ابو عبد الرحمن السلمی

حضرت ابو عبد الرحمن السلمیؒ تفسیر تے تصوف دے وݙے امام ہن. ابو عبد الرحمن سلمی بروز منگل، 10 جمادی الآخرہ 325ھ مطابق 52 اپریل 937ء کوں نیشا پور وچ پیدا تھئے۔ پورا ناں محمد بن الحسین بن محمد بن موسیٰ، ابو عبد الرحمن السلمی، الازدی ہئی۔ انہاں دے والد بہت امیر نہ ہن۔ لیکن بیٹے دی ولادت دی خوشی وچ انھاں نے اپݨا تمام اثاثہ ویچ کے صدقہ کر ݙتا۔

تعلیم و تربیت

ابو عبد الرحمن السلمیؒ دا گھریلو ماحول علمی و دینی ہئی۔ چنانچہ بالکل ابتدا وچ ہی انہاں دی تعلیم و تربیت دا آغاز تھی گیا۔ ابو عبد الرحمنؒ دے نانا ابو عمرو بن نجید وݙے عالم تے صوفی ہن۔ انھاں نے ہی ابو عبد الرحمن دی پرورش کیتی ہئی۔ اس واسطے پیؤ دی نسبت الازدی دے مقابلے وچ نانا دی نسبت السلمی نال زیادہ مشہور تھئے۔ جݙݨ انہاں دی عمر صرف 7 یا 8 سال ہئی، اس وقت توں انھاں نے حدیث لکھݨی شروع کیتی۔ نیشا پور دے جید عالم ابو بکر الضبعیؒ دے سامݨے زانوے تلمذ تہ کیتا تے اتھوں تعلیم دی تکمیل دے بعد بلاد اسلامیہ دا سفر کیتا تے عراق، بغداد، رے، ہمدان، مرو، حجاز وغیرہ دے مشائخ توں حدیث، فقہ تے تصوف دی تعلیم حاصل کیتی۔ خطیب نے بغداد دے متعدد اسفار دا تذکرہ کیتا ہے۔

تصنیفات

ابو عبد الرحمن سلمیؒ نے تفسیر، تصوف تے اسماءالرجال وچ متعدد کتاباں لکھیاں۔

• 1- حقائق التفسیر
• 2- طبقات الصوفیہ: ایہ تصوف دی اہم ترین کتاباں وچوں ہے۔ شیخ الاسلام عبد اللہ انصاری نے اس دا آزاد فارسی ترجمہ تے اس تے اضافے کیتے ہن.
• 3- مناہج العارفین۔ ایہا کتاب سلوک مناہج العارفین دے ناں توں وی ملدی ہے۔
• 4- جوامع آداب الصوفیہ۔
• 5- عیوب النفس ۔
• 6- رسالہ الملامتیہ
• 7- درجات المعاملات
• 8- آداب الصحبۃ و حسن العشیرة
• 9- آداب الفقر و شرائطہ
• 10- الفرق بین علم الشریعہ والحقیقہ
• 11- مسالا درجات الصالحین
• 12- غلطات الصوفیہ
• 13- بیان زلل الفقراءو مواجب آدابھم
• 14- کتاب الفتوة
• 15- سلوک العارفین
• 16- مقدمہ فی التصوف
• 17- بیان احوال الصوفیہ
• 18- تہذیب الناسخ والمنسوخ فی القرآن لابن شہاب زہری
• 19- الاربعون فی اخلاق الصوفیہ
• 20- مسائل وردت من مکہ
• 21- وصیت
• 22- آداب الصوفیہ
• 23- کتاب السماع
• 24- حدیث السلمی
• 25- سوالات للدارقطنی عن احوال المشائخ والرواة
• 26- مقامات الاولیاء
• 27- الرد علی اہل الکلام
• 28- الفرق بین الشریعہ والحقیقہ
• 29- الفتوة

وفات

ابو عبد الرحمن السلمیؒ دی وفات اتوار دے ݙینہہ 3 شعبان 412ھ، 1012ء وچ تھئی۔