دارالعلوم دیوبند
دار العلوم دیوبند بھارت دا ہک اسلامی مدرسہ ہے جتھاں سنی دیوبندی مکتب فکر دا آغاز تھیا۔ ایہ ادارہ اترپردیش ضلع سہارنپور دے ہک قصبے دیوبند وچ واقع ہے۔ ایہ مدرسہ 1866ء وچ محمد قاسم نانوتوی، فضل الرحمن عثمانی، سید محمد عابد دیوبندی تے دیگر حضرات نے قائم کیتا۔ محمود دیوبندی ایں ادارے دے پہلے استاد تے محمود الحسن دیوبندی ایندے پہلے طالب علم ہن۔ مجلس شورٰی دار العلوم دیوبند نے 14 اکتوبر 2020ء اچ سید ارشد مدنی کوں صدر المدرسین تے ابو القاسم نعمانی کوں شیخ الحدیث مقرر کیتا۔
جشن صد سالہ دیوبند
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]مسلک دیوبند نے اپݨڑے سوسال مکمل ہوݨڑ تے 1880ء وچ جشن صد سال دیوبند منایا۔ جشن دی صدارت اندرا گاندھی نے کیتی تے خطاب وی کیتا۔ کانگرس سرکار نے یادگاری ٹکٹ وی جاری کیتا۔
تریخ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]دار العلوم دیوبند 30 مئی 1866ء کوں فضل الرحمن عثمانی، سید محمد عابد دیوبندی، محمد قاسم نانوتوی، مہتاب علی، نہال احمد تے ذوالفقار علی دیوبندی دے ذریعے قائم کیتا ڳیا ہئی۔[١][٢] محمود دیوبندی کوں پہلے استاد دے طور تے مقرر کیتا ڳیا ہئی تے محمود حسن دیوبندی پہلے طالب علم ہن، جنھاں نے مدرسے وچ داخلہ گھدا ۔[٣]
1982ء وچ محمد طیب قاسمی دے دور اہتمام وچ مدرسے وچ انتظامی تنازعات پیدا تھی ڳئے، جیندے نتیجے وچ دار العلوم وقف دیوبند دا قیام عمل وچ آیا۔[٤][٥]
فروری 2008ء وچ مدرسے دے زیر اہتمام "کل ہند دہشت گردی مخالف کانفرنس" وچ ہر طرح دی دہشت گردی دی مذمت کیتی ڳئی ۔[٦]
انتظامیہ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]مدرسے دے شریک بانی سید محمد عابد دیوبندی مدرسے دے پہلے مہتمم ہن۔[٧] ابو القاسم نعمانی 24 جولائی 2011ء کوں غلام محمد وستانوی دے بعد مدرسے دے تیرہویں مہتمم منتخب تھئے۔[٨][٩]
فضلا
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]بعض فضلائے دار العلوم دے ناں درج ذیل ہن:
- محمود حسن دیوبندی ، تحریک ریشمی رومال دے رہنما
- انور شاہ کشمیری ، محدث
- اشرف علی تھانوی ، صاحب نسبت بزرگ تے بہشتی زیور و بیان القرآن دے مصنف
- محمد شفیع دیوبندی، پاکستان دے پہلے مفتی اعظم تے معارف القرآن دے مصنف
- محمد الیاس کاندھلوی، تبلیغی جماعت دے بانی
- حسین احمد مدنی، متحدہ قومیت اور اسلام دے مصنف
- طہ کران، سابق صدر مفتی - مسلم جوڈیشل کونسل، جنوبی افریقہ۔
اشاعتاں
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]دارالعلوم دیوبند تے ایندے سابق تے موجودہ فضلا شائع کریندن:
- مجلہ الداعی ، عربی ماہنامہ۔[١٠]
- ماہنامہ دار العلوم ، اردو ماہنامہ۔[١١]
- آئینۂ دار العلوم، پندرہ روزہ اردو ۔[١٢]
حوالے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]- ↑ |author1=محمد میاں دیوبندی |author1-link=محمد میاں دیوبندی |title=علمائے حق دے مجاہدانہ کارنامے |publisher=فیصل پبلیکیشنز|location=نویں دلی |pages=44-47 |language=ur
- ↑ {author1=روشن دلال|title=The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths |date=2014 |publisher=Penguin UK |isbn=9788184753967 |url=https://books.google.com/books?id=87k0AwAAQBAJ&q=darul+uloom+deoband+30+may&pg=PT381 |access-date=30 May 2021
- ↑ journal |jstor = 311825|title = The Madrasa at Deoband: A Model for Religious Education in Modern India|url = https://archive.org/details/sim_modern-asian-studies_1978-02_12_1/page/111%7Clast1 = Metcalf|first1 = Barbara|journal = Modern Asian Studies|year = 1978|volume = 12|issue = 1|pages = 111–134|doi =
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/237541853_2_Change_and_Stagnation_in_Islamic_Education_The_Dar_al-'Ulum_of_Deoband_after_the_Split_in_1982
- ↑ book | url=https://books.google.com/books?id=q1I0pcrFFSUC&q=darul+uloom+waqf&pg=PA132 |title = The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought|isbn = 978-0691134840|last1 = Bowering|first1 = Gerhard|last2 = Crone|first2 = Patricia|last3 = Mirza|first3 = Mahan|last4 = Kadi|first4 = Wadad|last5 = Zaman|first5 = Muhammad Qasim|last6 = Stewart|first6 = Devin J.|year = 2013
- ↑ "Muslim clerics declare terror "un-Islamic"" Times of India 25 February 2008.
- ↑ |first1=سید محبوب|last1=رضوی |authorlink1 = سید محبوب رضوی|title=تاریخ دار العلوم دیوبند| volume = جلد دوم|page=225
- ↑ |author1=ابنتیکا گھوش|title=Vastanvi axed as Darul V-C for praising Modi |url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/Vastanvi-axed-as-Darul-V-C-for-praising-Modi/articleshow/9346185.cms?referral=PM |accessdate=10 June 2020 |work=دی ٹائمز آف انڈیا |date=25 July 2011}}
- ↑ web|url=http://www.deoband.net/1/post/2010/12/maulana-mufti-abul-qasim-nomani-new-acting-mohtamim-of-darul-uloom-deoband.html%7Ctitle=Maulana Mufti Abul Qasim Nomani, New Acting Mohtamim of Darul Uloom Deoband|website=DEOBAND ONLINE|accessdate=13 April 2019
- ↑ نور عالم خلیل امینی. (سابق مدیر.) مجلہ الداعی.
- ↑ حبیب الرحمن قاسمی. (سابق مدیر.) ماہنامہ دار العلوم.
- ↑ 'کفیل احمد علوی. (سابق مدیر.) آئینۂ دار العلوم