سانحہ 11 ستمبر (نائن الیون)

11 ستمبر 2001ء دنیا دی تاریخ دا اوہ افسوس ناک واقعہ ہئی جس دنیا کوں ہلا کے رکھ ݙتا ۔ امریکا وچ چار فضائی مسافر بردار طیارے اغوا تھی کے خودکش انداز وچ امریکی سرمایہ دارانہ برتری دی علامت ورلڈ ٹریڈ سینٹر نال ٹکرا ݙتے گئے۔ جس دے نتیجے وچ ہزاراں انسان ہلاک تھئے تے پوری دنیا وچ خوف دا عالم طاری ریہا ۔ خبراں دے مطابق ایہ جہاز القاعدہ دے ارکان نے اغوا کر گھدے ہن جس دا بعد وچ ثبوت تے اعتراف وی ملا ۔ اس دہشت گردی دے واقعہ کوں امریکیاں نے 9/11(نائن الیون) دا ناں ݙتا۔

سانحہ نائن الیون

نقصانات

اس حملے وچ انسانی جاناں دا ہک عظیم نقصان تھیا ۔

اس دے نال ہی امریکا تے اس دے حامیاں کوں مالی بحران دا شکار رہوݨا پیا ۔ عالمی مارکیٹ کریش تھیوݨ شروع تھی گئی ۔ جیہڑی چویہہ گھنٹیاں بعد کہیں حد تک سنبھلݨ لگی ہئی ۔

حملیاں دی اطلاع عام تھیندے ہی عالمی منڈی وچ تیل تے سونے دی قیمتاں وچ فوری اضافہ تھی گیا تے یورپی کرنسی یورو دے مقابلے وچ ڈالر کوں نقصان پہنچا ۔ لندن دی مارکیٹ وچ اگلے مہینے یعنی اکتوبر کیتے تیل دی قیمتاں 27۔26 ڈاٹر توں ودھ کے 30 اعشاریہ 10 ڈالر تک ونج پہنچیں جب کہ نیو یارک وچ تیل دی مارکیٹ حملیاں دی اطلاع دے نال ہی بند تھی ڳئی ۔

اس طرح سونے دی قیمت وچ لگ بھگ 19 ڈالر فی اونس دا اضافہ تھی گیا۔

دنیا بھر دی مالیاتی منڈیاں افراتفری دا شکار تھی گئیںاں ۔ دنیا دا سب توں وݙا اسٹاک ایکسچینج نیویارک بند کر ݙتا گیا ۔ برطانیہ وچ لندن اسٹاک ایکسچینج کوں خالی کرا گھدا گیا ۔ جرمنی ، پیرس ، ٹوکیو ، بون تے ماسکو وغیرہ دی مارکیٹاں وچ بھاری خسارہ تھیا ۔

تباہی دے نتیجے وچ انشورنس کمپنیاں نے نقصان دا تخمینہ 15 ارب ڈالر تک لایا ۔

امدادی کم

ورلڈ ٹریڈ سینٹر دے جاڑے عمارتاں وچ سینکڑاں تجارتی دفاتر ، سرکاری ، نیم سرکاری ایجنسیاں دے مراکز تے عالمی تنظیماں دے دفاتر ہن ۔ ہر ہک ٹاور وچ 21 ہزار شیشے دیاں کھڑکیاں، ہر ٹاور وچ 95 لفٹس ہن۔ تریہہ سال پہلے تعمیر تھیوݨ والی ایہ عمارت اسٹیل تے کنکریٹ دا ہک بے پناہ اسٹرکچر ہئی ۔ جس دا ملبہ صاف کرݨ تے بچ ونجݨ والیاں کوں باہر کڈھݨ وچ کئی ݙینہہ تے بے پناہ کوشش صرف تھئی.