اکبر اللہ آبادی
آپ الہٰ آباد دے قریب ہک گرانہہ وچ پیدا تھئے۔ آپ دا اصل ناں سید اکبر حسین رضوی ہئی تے تخلص اکبر ہئی۔ آپ 16 نومبر 1846ء وچ پیدا تھئے۔ ابتدائی تعلیم سرکاری مدارس وچ پاتی تے محکمہ تعمیرات وچ ملازم تھی ڳئے۔ 1869ء وچ مختاری دا امتحان پاس کرکے نائب تحصیلدار تھئے۔ 1870ء وچ ہائی کورٹ دی مسل خوانی دی جگہ ملی۔ 1872ء وچ وکالت دا امتحان پاس کیتا۔ 1880ء تک وکالت کریندے رہیے۔ ول منصف مقرر تھئے۔ 1894ء وچ عدالت خفیفہ دے جج تھی ڳئے۔ 1898ء وچ خان بہادر دا خطاب ملا۔ 1903ء وچ ملازمت توں سبکدوش تھی ڳئے۔ انہاں نے جنگ آزادی ہند 1857ء، پہلی جنگ عظیم تے ڳاندھی دی امن تحریک دا ابتدائی حصہ ݙٹھا ہئی۔
فن شاعری
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]فن شعروسخن وچ وحید الہ آبادی توں اصلاح گھدی۔ اکبر الہ آبادی تے شاہ اکبر داناپوری ݙوہیں ہم سبق ہن، ہک ہی استاد وحید الہ آبادی دے شاگرد تے ہک ہی پیر حضرت مولانا شاہ قاسم ابوالعلائی داناپوری دے مرید ہن تے حضرت قاسم، شاہ اکبر داناپوری دے چاچا تے پیر و مرشد ہن۔ اکبر الہ آبادی نے اپنݨا الڳ رنگ پیدا کیتا۔ انہاں دی شہرت ظرافت آمیز تے طنزیہ اشعار تے مبنی ہے۔ مشرقیت دے دلدادہ تے مغربی تہذیب دی کورانہ تقلید دے سخت خلاف ہن۔ مغرب زدہ طبقے کوں طنز و مزاح دی چونڈھیاں پا کے راہ راست تے لاوݨ دی کوشش کریندے ہن۔ کلام وچ مس، سید، اونٹ، کالج، گانے، کلیسا، برہمن، جمن، بدھو میاں مخصوص اصطلاحواں تے علامتاں ہن۔ مخزن لاہور نے انہاں کوں لسان العصر دا خطاب ݙتا۔ مبطوعہ کلام ترئے کلیات تے مشتمل ہے۔ ݙو انہاں دی زندگی وچ شائع تھی ڳئے ہن۔ تریجھا انتقال دے بعد شائع تھیا۔ اکبر قدیم روایات دے حامی ہن ایہا وجہ ہے کہ دور جدید دے تبدیلیاں دا شکوہ انہاں دی زبان تے رہندا۔ آپ دا انتقال 1921ء وچ الہٰ آباد وچ تھیا۔