دستکاری

دَستکاری دا مَطلب ھ گَھراں دے وِچ ہَتھ نال بݨائیاں ڳئیاں جِیستاں تے شَئیلے ہِن.

ہَتھ نال بݨائی ڳئیاں جِیستاں تاں ٻہوں ہن تے انہاں چوں ہک جیست خَجّی دے پُوتراں نال ٻݨائی گئی پُھوڑی ھ ڄَیکوں وَسیب دے کُجھ پاساں دے وِچ تَݙّی وی آہدھے ہِن.

پُھوڑی دا رِواج تاں ہُݨ دیہاتاں دے وِچ وی ہولے ہولے مُکدا وَیندا ھ شہراں دے وِچ اِیندی ڄھاء پُوری دی پُوری اَڄکل دَری تے کارپیٹ یا مَلُوک قالین مَل گِدی ھ . پُھوڑی آپݨے عَروج دے ٹَئیم آپݨی ٹِھیک ٹھاک دَھڄ ٻݨائی رَکھی ھ . تریمتاں پُھوڑِیاں ٻݨا کے گَھر دے خرچے   واسطے پیسے اِکَٹھے کریندیاں ہَن یا وت دِھیّاں دے ݙاج جُوڑیندِیاں ہَن .

پُھوڑی سادے لوکاں دے کیتے ݙے ڳِھن واسطے ہر سامان توں وَدھ قدر آلی شئے ہوندی ہائی .

کیئں مِزمان کوں آخری ݙیہوار ویندے ویلہے پھوڑی وِیلیٹ کے لَمبی تِھڳڑی نال وچالے چوں ٻن کے ݙیوݨاں اَڄ کل دے جوڑے کپڑے یا سامان ݙیوݨ توں لکھ حِصے زِیادہ عزت وَدھاوݨ دا ذریعہ ہوندا ھائی.

  پہلے پھوڑِیاں گھراں دے وچ وِکدِیاں ہَن تریمتاں بݨیندِیاں ہَن تے وِچیندِیاں ہَن تے مزے دی ڳاھل ڳِھنݨ آلے ڳاک وی چَھڑِیاں تریمتاں ہوندِیاں ہَن وَت اِس توُں بعد بَزاراں تے دُکاناں تے وِکݨ دا رِواج آیا ھ ہُݨ جدید دور ھ سہولتاں ٻہوں آ گئیاں ہن ایں کیتے پھُوڑیاں دا رِواج ختم تِھیوݨ دے باوجود وی کِتھائیں کِتھائیں تاں ہالے وی بَݨدِیاں تے وِکدیاں پَئیاں ہِن .

پُھوڑی (تَݙی) بݨاوݨ  اِیندے ہَنݙاوݨ تے وَرتݨ دی اَٹکل

دِیہاتاں دے وِچ پُھوڑی ٻہوں سارِے رَنگاں تے ݙیزیناں دِیاں بݨائیاں ویندِیاں رائیاں ہِن اِنہاں دے کُجھ اٹکل تہاکوں ݙسیندے ہیں سادی بَڳی پُھوڑی خَجی دے لَمبے پوُتراں آلیاں کامباں کَپ کے وَت پُوترے کامباں تُوں دَھرُو کے کُکڑِیاں یاکمبُوتراں آلی گوݙیل دی چَھت تے کِھنݙا کے سوکائے ویندے ہَن پُوترے سُکَݨ توں بعد سادی تے رَنڳیل پُھوڑی دے پُوترے اَنجھ اَنجھ کیتے وَیندے ہَن .رَنگیل پھوڑی دے پوترے ٹین ءچ کوسَڑے پاݨی دے وِچ ہر ہِک رَنگ اَنجھ اَنجھ بݨا کے پُوترے رَنگے ویندے ہَن . تے سادی پُھوڑی دے پُوترے سادے ہوندے ہَن.

اَٹھ اَٹھ پُوترے پا کے پھوڑی دا مُنݙھ ڳنݙھݨ کیتے چایا وَیندا ہائی تے رَنگیل پُوتراں نال سُوہݨپ کیتے ݙیزین بݨائے ویندے ہَن ڄیویں ڄیویں پُھوڑی بݨدی ویندی ہوندی ہائی اونویں اونویں بݨی اوئی پھوڑی گول گول ٻِھرکاٻِھرکا ویلہَیٹی ویندی ہائی پھوڑی دِیاں چِھیں چِھیں چَپّاں دِیاں پولیاں تے کھٹڑے دی  لمبائی دی ناپ دے مُطابق اٹھ اٹھ پَٹِیاں کوں آپَت ءچ سوئی ءچ دھاڳا پَو کے ڳنݙھا وَیندا ہائی ڳنݙھ تروپے توں بعد پُھوڑی آپݨی اصیل حالت ءچ تیار تھی ویندی ہئی. تیار پُھوڑِیاں کوں لَمبا لَمبا کر کے ہِک بئے دے اُتے کھِنڈایا ویندا ھ یعنی اِکٹھا رکھا ویندا ہائی.رنگیل،سادی، نِکی، مندھری، تے وَݙی، پھوڑِی دے آپݨے آپݨے مُل رکھے ویندے ہَن.

پھوڑی دی وَرت تے ہنݙاوݨ ایں ہوندا ہائی ڄو پھوڑی کوں  زِیادہ کھٹڑے تے وِچھا کے ورتا ویندا ہائی بندا باہوے ہا یا سَمے ہا تاں اے پُھوڑی اوں ٹئیم دی مَلوک شئے واݨ دے پُݙَݨ توں بَچیندی ہوندی ہئی. امیر لوک ٻھاء آلی کوٹھی  دے چولہے دے چار چیپَھیروں ڳَھت کے اوتے ٻاندھے ہَن ٻھاہ سِیکیندے ہَن تے غریب مسکین کھٹڑے دی گَسّی تے ہنݙائی پھوڑی دا ٹوٹا ڄیکوں تَکڑا آہدھے ہِن او ورتیندے ہَن.

پھوڑی قاضِیِا تھیوݨ تے مَیّت آلے کھٹڑے دے اَڳوں گھت کے ٻاوݨ تے فَیتے درود دے ٻاہوݨ کیتے وی ایکوں وَرتا ویندا رِیہا ھ.

باقی ایندے توں علاوہ آپݨی مَرضی نال کِتھائیں وی ڳھت کے بندہ وَریت سڳدا ہائی گرمِیاں دے وِچ کندھلی دے پِچھاویں نال وِچھا کے پَیشی آلی بئے کے چاء پیوݨی یا سِیالے دے وِچ چِٹکے تے ڳھت کے مالٹے کھاوݨاں .