رچرڈ برٹن
| رچرڈ برٹن
Richard Francis Burton | |
 | |
| ڄم پل: | 19 مارچ 1821ء، انگلینڈ |
| پیشہ: | سیاح، مترجم، ماہر لسانیات |
| وفات : | 20 اکتوبر 1890ء |
رچرڈ برٹن (Richard Francis Burton) ہک برطانوی مہم جو، مترجم، مصنف، فوجی، مستشرق، نقشہ نگار، ماہر علم الانسان، جاسوس، ماہر لسانیات، شاعر، تلوار باز تے سفارت کار ہن۔ اوہ ایشیا، افریقہ تے امریکہ دے سفر تے مہم جوئی کیتے مشہور ہن۔ انہاں نے 29 یورپی، ایشیائی تے افریقی زباناں سکھے ہن۔
برٹن دےباے کامیابیاں سب توں زیادہ مشہور ہن:
- سرائیکی گرائمر دی لکھت
- ویس بدل کے مکہ مکرمہ دا سفر کرنا
- الف لیلہ دا ترجمہ
- کاما سوترا دی انگریزی وچ اشاعت
- وݙیاں افریقی جھیلیں دا سفر بطور اولین یورپی مہم جو
اوہ برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی دی فوج دا ہک کپتان ہن۔ بعد وچ اوہ شاہی جغرافیائی جمعیت دا رکن بݨ ڳیا تے مشرقی افریقہ ساحل کوں کھوج کیتا۔ برٹن 19 مارچ 1821ء کوں ٹورکے، انگلینڈ وچ پیدا تھئے۔ انہاں دے والد لیفٹیننٹ کرنل جوزف نیٹرویل برٹن برطانوی فوج وچ ہن۔ انہاں نے آکسفورڈ یونیورسٹی دے ٹرنٹی کالج توں تعلیم حاصل کیتی۔ 1842ء وچ، برٹن نے ایسٹ انڈیا کمپنی دی فوج وچ ملازمت اختیار کیتی۔ اوہ پہلی اینگلو افغان جنگ وچ حصہ گھنݨ چاہندے ہن مگر انہاں دے ہندوستان پہنچݨے توں پہلے اے جنگ ختم تھی ڳئی۔ انہاں کوں اٹھارویں بمبئی انفنٹری گجرات وچ تعینات کیتا ڳیا۔ ہندوستان وچ انہاں نے ہندوستانی، گجراتی، پنجابی، سرائیکی، سندھی تے مراٹھی زباناں دے نال نال فارسی تے عربی اُتے عبور حاصل کیتا۔ 1851ء وچ، برٹن نے ویس بدل کے مکہ مکرمہ دا سفر کیتا۔ ایہ سفر انہاں نے ہک افغان حاجی دے ویس وچ کیتا۔ ایہ سفر اوہناں دی سب توں مشہور مہم جوئی وچوں ہک ہئی۔
1853ء وچ، برٹن نے ایسٹ انڈیا کمپنی دی فوج توں استعفیٰ ݙے ݙتا تے شاہی جغرافیائی جمعیت دا رکن بݨ ڳیا۔ انہاں نے مشرقی افریقہ ساحل دی کھوج کیتی تے سومالیہ تے زنجبار دے علاقے کوں دریافت کیتا۔ 1865ء وچ، برٹن نے کاما سوترا دا انگریزی وچ ترجمہ شائع کیتا۔ ایہ ترجمہ بہت مشہور تے متنازعہ ہئی۔ 1886ء وچ، برٹن نے الف لیلہ دا انگریزی وچ ترجمہ شائع کیتا۔ ایہ ترجمہ وی بہت مشہور تے متنازعہ ہئی۔ برٹن 20 اکتوبر 1890ء کو تریستے، اٹلی وچ فوت تھئے۔ انہاں کوں جنوب مغربی لندن وچ دفنایا ڳیا۔ رچرڈ برٹن ہک بے چین روح والا شخص ہئی۔ اوہ ہک مہم جو، مترجم، مصنف، فوجی، مستشرق، نقشہ نگار، ماہر علم الانسان، جاسوس، ماہر لسانیات، شاعر، تلوار باز تے سفارت کار ہن۔ انہاں نے ایشیا، افریقہ تے امریکہ دے سفر تے مہم جوئی دے ذریعے دنیا کوں بہت کچھ ݙکھایا تے سکھایا۔