ابراہیم بن ادھم
خواجہ ابراہیم بن ادہم، بادشاہِ بلخ جنہاں نے اللہ دی خاطر سلطنت کوں خیرباد آکھ ݙتا.
ولادت با سعادت 159ھ مطابق 795ء وچ مکہ مکرمہ وچ تھئی۔ بیعت و خلافت آپؒ نے فضیل بن عیاض توں پاتی۔ تے نال امام باقرؒ ،خواجہ عمرانؒ بن موسی بن زید الراعی،شیخ منصور السلمیؒ اورخواجہ اویس قرنیؒ توں ویی خرقہ خلافت پاتا ہانے۔ جنید بغدادیؒ دے بقول آپؒ فقراء دے تمام علوم و اسرار دی کنجی ہن۔ آپؒ دا مشہور قول ہے کہ جیہرلے گناہ دا ارادہ کرو تاں خدا دی بادشاہت توں باہر نکل ونجو۔
وصال
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]آپؒ دے سال وفات دے بارے وچ اختلاف ہے بہرحال مختلف روایات دی روشنی وچ آپؒ دی وفات (160ھ / 876ء تے 166ھ/894ء) دے عرصہ دے دوران قرار پیندی ہے۔ ہک روایت دے مطابق26 جمادی الاولی 161ھ کوں وصال فرمایا، آپؒ دے مزار دے متعلق وی اختلاف ہے کجھ لوگاں دا خیال ہے کہ آپؒ شام وچ مدفون ہن۔ بعض روایات دے مطابق آپؒ کوں بلاد روم دے ہک بحری جزیرہ وچ سپرد خاک کیتا گیا۔ ہک روایت دے مطابق آپؒ دا مزار بغداد ( عراق) وچ ہے ہک خیال ایہ وی ہے کہ آپؒ بلاد روم دے ہک قلعہ’’ سوقین‘‘ وچ مدفون ہن۔ شہزادہ دارا شکوہ قادری نے آپؒ دا شام وچ مدفون ہووݨ زیادہ درست تسلیم کیتا ہے۔ ہک جگہ آپؒ دا مزار مبارک شام وچ حضرت لوط علیہ السلام دے مزار پرانوار دے قریب زیارت گاہِ خواص وعوام ہے۔[١][٢][٣]