آبنائے باسفورس
باسفورس (انگریزی: Bosporus، Bosphorus, ترک: İstanbul Boğazı) ہک آبنائے ہے جیہڑی ترکی دے یورپی حصے (رومیلیا) تے ایشیائی حصے (اناطولیہ) کوں جدا کرکے یورپ تے ایشیا دے درمیان سرحد قائم کریندی ہے۔ اس آبنائے کوں آبنائے استنبول وی آکھا ویندا ہے۔ ایہ بین الاقوامی جہاز رانی کیتے استعمال تھیوݨ والی دنیا دی سب توں تنگ آبنائے ہے جیہڑی بحیرہ اسود کوں بحیرہ مرمرہ نال ملیندی ہے (واضح رہے کہ بحیرہ مرمرہ درہ دانیال دے ذریعے بحیرہ ایجیئن نال منسلک ہے جیہڑا بحیرہ روم نال ملا ہویا ہے)۔
استنبولی باشندے اینکوں صرف Boğaz آہدے ہن جبکہ Boğaziçi دی اصطلاح آبنائے دے نال واقع استنبول دے علاقیاں کیتے استعمال تھیندی ہے.
خصوصیات
[لکھو | ماخذ وچ تبدیلی کرو]اے آبنائے تقریباً 30کلومیٹر وڈی ہے ایندی زیادہ توں زیادہ چوڑائی ابھے داخلی راستے تے 3 ہزار 700 میٹر ہے تے گھٹ کنوں گھٹ چوڑائی کنڈیلی تے اشیان دے مقام تے 700 میٹر تے اینادولوحسان تے رومیلی حسان دے جاہ تے 750 میٹر ہے۔ آبنائے دی جھکائ 36 توں 124 میٹر ہے۔
آبنائے دے ساحل انتہائی گنجان آباد ہن جتھاں استنبول واقع ہے جس دی آبادی 13 ملین توں زیادہ ہے۔
آبنائے باسفورس تے ݙو پل قائم ہن۔ 1973ء وچ مکمل تھیوݨ والا پہلا پل ”باسفورس پل“ 1074 میٹر طویل ہے۔ ݙوجھا پل ”فاتح سلطان محمد پل“ 1090 میٹر طویل ہے تے 1988ء وچ مکمل تھیا۔ ایہ پہلے پل توں تقریباً 5 کلومیٹر شمال وچ واقع ہے۔ حکومت ترکی دی جانب توں نشان زدہ 7 وچوں ہک مقام تے تریجھا پل وی تعمیر کرݨ دا منصوبہ ہے۔ اس پل دے مقام کوں صیغہ راز وچ رکھا ڳیا ہے تاکہ زمیناں دی قیمتاں وچ اضافہ نہ تھیوے۔
مرمرے نامی ہک ٻئی گزر گاہ زیر تعمیر ہے جیہڑی 2008ء وچ مکمل تھیسی۔ ایہ 13.7 کلومیٹر طویل ریلوے سرنگ ہوسی جیہڑی آبنائے دے تلوں 55 میٹر گہرائی توں گزرسی۔