خوف کݙاں مکسی
مختار بھٹہ صیب کوں ہیک آرٹسٹ دا آرٹ بہوں پسند آیا تاں سپیشلی انھاں کجھ تصویر بھیجیاں، جنہاں دے چہرے تاں موجود ہن لیکن انھاں دے دماغ خالی ہین، پہلے میں سمجھدا ہم جو ایں سیارے تیں اینجھی مخلوق موجود ہے پائی، جیہری ادھ دماغی ہے اتے کہیں وی عقلی ضابطے اتے منطقی سدھ کوں آپنڑاں خصوصی دشمن سمجھیندیں ہویں ایں کائنات دے کمپلیکیٹڈ ترتیب شدہ سسٹم کو اتے ایندے اتیں تھیونڑ آلی گالھ، بحث، تحقیق اتے موضوع کوں ہیک غیر معمولی پینترہ سمجھنڑ دے باجود ایں سارے رولے کوں ہیک چبلی نال کاونٹر کرنڑ دی صلاحیت رکھدی اے۔ وت اے تصویراں ڈیکھنڑ دے بعد کجھ گالہیں آپو آپ پھلریج پیاں، ساڈی کیا اوقات جو اساں منافقت چھوڑ کراہیں سدھی اتے سبدھی گالھ کروں، اساں جو تھیسی ولاکے مریسوں، اندروں بلدے چخے کوں مٹھا کرنڑ سانگے ہیک ناکام اتے رسمی کوشش کریسوں بس، اساں ایہو کجھ وی کر ونجوں تاں بہوں اے اے تصویراں ایں سیارے تیں موجود ہیک اینجھی مخلوق دی شاند ڈیندین جیہری عقل متوں ہے، جنہیں دا دماغ تھجوں ہے کوئنا، کہیں وی بندے کوں پرکھنڑ واسطے اوندے کنوں کہیں معاملے تیں رائے گھننڑی چہیدی اے، جیکر او معمولی موقف رکھیندا ہووے تاں اونکوں مزید پھلورو نہ، او عقل متوں ہوسی، کیوں جو او سوچیسی کینا، اے اوندا اوریجنل مسئلہ ہے، لازمی کینی جو اوندے دل اچ کہیں واسطے نفرت ہووے، او بغضی بندہ ہووے، یا اوندی نیت اچ فتور ہووے، صرف نہ سوچنڑ اوندے عقل متوں ہوونڑ واسطے کافی ہے یا عقل متوں ہوونڑ اوندے نہ سوچنڑ واسطے کافی ہے
۔سارے نئیں سوچیندے لہذا میں نئیں سوچیندا ۔میں کیوں دماغ کھپاواں ۔سوچنڑ ہیک عذاب ہے ۔سوچنڑ دا ول کینی، چھوڑو سوچ کے کیا کریسوں ۔زیادہ سوچنڑ آلا پاگل ہوندے ۔خوف
ایہہ کجھ پوائنٹس ہن جیہرے لاشعوری طور تیں اوندے دماغ اچ موجود ہن، جیندیاں مختلف وجوہات ہن، جنہیں کوں پھلورنڑ ایں فورم تیں نقصان دہ ہوسی، لیکن مکمل احتیاط کریندیں ہویں ایندے اچو ہیک چیز کوں پھلریندے ہیں چا ممکن اے سارے پوائنٹس ایں ہیکی چیز اچو کینہوائیں کلئیر تھی سگن۔۔۔۔!
