوݨاں پیا۔ مسلم لیگ نے قائد اعظم محمد علی جناح دی ہدایت تے 22 دسمبر 1939ء کوں یوم نجات منایا۔
نتائج[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]
- انہاں وزارتاں دی وجہ نال مسلم لیگ صحیح معناں وچ آل انڈیا مسلم لیگ بݨی۔
- انہاں وزارتاں دے بعد قائد اعظم محمد علی جناحؒ کوں صحیح معناں وچ مسلماناں دا ہک عظیم لیڈر بݨݨ دا موقع ملا.
- انہاں انتخابات دے بعد ہی مسلماناں نے ہک الگ وطن دے مطالبے کیتے مسلم لیگ دے پلیٹ فارم توں قراردادِ پاکستان منظور کیتی۔