خورشید دے ݙوہڑے
سید خورشید شاہ دے سرائیکی ݙوہڑے، جیہرے عطاء اللہ عیسیٰ خیلوی دے ایلبم ٧٣ وچ موجود ہِن، اے ایلبم "خورشید دے ݙوہڑے" توں مشہور تھئی، عطاء اللہ عیسیٰ خیلوی جوڳ راڳ دے وچ اے ایلبم ریکارڈ کرائی اتے سُݨن آلیْاں کوں ٻہوں پسند آۓ- سید خورشید شاہ سرائیکی ݙوہڑے دا ہک وَݙا ناں ہے، اتے انہیں دی شاعری وچ مُہَذب زبان ملدی ہے جیہڑی انہیں کوں نِکے لاء توں اہلِ تشیع زاکرین تے عُلماء دے مجلساں سُݨ سُݨ کے یاد تھئی ہئی-
ݙوہڑے
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]١
مرض ہجر دی ٻہوں ڈاڈھی ݙیندی جگر دا خون سُکا اے، موت دا راہ اے
ہجر دا صدمہ جگر جلاوے، ہوندا او دوزخ دی بھا اے، قسم خُدا اے
تنہائی وچ ہُسَڑ کے مَر ون٘ڄݨا پیار دی عام سزا اے، گِھن آزما اے
چَن خورشید دا دیر نہ کر، ݙے کفن تے چا دفنا اے، سمجھ فناہ اے
٢
نہ ݙس سَڳدا تیݙے ہجر دے وچ جیہڑی ہک ہک رات گُزاری
نم واقف ہجر دے صدماں توں تاں ہی بݨ ڳیاۓ ہجر بیماری
ݙُکھ ساتھ نبھا ڳے قبر تائیں تئیں چَن ماہی توڑ نہ چاڑی
خورشیدا کُوک معشوق دی آئی ہُݨ توں جِتیوں میں ہاری
٣
ٻہوں سخت تحریر نہ لکھ کاتب اڳے سڄݨا ہِم چِت چاۓ
بےوطن لاچار بیمار چا لِکھ لِکھیں مرض میݙی ہمراہ اے
لکھ ماہی کُوں اے داغ ہجر دا آ نال وصال مٹاوے
خورشید دی ہر مجبوری لکھ متاں آوس خوف خدا اے
٤
توں کر شکوے ٻاہ غیراں وِچ میں اُجڑ ڳیاں کوئی ڳل نئیں
اوہا خوش رکھ چِر تائیں خوش راہویں جیں توں راہ سَڳدا ہِک پَل نئیں
شالا تیݙی سوکھی نِبھ آوے ہُݨ ہتھ افسوس دے مَل نئیں
اڄ ڄند چُھٹ ویسیا دشمݨ توں، خورشید نے ہووݨا کل نئیں
٥
اے فتہ گر، گھٹ فتنے ݙے چا ڈھولے سان٘جھ مُکائی
ہک لحظے دے وچ اُجڑ ٻیٹھاں میکوں بالکل سمجھ نہ آئی
نم سمجھ آندی کن منہ کر جاواں تے ڳیا راہ پاسا نہ کائی
ایہا مرض خورشید دی موت بݨی تاں ہی غیراں لاش اُٹھائی
٦
وے شب گزر ڳَئی توں نہ آیوں اِن٘ڄ سڄݨ مناسب نہ ہئی
میݙے قُرب دے وسݨ خوشیاں دے وچ میکوں کھا ڳئی ہے تنہائی
آ حالت ݙیکھ ہُݨ اُجڑے دی اتے پا پھیرا چَن ماہی
خورشید ہک تیݙی زات پِچھے ٻیٹھے ہر دے نال وِن٘ڄائی
٧
وے ہِک توں نئیں بدلا چَن ماہی میݙے بدلے نال نصیب اے
ہر روز مسلسل جگر دے وچ ہک اُٹھدے درد عجیب اے
