ریاستاں دی وڑھاند

اسمان توں ہک وڈی مشین پتھر نہ سٹ ڈیوے، بھوئیں کوں متاں کوئی بھنوالیاں ڈے کراہیں نظام شمسی توں باہروں کڈھ سٹے، متاں کوئی ہٹلر وانگوں بندوخ تانڑی بیٹھا ہووے، یا اوندی حکم عزولی تھئی نئیں یا بندے مارنڑ دا سیشن شروع تھیا ویسی، متاں ہک بے ڈھنگی جیہیں بلا اُتو کنوں وسوں مکاونڑ دا فیصلہ چا کرے، جیویں خدا دے سیکٹر انچارج دا حکم تھئے اویں کرو، اوں آکھیے ریاست نال منہ ہڈا نئیں لاونڑاں تے نہ لاؤ، اوں آکھیے سیاست نئیں پڑھنی تاں کینا پڑھسوں، اوں آکھیے مخلوق خدا دی گالھ نئیں کرنڑی تاں کینا کریسوں، ہا جیکر اوندا حکم ہے تاں اوندے ڈسیے ثواب آلے سارے کم ساڈے ذمے، تے اوں کنوں اے وی نئیں پچھنڑاں کہ اے حکم سئیں ہوریں دا ہے، یا میڈے خدا دا ؟ عذاب توں ڈرو، جتھاں اوندی گزران کھنیدی پئی ہوسی، اتھاں اوندے آکھنڑ تیں ریاست نال ای بھڑاند کار سمجھیسوں، وت ہک (سیانڑاں گھٹ تے چلاک ڈھیر) انگریز وسوں تے پج گئے، آکھیس میکوں جاہ ڈیوو، مزدوری کریساں، کاروبار کریساں، وسوں آلے ڈاڈھے سادے لوک ہن، انھاں آکھیے خدا دی زمین ہے، توں وی اتھو کھا، ساڈی گزران ای تھیندی پئی اے۔ انگریز ہولے ہولے قدم جما گیا، تے ہوکوں سمجھ آ گئی جو اتھاں خدا خزانے لکائی پئے، اوں پچھیں ایں وسوں تے قبضہ کر تے ایکوں آپنڑی ریاست دا چکلہ چا بنڑایا، ایں چکلے اچ اوندی مرضی بغیر کجھ نہ تھیوے، لیکن وسوں آلے اوندیاں حرکتاں تے بولنڑ پئے گئے، اوں ڈٹھے جو انھاں کوں کہیں طراویں مصروف کیتا ونجے، پچھیں اوں ملاں کوں سڈیا تے اوکوں ڈسائیوس جو توں مسلمان ایں، تے پنڈت کوں سڈ تے وی ایہو کجھ ڈسیوس، جو تساں ہک بئے دے دشمن او، ایہو ویر پنڈت تے ملاں انھاں لوکاں کوں ڈسیا جیہرے ہزاراں سالاں توں ہک بئے نال ایں تمیز دے بغیر رہندے پئے ہن جو ساڈا خدا کون ہے ؟ ہنڑ او آپت اچ بھڑ گئے، انگریز آرام نال حکومت کیتی، جیہرلے لٹ گھدس، آکھیس آؤ میں تہاڈا جھیڑا مکیندا، میں واپس ولیا ویندا تے ایویں چا کریندوں جو ایں چکلے کوں ڈو حصیں وچ ونڈیندوں چا، اساں وی آکھیے ٹھیک اے، کہیں اے نئیں پچھیا جو مسئلہ تاں تیڈا اتھاں ہوونڑ ہا ساڈی تقسیم تاں مسئلہ ای کینا ہا؟ ہنڑ اساں لیکے دے اتیں بھڑسوں، ہنڑ اساں ڈو ریاستاں ہسے، ہنڑ ریاست دے اندروں خدا ونڈ ڈتن سے، تے مجموعی طور ڈونہاں ریاستاں دے ڈو خدا ہن، لیکن ریاست اندر ہر کمونٹی دا آپنڑاں خدا ہے، اساں ہنڑ آپنڑے آپنڑے خدا چا تے آپت وچ بھڑدے ودوں تے ریاست ساڈی وسوں کوں چکلہ بنڑائی کھڑی اے، جیکر خلق خدا چکلے جیہیں پاکیزہ جاہ کوں غلط جاہ نہ آہدی ہووے ہا تاں میں چکلے دا لوظ استعمال نہ کراں ہا، نہ تاں چکلہ، مئے خانہ تے جھمر دا پڑ اینجھیا جاہیں ہن جتھاں انسان دی روح کوں معراج تھیندے۔ مظہر حسین