سمندر

زمین تے پاݨی دا ہک ٻہوں وݙا کھنڈا ہویا علاقہ اے۔ سمندر ٻہوں وݙے وی ہوندن تے چھوٹے وی۔ ٻہوں وݙے سمندر کوں بحر اہدن۔ درمیانے کوں بحیرہ، مثال دے طور تے بحیرہ عرب، چھوٹے سمندر کوں خلیج اہدن، مثال دے طورتے خلیج بنگال، خلیج فارس.

بحر اقیانوس

بحر اوقیانوس دا ساحل کٹا پھٹا ہے اتے ٻہوں ساریاں کھاڑیاں، خلیجاں اتے سمندراں وچ پھیلا ہویا ہے جنہاں وچ بحیرۂ کیریبین، خلیج میکسیکو، خلیج سینٹ لارنس، بحیرۂ روم، بحیرۂ اسود، بحیرۂ شمال، بحیرۂ لیبریڈور اتے بحیرۂ نارویجن-گرین لینڈ شامل ہن۔ بحر اوقیانوس وچ موجود جزائر وچ جزائر فارو، گرین لینڈ، آئس لینڈ، راکال، جزائر برطانیہ، آئر لینڈ، فرنینڈو ڈی نورونہا، ازورز، جزائر میڈیرا، کانریز، کیپ وردے، ساؤ ٹامے اور پرنسیپی، نیوفاؤنڈ لینڈ، برمودا، ویسٹ انڈیز، اسینشن، سینٹ ہیلینا، ٹرینڈاڈ، مارٹن واز، ٹرسٹن ڈا کنہا، جزائر فاک لینڈ، جزیرۂ جنوبی جارجیا شامل ہن۔

وسائل

تیل تے گیس دے ذخائر، مچھی، سمندری پستانیہ جانور (سگ ماہی تے وہیل)، ریت اتے بجری دے ذخائر، پلیسر دے ذخائر، کثیردھاتی گ رہیں، قیمتی پتھر

بحر ہند

بحر ہند دنیا دے پاݨی دا تریجھا وڈا ذخیرہ ہے۔ اس وچ دنیا دا تقریباً 20 فیصد پاݨی ذخیرہ ہے۔بحر ہند وچ دنیا دے مندرجہ ذیل علاقے آندے ہن:

1. افریقہ

جنوبی افریقا،  موزمبیق،  مڈغاسکر، (غے یونیوں)،  موریشس، مایوٹ، اتحاد القمری (کامروس)،  تنزانیہ، سیچیلیس،  کینیا،  صومالیہ،  جبوتی، اریتریا،  سوڈان،  مصر

2. ایشیا

عراق،  ایران،  پاکستان،  بھارت،  مالدیپ، بحر ہند دا برطانوی علاقہ،  سری لنکا،  بنگلہ دیش،  میانمار (برما)،  تھائی لینڈ،  ملائشیا،  انڈونیشیا، جزائر کوکس، جزیرہ عید میلاد  انڈونیشیا

3. آسٹریلیشیا

مشرقی تیمور،  آسٹریلیا

4. جنوبی بحر ہند

جزیرہ ہرڈ و جزائر مکڈونلڈ,  سرزمین جنوبی فرانسیسیہ و انٹارکٹیکا

بحیرہ عرب

بحیرہ عرب بحر ہند دا حصہ ہے جیہڑا مشرق وچ بھارت، شمال وچ پاکستان تے جنوبی ایران، مغرب وچ جزیرہ نما عرب تے جنوب وچ راس غردافی صومالیہ، سقوطرہ یمن تے کنیاکماری (کیپ کومورن) بھارت دے درمیان گھرا ہویا ہے۔ بھارت دی تاریخ دے وید دور وچ اینکوں سندھو ساگر دے ناں نال پکارا گیا ہے۔

خلیج بنگال

خلیج بنگال دنیا دی سب توں وݙی خلیج ہے جیہڑی بحر ہند دا شمال مشرقی حصہ ہے۔ مثلث دی شکل دی ایہ خلیج مغرب وچ بنگلہ دیش تے بھارت دی ریاست مغربی بنگال توں لے گھن کے تامل ناڈو تے سری لنکا، مشرق وچ برما (میانمار) تے انڈمان و نکوبار دے جزائر نال ملدی ہے۔

