اخلاقیات دی کھیݙ

جنگل دے وچ ایویں کائنی، او نفرت نئیں کریندے، اتھاں ہک درندہ وی صرف اوں ویلھے آپ توں کمزور جانور تیں حملہ کریندے جیہرے ویلھے اونکوں بکھ لگدی ہے، خدا اونکوں آپنڑاں خلیفہ شئیت ایں وجہ کنوں نہ آکھایا ہوسی، جیکر حقیقت اچ او خدا دا خلیفہ ہوندا تاں بکھا مر ویندا، لیکن کہیں جانور دا شکار نہ کریندا، بھوئیں تیں رت نہ وہیندا، اج تائیں کئی واری میکوں زہریلے کیڑے نظرین، اگیں میں انھاں توں خوفزدہ ہوندا ہم، انھاں کوں مارنڑ دی کوشش کریندا ہم، لیکن میڈے ہتھاں کوں میڈا دماغ کمانڈ ڈیونڑ دے بعد بہوں پریشان راہندا ہا، میں اج تائیں ککڑ وی ذبح نئیں کرسگیا، کوشش کرنڑ دے باوجود وی، اساں آپنڑے اندر ہک سفاک درندہ رکھدوں، جیہرا لوک کیا آکھسن کوں بنیاد بنڑا تیں او کم وی کریندن جیہرا کڈھاں وی انھاں دا ذہن، انھاں دا ضمیر اتے انھاں دی فطرت نئیں منیندی ہوندی، جیہرلے بندہ سوچنڑ سمجھنڑ پوندے تاں ایجھے سوالات بہوں ذہن اچ آندن، جنہاں دا جواب عام طور تیں رسمی ہوندے، اساں ککڑ کیوں کھاندوں ؟ کوئی پتہ کینی، بس شروع لا توں اماں ابا اتے پورا معاشرہ جو کھاندن تاں اساں وی کھاندوں، ایہو جہیں ڈھگ بئے سوال ہوندن جیہرے انسان دے ذہن دی ماڑی اتیں جھاتیاں پا تے جواباں دی پھلور اچ پریشانی اتے تذبذب نال بھنوالیاں کھاندے ودے ہوندن، لیکن اے معاشرہ رائج معاشرتی نام نہاد قدراں اتے ایجھے افسانے دے پریشر نال جیندے اتیں بولنڑ دی اجازت وی کینی اوندے وچ اوندے سبھے سوال رنمب ڈیندے، اے مقدس پردہ ہٹاونڑ واسطے انسان کوں ڈاڈھی وچار کرنڑی پوندی اے، انسان ہک تکلیف اتے ڈکھ دی کیفیت اچ عمراں لنگھاہ چھوڑیندے، جیکر او ایویں نہ کرے تاں، اوندی جاہ مٹی اچ ہوندی ہے، یا کاربن دے ذرات بنڑ کے فضا دی آلودگی اچ ودھارا کریندیں وی ڈٹھا گئے۔ او درندہ صرف اوں ویلھے حملہ کریندے جیہرے ویلھے اوندے ڈڈھ دا دوزخ اونکوں مبجور کریندے، یا وت زندگی نال محبت دے پاروں حملے دے امکانات محسوس کر تیں، او حملہ کر ڈیندے، لیکن چھوٹے کیڑے مکوڑے جنھاں کوں ساڈی ذات نال بس ایہو مفاد ہے جو اساں انھاں کوں لتاڑوں نہ، اساں وڈی بے دردی نال انھیں دی جند دے دشمن بنڑ ویندوں، نانگ کوں ڈیکھ تیں بس ڈانگ چا گھندے ہیں، اے تاں ساکوں خیال کرنڑاں چاہیدا ہے، او تاں ساڈا دوست ہے، لیکن جیہرے ویلھے تساں دوست اتیں حملہ کریسو، تاں او آپنڑاں دفاع کریسی۔ جنگل اچ نفرت کینی، جنگل اچ بھوئیں دے نال دشمنی کینی، جنگل اچو واہندی ندی اچ کیمیکل نئیں سٹیا ویندا، جنگل اچ اتلے علاقے اچ راہونڑ آلے ڈیم بنڑا تیں ، کھڈ مار تیں تلویں علاقے دا پانڑی بند نئیں کریندے، او ہک بئے کوں کہیں وجہ نال قتل کریندن، انھاں کوں کہیں جانور اتیں حملہ کرنڑ سانگے کوئی جواز چاہیدا ہوندے، او ہک بئے دے وسائل تیں قابض نئیں تھیندے، او خدا دے ناں تیں جنگوں نئیں چھڑیندے، او آپنڑے جنگل اچ رابا نئیں مچیندے، ضرور ساڈی وسوں اچ آ کراہیں انھیں کوں کافی تکلیف تھیندی ہوسی۔ اساں تاں نچدی ہرنی کوں بندوخاں نال مار تیں فوٹو بنڑویندوں، اتھاں تاں نایاب جانور مار تے اساں ڈھیر خوش تھیندوں، اتھاں پکھی قتل کرنڑ دا مقابلہ ہوندے، جیکر ایں وسوں دے لوکاں کائنات دے ہر ذرے کوں خدا سمجھیا ہووا ہا تاں او سارے کٹھے تھی کے، کہیں پکھی توں گاونڑ سنڑن ہا، کہیں کوں جھمراں کھیڈدا ڈیکھن ہا، ایں رنگین اتے سوہنڑی کائنات دے وچ سارے انسان، پرندے، کیڑے، جانور ہر مخلوق کٹھی تھیوے ہا، او کائنات دی زبان سکھ ونجن ہا، کائنات دی زبان اچ ہک بئے نال حال حوال ونڈاون ہا، کہیں شاعر کوں ہک پکھی نال محبت تھی ونجے ہا، او شاعر آپنڑی شاعری اچ اوں پکھی دے ناویں نظماں لکھے ہا، سارے سنڑ تیں داد ڈیون ہا، جیکرکڈھائیں پکھی کہیں گالھ تیں شاعر توں رُس ونجے ہا تاں ساری مخلوق ڈکھی ہووے ہا، اتیں انھاں دے منیوے تیں ہک گرینڈ پارٹی کرن ہا، جیندے اچ سارے رل مل تیں چساں چاون ہا، جھمراں پاون ہا، دول اتے شرنا نال کائنات دی زبان اچ کھیڈن ہا، ول دول، شرنا اتیں جھمر کھیڈنڑ دی ڈاڈھی چس آوے ہا۔ مظہر حسین