ابنِ زیاد

گورنر کوفہ، پورا ناں عبید اللہ بن زیاد، مسلم بن عقیل نے کوفے وچ امام حسین دے حق وچ زمین ہموار کرنا شروع کیتی تاں یزید نے ابن زیاد کوں بصرے توں تبدیل کرکے کوفے دا گورنر مقرر کر ݙتا۔ اس پہلے مسلم بن عقیل تے انہاں دے ݙو کم سن فرزنداں کوں شہید کرا ݙتا۔ ول حُر کوں ہک ہزار سوار ݙے کے حضرت امام حسین دا رستہ روکݨ کیتے بھیجا۔

امام حسین میدان کربلا وچ خیمہ زن تھئے۔ ابن زیاد نے پہلے عمر بن سعد تے ول شمر زی الجوشن کوں فوج ݙے کے انہاں دے مقابلے کیتے بھیجا۔ جس دے نتیجے وچ حادثہ کربلا(محرم 61ھ) رونما تھیا۔ امام حسین دی شہادت دے بعد پہلے شہداء دے سر کٹ کے ابن زیاد کوں پیش کیتے گئے۔ اس امام حسین دے سر مبارک دی بے ادبی کیتی تے تمام سر یزید کوں روانہ کر ݙتے۔

ابنِ زیاد دی موت

محرم 67ھ وچ ابن زیاد دا مختار ثقفی دے جرنیل ابراہیم نال مقابلہ تھیا۔ جس وچ ابن زیاد کوں شکست تھئی تے اوہ میدان جنگ وچ مارا گیا۔ قتل دے بعد اس دے سر کوں کوفے وچ ہوں مقام تے گھنا کے رکھا گیا جتھاں چھی سال قبل اس امام حسین دا سر رکھوایا ہئی۔ مختار ثقفی دے لشکر دے سپہ سالار نے ابن زیادہ دا سر قلم کیتا تے اونکوں نیزے تے چڑھا کے مختار ثققی دے کول بھیجا۔ بدبخت ابن زیاد دا سر مختار ثقفی دے سامݨے رکھا ڳیا۔

امام ترمذي رحمه الله (المتوفى279)نے آکھا:

حدثنا واصل بن عبد الأعلى قال: حدثنا أبو معاوية، عن الأعمش، عن عمارة بن عمير، قال: " لما جيء برأس عبيد الله بن زياد وأصحابه نضدت في المسجد في الرحبة فانتهيت إليهم وهم يقولون: قد جاءت قد جاءت، فإذا حية قد جاءت تخلل الرءوس حتى دخلت في منخري عبيد الله بن زياد فمكثت هنيهة، ثم خرجت فذهبت حتى تغيبت. ثم قالوا: قد جاءت، قد جاءت، ففعلت ذلك مرتين أو ثلاثا

عمارہ بن عمیر فرمیندے ہن کہ جیہرلے عبیداللہ بن زیاد تے اس دے ساتھیاں دے سر گھنا کے رحبہ دی مسجد وچ سٹ ݙتے گئے تاں میں وی اتھاں گیا۔ جیہرلے اتھاں پہنچا تاں لوگ آکھݨ لگے اوہ آگیا اوہ آگیا۔ ݙٹھا تاں اوہ ہک سانپ ہئی جیہڑا آیا سراں وچوں ہوندا ہویا عبیداللہ بن زیاد دے ناساں وچ گھس گیا۔ تھوڑی دیر بعد نکلا تے چلا گیا اتھاں تک کہ غائب تھی گیا۔ ول لوگ آکھݨ لگے، اوہ آگیا، اوہ آگیا، اس ݙو یا ترے مرتبہ ایں طرح کیتا۔[سنن الترمذي ت شاكر 5/ 660]