خلیج فارس

خلیج فارس جنوب مغربی ایشیا وچ ایران تے جزیرہ نما عرب دے درمیان واقع خلیج ہے۔ ایہ تجارتی نقطہ نظر نال دنیا دے اہم ترین آبی علاقیاں وچ شمار تھیندی ہے۔ ایہ ایران، عراق تے بعض عرب ریاستاں کوں بحر ہند نال ملیندی ہے۔

بحر الکاہل

بحر الکاہل (Pacific Ocean) دنیا دا سب توں وݙا سمندر ہے۔ اینکوں ایہ ناں پرتگیزی جہاز راں فرڈیننڈ میگلن نے ݙتا ہئی جیہڑا دراصل لاطینی لفظ Mare Pacificum توں نکلا ہے جس دا مطلب پرسکون سمندر ہے۔

بحیرہ اسود

بحیرہ اسود جنوب مشرقی یورپ تے اناطولیہ دے درمیان واقع ہک سمندر ہے، جینکوں اسلامی تاریخ دی کتاباں وچ بحیرۂ بنطس لکھا گیا ہے۔ بحیرہ اسود دراصل انگریزی ناں Black Sea دا عربی ترجمہ ہے۔ ایہ سمندر درحقیقت بحر اوقیانوس دا ہی ہک حصہ اے، جیہڑا بحیرہ روم دے ذریعے اس نال جڑا ہویا ہے۔ ایں طرح ایہ سمندر آبنائے باسفورس تے بحیرہ مرمرہ دے ذریعے بحیرہ روم نال تے آبنائے کرچ دے ذریعے بحیرہ ازوف نال وی منسلک ہے۔

بحیرہ احمر

بحیرہ احمر (Red Sea) یا بحیرہ قلزم بحر ہند دی ہک خلیج ہے۔ ایہ آبنائے باب المندب تے خلیج عدن دے ذریعے بحر ہند نال منسلک ہے۔ اس دے شمال وچ جزیرہ نمائے سینا، خلیج عقبہ تے خلیج سوئز واقع ہن جیہڑے نہر سوئز نال ملے ہوئے ہن. 19 ویں صدی تک یورپی اینکوں خلیج عرب وی آہدے ہن۔

بحیرہ مردار

بحیرہ مردار (Dead Sea) (عربی: البحر الميت، عبرانی: יָם הַמֶּלַח) دنیا دی سب توں وݙی نمکین جھیل ہے، جس دے مغرب وچ مغربی کنارہ تے اسرائیل تے مشرق وچ اردن واقع ہے۔ ایہ زمین تے سطح سمندر توں سب توں نچلا مقام ہے، جیہڑا 420 میٹر (1378 فٹ) تلے واقع ہے۔ علاوہ ازیں ایہ دنیا دی سب توں گہری نمکین پاݨی دی جھیل وی ہے، جس دی گہرائی 330 میٹر (1083 فٹ) ہے۔

نہر سویز

نہر سوئز مصر دی ہک سمندری گذرگاہ ہے جیہڑی بحیرہ روم کوں بحیرہ قلزم نال ملیندی ہے۔ اس دے بحیرہ روم دے کنارے تے پورٹ سعید تے بحیرہ قلزم دے کنارے تے سوئز شہر موجود ہے۔ ایہ نہر 163 کلومیٹر (101 میل) طویل تے کم از کم 300 میٹر چوڑی ہے۔

بحر منجمد شمالی

بحر منجمد شمالی دنیا دے 5 بحار وچوں سب توں چھوٹا تے کم گہرا ہے۔ حالانکہ بین الاقوامی تنظیم برائے آبی جغرافیہ (آئی ایچ او) اینکوں بحر تسلیم کریندی ہے لیکن ماہرین بحریات اینکوں بحیرہ آرکٹک آہدے ہن۔ قطب شمالی ایں سمندر وچ واقع ہے۔

بحر منجمد جنوبی

بحر منجمد جنوبی دنیا دا چوتھا سب توں وݙا بحر ہے۔ اس چاراں طرفوں براعظم انٹارکٹیکا کوں گھیرا ہویا ہے۔ 2000ء وچ بین الاقوامی تنظيم برائے آبی جغرافیہ (آئی ایچ او) نے اینکوں بحر دے طور تے تسلیم کر گھدا تاہم ایہ اصطلاح پہلے توں ہی جہاز راناں دے زير استعمال ہئی۔