جہانگیر مخلص
اصل ناں عبدالغفور
قلمی ناں جہانگیر مخلصؔ
جٖمنْ 1960ء
جاہ پتہ محمد آباد کالونی (چاچا وستی)احمد پور شرقیہ
جہانگیر مخلص سرائیکی زبان دا شاعر ہے۔ احمدپور شرقیہ نال تعلق ہے۔مزاحمتی تے جدید شاعری دے حوالے نال جہانگیر مخلص دا ہک سنجاپو تے نشابر ناں ہے ۔زبان تے وزن دا وی خوب خیال رکھدن۔انہاندا لہجہ نویکلا تے انداز دل وچ لہہ ونجٖن آلا ہوندے۔
نمونہ کلام
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]آ میݙا جانیاں آ میݙے دیس وچ
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]آمیݙا جانیاں آمیݙے دیس وچ
آ کے ݙیکھیں جو دردیں دی سولی اتے لوک چڑھدن کیویں لوک لہندن کیویں.
پتھریں دے بݨے ہوۓ گھریں دے اندر ریشمی جسم ݙکھاں کوں سہندن کیویں.
مونجھاں کونجیں دے وانگوں چودھاروں پھرن
شام تھیوے تاں کندھیاں تے بہندن کیویں.
رات بے سئیت لوکاں دے گھر دے اندر ویݨ در دے ولیکھاں توں آندن کیوں.
آکے ݙیکھیں جو دردیں دی درسال تے ایں حیاتی کوں کیویں رو وایا ویندے.
اپݨیں آکھیں دیں ہنجھوں کوں پالݨ کیتے بے کسی کوں وسیلہ بݨایا ویندے.
اتھ تاں معصوم دے ہونٹ سیتے ویندین اوندئیں جذبیں کوں سولی چڑھایا ویندے
عید دی رات ہے بھانویں شب رات ہے دڑکے ݙے ݙے کے اوکوں سمایا ویندے.
آمیݙا جانیاں...
آکے ݙیکھیں جو روہی دا راول اتھاں کیویں جیوݨ دی خیرات پندا کھڑے.
گھگھ اندھارے اندر، گنگےلوکیں کیتے، سنجے سجھ دے کولھوں جھات پندا کھڑے.
اتھاں بکھے ببھر گھن کے کوئی نہ سمے اپݨے مالک توں او رات پندا کھڑے.
تتی روہی تے روح نال رج کے وسے ایجھیں ساوݨ دی برسات پندا کھڑے.
آمیݙا جانیاں....
آکے ݙیکھیں جو جمدے ہوئے بال کوں سول صدمے ملن ساہ کوں سانگاں ملن.
گھٹی ݙکھاں دی اوکوں پلائی ونجے اوندے کنیں دے وچ بکھ دیاں بانگاں ملن.
دھیریں جمن تاں ما پیو کوں جھورا لگے سیندھ سرمے ملن نہ کوئی مانگھاں ملن
چاندی کھنڈدی ونجے توڑے سر دے اتے سیجھ رنگلی کیتے صرف تانگھاں ملن.
آ میݙا جانیاں آ میݙے دیس وچ...
آ کے ݙیکھیں جو بے علم ملا کنوں دین بدلے زمانے دیں ریتاں دے وچ.
اوندے متھے محراب بکھدا کھڑے اوندی گذری حیاتی پلۂپاں دے وچ.
ساکوں فرقے بݨا کے لڑایا ویندے اساݙا مذۂب وی آگۓ فصیتاں دے وچ.
چھینڈے اݙدن لہو دے دیواریں توڑیں کیویں انسان کسدے مسیتاں دے وچ.
آمیݙا جانیاں آ میݙے ݙیس وچ.
آکے ݙیکھیں جو حاکم دے ہرکارے اتھ اوندا لکھیا ہے پڑھ پڑھ سݨیندے ودن .
جنھاں اکھیں کوں خاباں دی عادت ہائی انہاں اکھیں کوں اندھا کریندے ودن.
جنھاں ہونٹیں تے لفظیں ٹھکاݨا کیتے انہاں ہونٹاں توں ہر لفظ چئیندے ودن.
جنھاں ہتھاں کو سچ کوڑ لکھݨ دی عادت ہائی انھاں ہتھاں کوں بانہاں تئیں کپیندے ودن.
آمیݙا جانیاں آ میݙے ݙیس وچ.
آتے ݙیکھیں جو پڑ تے پئی بار ہے لوک آندے کھڑن آپݨیں لاݨھیں کیتے.
بار ݙے کے بھتاریں دا لیکھا کیتے کوئی گھلیندا رہا میکوں تھاݨئیں کیتے.
میݙے گندھڑے کلہوٹیاں وی واندیاں رہیاں بال روندے کھڑن شۓ دیں داݨیں کیتے.
سال پورے دا پوہریا انویں رل گیا بھوں وی بچ نہ سگیا میݙئیں بھاݨے کیتے.
آمیݙا جانیاں آ میݙے ݙیس وچ.