ودا رت رونداں ٻہوں عرصے توں شک پوندم موت قریب اے
توڑے وقت اخیر تے مِل وَن٘ڄ ماہی خورشید کوں سمجھ غریب اے
٨
اڳو وسدیاں نال تاں ہر کوئی لڑدۓ تے تیݙی اُجڑیاں نال لڑائی
لوح محفوظ دی تختی تے میݙی اے تقدیر تاں نا ہئی
میݙے وقت توں پہلے ساہ پی ڳئی تیݙی ظالم بےپرواہی
خورشید کوں کیں دا سانڳے چھوڑائی وَن٘ڄے رب دے ناں سمجھائی
٩
وے توں ٻول نہ ٻول اوڄاݨے، اللہ واسطے اے سمجھائی وَن٘ڄ
کیہڑی غلطی توں تُساں سَٹھ چھوڑیاۓ کر خوف نہ صاف ݙسائی وَن٘ڄ
چھنڈ جھولی ٹُرساں تیݙے شاہر وچوں زرا پَرَت کے منہ ݙِکھلائی وَن٘ڄ
پَھٹ جگر ڳیائی خورشید بےکس دا آ خون دی مہندی لائی وَن٘ڄ
١٠
کر زخم شدید اے ظالم ماہی تے نئیں ہا مرہم دی چا سوچی
ریہیں اُلٹا زخم تے نمک دھوڑیندا کئیں نال اِن٘ڄ نہ ہوسی
جیویں تئیں کیتی میکوں سمجھ بےوارث رہی اے اَڄ ݙین٘ہ تائیں مدہوشی
خورشید کوں اِن٘ڄ لاچار کیتائی ودا قبر دی کَندھ تائیں روسی
١١
مجبوراً میں چُپ کر وینداں سہہ وینداں ساریاں تَنڳیاں
میݙے مَرَݨ کیتے آ قاصد ݙسیا ہانی ڈھیر دعایاں مَنڳیاں
تیݙے دل دیاں ساریاں پُڄ ڳیاں ہِن جیہڑیاں ہانی ظالم ڈَھنڳیاں
خورشید کئیں سوہݨے توڑ نہ چاڑی رب پاک کریسی چَنڳیاں
١٢
وے ہُݨ رحم چا کر میݙی حالت تے اے سوہݨیاں دا سردار اے
تیݙے رُس ٻاہوݨ دی چَن ماہی آواز گون٘ڄی چو دھار اے
تیݙیاں دید دیاں بُکھیاں اکھیاں کُوں ڄڳ ݙسدۓ دھوں اَندھار اے
خورشید دا ماہی مَن واسطہ رَب دا نہ کر اِتنا لاچار اے
١٣
شالا رب اقدس وچ دنیا دے نہ کئیں توں سڄݨ نکھیڑے
ڈَنڳ اوکھے نِبھدِن ݙُکھیاں دے بُھل ویندِن آپݨے ویہڑے
ݙِین٘ہ گزر وَن٘ڄے پوری رات خُدا دی ہوندے نال نصیب دے جھیڑے
خورشید جنہاں توں سڄݨ جُدا ہِن اوہا ہِن مَقسُوم دے بھیڑے
١٤
مجبُوری کمر نِوا چھوڑی اجے آہم یار جوان اے
ٻہوں سوکھے ڈَنڳ پئے نِبھدے ہَن نہ ہی پیار دی طرف دھیان اے
بدبختی چکر عجیب ݙِتا اساں ݙے ٻیٹھے جِند جان اے
خورشید ہُݨ پیار دے قابل نئیں کیتے اُلفَت ٻہوں نقصان اے
١٥
وے لوک کُجھ آہدِن توں کُجھ آہدیں میکوں قاصد ہور ݙسایاں
میں تاں فخر سمجھ کے بےدردا ہَن پیار دیاں کڑیاں پایاں
تئیں کیس سَنڳیں بݨاوݨ کیتے وَت آݨ اپیلاں چایاں
خورشید تاں ہیں چُھپ لُک رو ٻاہندے تیݙیاں کر کر یار بھلائیاں
