سقوط خلافت عباسیہ بغداد

خلافت عباسیہ دا تریجھا دور 422ھ توں 656ھ یعنی قادر باللہ توں مستعصم (آخری حکمران) تک ہے جیہڑا سلجوقیاں دے غلبے دق دور ہے۔ خلیفہ دء تمام حیثیت ختم تھی گئی۔ اے عہد بغداد دی مرکزیت تے سیاسی وحدت دے مکمل خاتمے دا وی دور ہے۔

تمام اختیارات سلجوقیاں دے ہتھاں وچ ہن تے آخر کار 656ھ وچ خلیفہ دے وزیر ابن علقمی دی غداری تے ہلاکو خان نال سازباز دے نتیجے وچ تاتاریاں دے حملے نال عباسیاں دے آخری تاجدار مستعصم باللہ دا اقتدار ختم تھی ڳیا تے عباسی خاندان دا چراغ وی گل کر ݙتا ڳیا۔

ابن علقمی دی غداری

656ھ/1258ء وچ ابن علقمی دی غداری تے ہلاکو خان دے حملے دے نتیجے وچ بغداد تباہ تھی ڳیا۔ تاتاریاں دی تباہی دے بعد خلفائے عباسیہ دے اولاایں قید تھی گئیںاں۔ عباسی خلیفہ الظاہر باللہ العباسی دا ہک پتر مستنصر باللہ ہئی جِس 659ھ/1261ء وچ مصر ہجرت کیتی جتھاں اُس دا استقبال مملوک سلطان الظاہر رکن الدین بیبرس بندقداری نے کیتا تے مستنصر باللہ دی بیعت کرکے اونکوں دوبارہ خلیفہ مقرر کر ݙتا۔ ایں طرح دوبارہ خلافت عباسیہ دا احیاء تھیا مگر مملوک سلاطین نے عباسی خلفاء کوں صرف خلیفہ دے عہدہ تے فائز کیتا تے اختیارات توں محروم رکھا۔ حتیٰ کہ تمام اختیارات سلاطین مصر دے کول ہی ہن تے خلفاء محض ناں کے تے مملوکاں دے وظیفہ خوار ہن۔ عباسی خلفائے قاہرہ دی تعداد ستارہاں ہے جنہاں وچ خلیفہ المتوکل علی اللہ ݙو واری خلیفہ مقرر کیتے گئے۔

مزید ݙیکھو

• ابو عبداللہ معاویہ بن یسار، عباسی خلیفہ المہدی دا وزیر اعظم