خوف
اے ہیک نفسیاتی بیماری ہے، میں کتھائیں پڑھیا جو مولا علی فرمایا
عقل مند انسان خوف رکھیندا ہوندے، لیکن خوفزدہ نئیں تھیندا ہوندا
خوف رکھنڑ اتے خوفزدہ تھیونڑ اچ بہوں فرق ہے پیا، خوف رکھیندیں ہویں تساں کہیں وی معاملے کوں سمجھنڑ دی صلاحیت کنوں محروم نوہے تھی سگدے، لیکن خوفزدہ تھی کراہیں تساں آپنڑے دماغ کوں ہیک افسانوی پلوتے دا کینوس بنڑا کراہیں، اوندا فلودہ تاں بنڑا سگدو، لیکن کڈھاں وی حقیقت معلوم کرنڑ واسطے اپنڑے دماغ کنوں کئی سوال سوچنڑ دی وی توقع نوہے کر سگدے، فطرت ہیک بہوں رنگین اتے دلچسپ موضوع ہے جیہرا ہر معاملے اچ کتھائیں نہ کتھائیں آپ کوں ملوث کر کے اوں معاملے دے سوہنڑپ دا نکھیڑا کرنڑ دا ہیک فن آکھیا ونج سگیندے، فطرت دا موضوع ہیک سبدھی پرت تیں وڈی سوہنڑی بحث کرسگدے او پرت مقامیت ہے۔ تساں ڈیکھو ہر علاقے دا موسم آپنڑاں ہوندے، ہر علاقے اچ راہونڑ آلیں دی زبان، انھاں دا کلچر، انھاں دے پیشے، انھیں دی معیشت انھیں دی سیاست اتے انھیں دا سوشل انفراسٹرکچر وکھرا ہوندے عرب اچ پانڑی بیا ، ہوا بئی، ونڑ بئے موسم بئے، اتے سندھ اچ پانڑی بیا ہوا بئی ونڑ اتے موسم بئے بئے۔ ہنڑ بے عقلا کیا سوچیسی ؟ او عرب اچ موجود شئے کوں سندھ اچ وی چنگا اتے اتھو دی مقامیت سانگے بہترین سمجھیسی اتے کڈھاں وی اے سوچنڑ واسطے تیار نہ تھیسی جو اتھاں کھجیاں دی جاہ امب کیوں زیادہ ہن؟ اتھاں گوشت خوری گھٹ اتے سبزی زیادہ کیوں کھادی ویندی اے؟ میڈا ناں غیر مقامی کیوں ہے ؟ آخر ایں تہذیب اچ اینجھی کیا خرابی ہے جو فطرت دے پچھو ڈانگ چاونڑ واسطے تاں میں تیار آں لیکن اے سوچنڑ واسطے تیار کینمی جو کڈھاں اساں آپنڑیں تہذیب اتے غیر مقامی مسلط کردہ سوچ دا تقابلی جائزہ گھنسوں۔۔۔۔؟ او اے غیر معمولی لڑھ سوچنڑ سانگے وی تیار نئیں تھیندا کیوں جو اوندے دماغ اچ خوف دا غبارہ ہے پیا خاص کر خدا دے ناں تیں اوندے دماغ اچ ہیک خوف بلہایا گئے، ہنڑ اتھو اوندا نکلنڑ بہوں مشکل ہے پیا، او خوف جہیں مرض کوں تاں قبول کریندے لیکن اوندے خلاف موجود منطق اتے عقلی ضابطیں دی فناہی چاہندے ایندے واسطے اونکوں بھانویں ایں زندگیاں دیاں رنگ بھریاں بہاراں ہی کیوں نہ چھوڑینیا پوون او چھوڑیسی، لیکن کڈھاں وی خوف دے خلاف نہ ویسی اتے خوفزدہ راہسی خوف اصل وچ عقل دا دشمن ہے تھوڑا جہیاں فطرت اتے عقل تیں مزید تحقیق کروں چا تاں پتہ لگ ویسی جو خوف (جیندی ہوند فطرتی کینی بلکہ بنڑاوتو ہے،)کوں کیوں ہمیش عقل دے مقابلے اچ آندا گئے ؟ خوف سوچنڑ دے پراسیس کوں ڈک ڈے ڈیندے، ایہا کائنات دی سبھ توں وڈی حقیقت ہے کوئی بندہ جیکر خوف کوں عقل دا دوست ثابت کرسگدے تاں کرے۔۔۔۔۔۔۔! لیکن فطرت کوں لازمی طور تیں سامنڑیں رکھیا ونجے اتے پروپیگنڈے تیں انسان دے ارتقائی عمل اچوں گزرنڑ کوں وی لازمی طور تیں ایں موضوع نال گنڈھیا ونجے جیکر ایویں نہ کیتا ویسی تاں وت خوف دے اُتیں ہیک بیا خوف آن ترٹسی اتے عقل دی بنیاد قتل ویسی اے بے عقلے اتے بے دماغے لوک اکثریت اچ موجود ہن صرف کہیں ہیک معاشرے اچ نہ بلکہ تقریبا ہر معاشرے اچ یا زیادہ تر معاشریں اچ۔ خوف کڈاں مُکسی؟ خوف دا خاتمہ فلسفہ کرسگدے ؟ سائنس کرسگدی اے ؟ اے سوچیا ونجنڑاں چہیدا ہے۔ ایں بیماری توں جان چھڑوانڑ دے بعد انسان مہذب تھیونڑ بارے سوچ سگدے۔ لیکن ایں بیماری دے ہوندیں ہوویں بندہ ہمیشہ عقل متوں ہی راہسی۔ مظہر حسین