سکھ مت

سکھ مت (پنجابی: ਸਿੰਖੀ ) ہک توحیدی مذہب ہے۔ اس مذہب دے پیروکاراں کوں سکھ آکھا ویندا ہے۔ سکھاں دی مذہبی کتاب شری آدی گرنتھ یا گیان گرو گرنتھ صاحب ہے۔ عام طور تے سکھاں دے 10 ستگر منیے ویندن، لیکن سکھاں دی مذہبی کتاب وچ 6 رہنماواں دے نال نال 30 بھگتاں دا وی ذکر ہے، جنہاں دی عمومی تعلیمات کوں سکھ رستہ تے چلݨ کیتے اہم منا ویندا ہے۔ سکھاں دے مذہبی مقام کوں گردوارہ آہدے ہن۔

تاریخ

سکھ مت دی بنیاد باباگرو نانک دیو جی نے رکھی جیندی اساس توحید، انسانی مساوات تے دیگر سادہ اصولاں تے ہے. ایں مذہب دے پیشوا کوں گرو آکھا ویندے.

پہلے ݙاہ گرو صاحبان دے ٹر ونجݨ توں بعد سکھ دھرم دی مقدس کتاب گرنتھ جیندے وچ بابا فرید دا کلام وی شامل اے، کوں ہمیشہ واسطے گرو دا درجہ ݙتا ڳیا.ایں دھرم دا سب توں مقدس مقام گولڈن ٹیمپل جیندی بنیاد حضرت میاں میر ہوراں نے رکھی ، امرتسر وچ اے. جبکہ گوردوارہ جنم استھان, ننکاݨہ، اس توں علاوہ رنجیت سنگھ دی سمادھی، لاہور، گوردوارہ پنجہ صاحب, حسن ابدال وی سکھ مت دے اہم مقامات وچ شامل ہن.اے مذہب بھارتی ریاست مشرقی پنجاب دا اکثریتی مذہب اے جبکہ باقی بھارت وچ وی قابل ذکر تعداد وچ موجود اے. سکھ مت دی اکثریت پنجابی زبان ٻلیندی اے مگر دیگر زباناں وچ ہندی, پشتو تے سرائیکی وغیرہ شامل ہن. پاکستان وچ سکھاں دی آبادیٖ پختونخواہ، پنجاب, تے سندھ وچ موجود اے.

1469ء وچ پنجاب وچ پیدا تھیوݨ والے نانک دیو نے گرمت کوں کھوجا تے گرمت دی تعلیمات کوں دیش دیشانتر وچ خود ونج ونج کے پھیلایا ہئی۔ سکھ انہاں کوں اپݨا پہلا رہنما منیندن۔ گرمت دی تبلیغ باقی 9 گرؤاں نے کیتی۔ ݙاہویں رہنما گوبند سنگھ نے ایہ تبیلغی کم خالصہ کوں سونپا تے گیان گرو گرنتھ صاحب دی تعلیمات تے عمل کرݨ دی نصیحت کیتی۔ سنت کبیر، دھنا، سادھنا، رامانند، پرمانند، نامدیو تے تکارام وغیرہ جنہاں دے اقوال آدی گرنتھ وچ درج ہن، انہاں بھگتاں کوں وی سکھ ستگرؤاں جیہے منیندن تے انہاں دی تعلیمات تے عمل کرݨ دی کوشش کریندن۔ سکھ ہک ہی خدا کوں منیندن ، جینکوں اوہ ہک اونکار آہدن ۔ انہاندا عقیدہ ہے کہ ایشور اکال تے نرنکار ہے۔

آپریشن بلیو اسٹار

1984ء وچ بھارتی فوج دا اپݨے ہی ملک وچ امرتسر شہر وچ واقع ہرمندر صاحب تے کیتا ونجݨ والا آپریشن ہئی جیہڑا سکھاں دی نسل کشی قرار ݙتا ویندے. ایہ آپریشن اس وقت دی بھارتی وزیر اعظم اندرا گاندھی دے حکم نال 3 توں 8 جون تک تھیا۔^[١]

مزید ݙیکھو

حوالے

[١]، سکھ مت دی ویب سائٹ
[٢]، سکھ مذہب دی ہک ویب سائٹ

↑ http://www.rediff.com/news/2004/jun/03spec.htm Rediff.com. 6 June 1984. Retrieved 9 August 2009.

[1] ttp://www.rediff.com/news/2004/jun/03spec.htm Rediff.com. 6 June 1984. Retrieved 9 August 2009.

[١]