١٦
توں بےشک فلک دا زیب تے زینت وے ماہی ہر فخر تیݙے نال ٹھاندے
اے ڄاݨدا ہاں تیݙی محفل وچ ہِک نیک ستارہ راہندئے
میں ایہ جیاں سڄݨ گن٘وائی ٻیٹھاں جیندا ناں چاواں روح چاہندے
تیکوں بےوس فلک تے آکھݨا پوسی او پیا چَن خورشید دا آندے
١٧
وے سرمایہ میݙی اُلفت دا اِس اُجڑݨ دا اظہار نہ کر
خاموش ٻیٹھاں مجبُوری ہِم میکوں ٻولَݨ تے لاچار نہ کر
بالکل فخر خدا کُوں نئیں بھاندا کر توبہ ہُݨ انکار نہ کر
خورشید دی نسل تے کافی ہے ہُݨ روک ظلم تکرار نہ کر
ٻئی سائیڈ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]تُساں کَنڈ کیتی، میتھوں سنڳتی پُچھدِن کتھ ٹُر ڳیائے تیݙڑا سائیں
کیہڑے مُنہ نال آکھاں رُس ڳیا ہم تَنڳ کردِن شام صباحیں
کر سِر نیواں ودا وقت نِبھینداں، او تاں نِت آ لیندِن بھائیں
جِتھ خوش وَسدائیں خورشید بےکَس کُوں ہݨ گِھن وَن٘ڄ یار اُتھائیں
٢
ہِن زخم شدید نئیں لَب کُھلدے تاہیں ٻولݨ تُوں مجبُور آں
کوئی رِنجگی نئیں کئیں سَنڳتی تے، ہَر ہِک دا میں مشکُور آں
میݙے عین شباب تے لُٹ پئی اے، تاہیں وطن کولوں ٻہوں دُور آں
خورشید کُوں قسم میراج دی اے ودا رُلدا باہج قصُور آں
٣
مجبُور سمجھ کہ دوش چا ݙیندیں کر آپݨیاں کیتیاں یاد اے
تیݙے ناز تے نخرے تھئے پُورے میݙی عزت تاں تھئی برباد اے
میں اِن٘ڄ اُجڑاں تیݙے شاہر دے وِچ ناں تھی سَڳدا آباد اے
خورشید وطن دے قابِل نئیں کر خوشیاں پِھر آزاد اے
٤
ہَس کھِل کے ݙَس ہمسایاں کُوں چا غم دا وَیس لہا اے
تیݙی پُڄ ڳئی اے نئیں ٻَچ سَڳدا کر سجدۂِ شُکر ادا اے
کر ہار سِنگھار تے پکڑ کے اُنڳلی ٹُر غیراں دے ہمراہ اے
شالا تیݙی چَنڳی نِبھ آوے خورشید دا آخری ساہ اے
٥
ہووی رَب رکھوالا چَن ماہی، شالا راہوی قائم اقبال اے
مجبُوری حد توں ودھ ڳئی اے میݙا وَطن تے وَسَّݨ محال اے
پئے جیِندے مِلسن جِینداں کُوں، ٻاہ ہِک لحظہ فعل حال اے
خورشید چا نال ہتھاں دے جوڑے، تیݙے سِر اقدس تے وال اے
٦
میکوں وقت اخیر تے مِل پوندوں توڑیں سمجھ کے کوئی اللہ راسی
گھٹ شان نہ ویندی سوہݨاں دی راہندہ حسن دا رُتبہ باقی
ایہا درد جِگر کُوں کھا ڳیا ہِم نہ چین قبر وِچ آسی
خورشید تاں ہی اڄ رُل ڳیا ہے کیتی سَڄݨاں بےاِنصافی
٧
آگ لا کہ میݙے جگر دے وِچ میتھوں ہو ڳے سَڄݨ ٻہوں دُور اے
