ابو الکلام آزاد

ابوالکلام محی الدین احمد آزاد (پیدائش 11 نومبر، 1888ء - وفات 22 فروری،1958ء) (بنگالی: আবুল কালাম মুহিয়ুদ্দিন আহমেদ আজাদ) آزاد ہند دے پہلے وزیرِ تعلیم تے قومی رہنما ہن۔ مولانا ابوالکلام آزاد دا اصل ناں محی الدین احمد ہئی۔ انہاں دے والد بزرگوار محمد خیر الدین انھاں کوں فیروزبخت (تاریخی ناں) آکھ کے پکاردے ہن۔ مولانا 1888ء وچ مکہ معظمہ وچ پیدا تھئے۔ والدہ دا تعلق مدینہ نال ہئی سلسلہ نسب شیخ جمال الدین نال ملدا ہے جیہڑے اکبر اعظم دے عہد وچ ہندوستان آئے تے اتھائیں مستقل سکونت اختیار کر گھدی۔ آپ نے 69 سال دی عمر وچ 22 فروری، 1958ء کوں وفات پاتی۔

حالات

1857ء دی جنگ آزادی وچ آزاد دے والد کوں ہندوستان توں ہجرت کرنی پئی. کئی سال عرب وچ رہے۔ مولانا دا بچپن مکہ معظمہ تے مدینہ وچ گزرا۔ ابتدائی تعلیم والد توں حاصل کیتی۔ ول جامعہ ازہر(مصر) چلے گئے۔ چوݙہ سال دی عمر وچ علوم مشرقی دا تمام نصاب مکمل کر گھدا ہئی۔ مولانا دی ذہنی صلاحتیاں دا اندازہ اس توں تھیندا ہے کہ انہاں نے پندرہ سال دی عمر وچ ماہوار جریدہ لسان الصدق جاری کیتا۔ جس دی مولانا الطاف حسین حالی نے وی بڑی تعریف کیتی۔ 1914ء وچ الہلال نکالا۔ ایہ اپنی طرز دا پہلا پرچہ ہئی۔ ترقی پسند سیاسی تخیلات تے عقل تے پوری اترݨ والی مذہبی ہدایت دا گہوارہ تے بلند پایہ سنجیدہ ادب دا نمونہ ہئی۔

یومِ تعلیم، بھارت

مولانا ابوالکلام آزاد، آزاد ہندوستان دے پہلے وزیر تعلیم ہن۔ انہاں دے یوم پیدائش 11 نومبر، 1888ء کوں ہندوستان وچ قومی یومِ تعلیم منایا ویندا ہے۔

منسوب کیتے گئے ادارے

مولانا ابوالکلام آزاد دے ناں نال ہندوستان وچ حسبِ ذیل تعلیمی تے سرکاری ادارے منسوب کیتے گئے ہن۔

1. مولانا آزاد نیشنل اردو یونیورسٹی،(MANNU) حیدرآباد (ہند)
2. مولانا آزاد نیشنل انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی، (MANIT) بھوپال
3. مولانا آزاد میڈیکل کالج نئی دہلی
4. مولانا آزاد انسٹی ٹیوٹ آف ڈینٹل سائنسز، نئی دہلی
5. مولانا آزاد اڈوکیشن فونڈیشن، نئی دہلی