آ کے ݙیکھیں جو میݙے مقدر دے وچ اوکھے پینڈے ریہے پندھ کشالے ریہے.
تیݙے سانگے ݙسا خوشیاں کتھوں پناں میکوں ملݨ کیتے ݙکھ اوبہالے ریہے.
میݙے کیتے تاں بدرا دی دھپ وانگے ہن اے ہونالے ریہے یا سیالے ریہے.
تیݙے ہتھاں تے مہندی اونویں نہ لگی میݙے پیراں تے آݙیکھ چھالے ریہے.
آمیݙا جانیاں آ میݙے ݙیس وچ.
پرفیسر جہانگیر مخلص
آ میݙا جانیاں آ میݙے ݙیس وِچ
آ تے ݙیکھیں ڄو تھاݨے تُوں مِیزان تئیں
ھِکے دوزخ کنوں آندے جھولے اِتھاں
کوݨ سَچ کوں صلیبیں چڑھاوے وَدا
کوݨ بے خوف تِھیوے تے ٻولے اِتھاں
اِتھاں مُنصف وی مُجرم دا ہم ذات ھے
کیہڑا نادان اِنصاف ڳولے اِتھاں
ساݙے گودے نےغیرت کوں رکھئے گِرو
ظُلم ݙیکھے ٻیٹھا لَٻ نہ چولے اِتھاں
ظلم دے اچے میناراں کوں
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]ظلم دے اچے میناراں کوں
.ستی قوم دے بیماراں کوں,
اوپرے حاکم کرتاراں کوں
کوڑے کوٹ دے دیواراں کوں,
,سنگتی ساتھی حُب داراں کوں .
.دُھر دے گنگے زرداراں کوں
,نواباں کوں سرداراں کوں
روویں چیکیں زور دا باکیں
.میݙے واروں اتنا آکھیں
.پھٹ جگر دے سیوݨ ݙیوو
,خود جوگا کجھ تھیوݨ ݙیوو
ھݨ تاں ساکوں جیوݨ ݙیوو
میڈا سوہݨا ستلج سئیں توں نہیں وکیا.
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]میڈا سوہݨا ستلج سئیں توں نہیں وکیا.
توں سر سوتی ہاکڑا تے سک بیاس دے وانگوں منہ نئیں موڑیا ساہ نہیں تروڑیا.
توں نہیں وکیا.
تیڈے نال تاں صدیاں دی تہذیب ویکاݨی
تیڈے انے بیٹ تے بیلے
تیڈے جھوپڑ جاہ ٹکاݨے
تیڈی سہیڑھ تے ساہ گھندے ہن
تیڈے کیہل مور موہاݨے
تیڈی بھوئیں تے بھاݨ پراݨے.
دکھدے دھوہیں مہنیں مہاگاں
لسی ڈھی مکھن دیاں جاگاں
سبھے تیڈے نال ویکاݨے
انت رکھاݨے
میڈا سوہݨا ستلج سئیں توں...
ساڈی سونہہ سنجاݨ ویکاݨی
ساڈیاں لیکھ لیکراں وکیاں ۰
شاہی نال جاگیراں وکیاں
ساڈیاں امدݨ نسلاں وکیاں
ساڈی بھوئیں تے فصلاں وکیاں
توں نہیں وکیا ....
ساڈے پکھڑو ساڈیاں بولیاں
سانجوں سکدیاں ساڈیاں لولیاں.
بیلے دی خوشبو دیاں جھولیاں
لائی لاݨے تے بور ویکاݨے
تیڈی سہیڑھ تے ٹھلدے ٹھلدے بیڑیاں سودھے پور ویکاݨے.
اکھیں وکیاں نور ویکاݨے.
رل گئی مݨ دے قصے رل گئے
قصے نال قصولی رولیا .
سکھ دیاں جھمراں ڈکھ دے ڈھاکے
رل گیا دول تے دولی رلیا.
کون ہے جو رل گئیں ناویں کانے بدھے تولھے تارے
کوئی تاں پرلھی کندھی کھڑ کے
ساکوں زور دیاں ہکلاں مارے.
میڈا سوہݨا ستلج سئیں توں نہیں وکیا.۰
تیڈے نال تاں صدیاں دی تہذیب ویکاݨی
سئیں جہانگیر مخلص
اساں تاں خواب ہیں کوڑا
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]" اساں تاں خواب ھیں کوڑا,
اساں وسواس ھیں سانول ,
اساں مندرے ھوۓ ہوٹھاں دی
ہک ارداس ھیں سانول ,
اساں چپ چاپ کس گۓ ھیں,
الیندی پئی ھے رت ساݙی ,
اساں تاں کھوڑ تے وکدے,
تھڑکدے
ماس ھیں سانول ,
اساں ھیں چاندنی پوہ دی,
اساں موسم کلہپے دا ,
نہ کہیں دی آس ہیں سانول,
نہ کہیں کوں راس ھیں سانول ,
اساں "مخلص" فقیریں نال,
جیون دا نہ وعدہ کر ,
اساں تاں آپݨیں دھرتی تے
پکھی واس ھیں سانول ,