ݙے حال مُفَصَّل اے قاصد میݙے سَڄݨ دا کیا مَنشُور اے
جے پِھر پوویں ݙیویں بےکس دا اے پیغام ضرُور اے
خورشید ہِجر وِچ رو رو کے ٻیٹھائی ݙے اکھیاں دا نُور اے
٨
تنہائی توں اڄ ہُسَڑ پیاں تاں ہی کر ٻیٹھاں گُستاخی
میکوں عاجز سمجھ کے اِتنا ݙس تیݙا بݨدے فرض اخلاقی
کیہڑے رَنڳ وِچ پیار گُناہ ہوندۓ تے نئیں راہندی بخشش باقی
خورشید توں سَڄݨ نکھیڑ کے خوش ہیں لاویں خود محبُوب نوں چھاتی
٩
میݙا حق سَچ دا توں مجرم ہیں رَب پاک کُوں سَب معلوم اے
کیہڑا آزر کریسیں وچ محشر دے جݙاں زخم ݙِکھائے مظلوم اے
اُتھے عادِل عدَل ضرور کریسی تُساں تھیسو ٻہوں مغموم اے
خورشید دے زخم دی مرہَم بݨ متاں بدل ون٘ڄی مَقسُوم اے
١٠
پُچھ قسَم چوا اُس تارے تُوں جینکوں فجر دا یار سݙیندیں
ریہاں رات ساری تیݙا راہ ݙیہدا کیوں بےجا طنز کریندیں
تیݙے اس کردا اُجاڑ ݙِتم جیہڑیاں جھوٹیاں قسماں چیندیں
معلوم تھیندے پتھر دا دل ہئی خورشید کوں تاہیں ازمیندیں
١١
ہجر تیݙے بیمار کیتَم توڑے ہُݨ تاں پھیرا پا وَن٘ڄ
کیہڑی ڳال تیکوں مجبور کیتے میکوں رَب دے ناں سمجھا وَن٘ڄ
نِم آس جو بالکل ٻچ ویساں زرا نبضاں تے ہَتھ لا وَن٘ڄ
ہئی واسطہ آپݨے مُرشد دا خورشید کوں منہ ݙِکھلا وَن٘ڄ
١٢
توں خوش وَس نال رقیباں دے تھی خوشیاں وِچ مخمُور اے
رَب بخشے وطن تُساکوں ماہی ٹُرا وینداں تھی مجبُور اے
ہوندی جِھکی دل پردیسیاں دی ہے ڄڳ دے وچ مشہُور اے
ایہا حسرت قبر وچ گھن ویساں ڳیوں راہ خورشید توں دُور اے
١٣
تیݙی تانگھ تَنگھیداں چھوڑ ڳئی میں بےکس نوں زندگی اے
کیوں قبر پَواندیوں آ ٻیٹھیں پئی تھیندی بےادبی اے
تعظیم دے قابل نئیں جسم میݙا اُٹھ مِلدا اے فرضی اے
زرا نال رقیب نہ آندے کر خورشید دی اے مرضی اے
١٣
مظلوم ظلم بے جا نہ کر، کُجھ ظالم کر ہُݨ خوف اے
جݙاں وِچ غیراں دے وَن٘ڄ ٻاہ دا ہیں میݙے دل تے لَڳدی چوٹ اے
تسلیم کیتے پابندیاں ہِن پر دل تیݙے وِچ کھوٹ اے
خورشید دے مِلَݨ توں راہ ڳیا ہیں ودے ہر جا آہدے لوک اے
١٤
کیہا درد اُٹھیندائی جگر دے وچ میتھوں پُچھیا آݨ کے سَنڳیاں
میݙا وقت اخیر قریب آہی ہُݨ ساہ آوݨ وِچ تَنڳیاں
پا سُرمہ اَکھ مستانی دا تے آیا سِر تے ݙے کے کنڳھیاں
خورشید توں موت منہ موڑ ڳئی جݙاں سڄݨاں زُلفاں چھنڈیاں