یاسمین لاری

یاسمین لاری (اردو: یاسمین لاری) (انگریزی: Yasmeen Lari) (ڄَمَّݨ دا سال: ١٩٤١ء – ڄَمَّݨ دی جاء: ڈیرہ غازی خان، پاکستان) ہِک پاکستانی سرائیکی وسیب اَتے پاکستان دی پہلی راج دا کَم کرݨ آلی زنانی اَتے مصنف زنانی ہِن۔

یاسمین لاری بی بی سی خبراں توں

ابتدائی زندگی

یاسمین لاری سرائیکی وسیب دے شہر ڈیرہ غازی خان دے ہِک قصبہ وِچ ڄَمّی ہَن اَتے اپݨی حیاتی دے اَغاز آلے ورھیاں وِچ لاہور اَتے اُون٘دے نیڑے تیڑے لنگھائے۔ اِنّھاں اَبّا سئیں ظفر الاحسن ہِک ہندوستانی سول افسر ہَن جیڑھی لاہور اَتے ٻنّھاں شہراں وِچ وݙّے اُساری دے منصوبیاں اُتے کَم کرین٘دے ہَن اَتے یاسمین لاری کُوں اپݨے پِیؤ دے ذریعے ای اُساری دے فَن وِچ دلچسپی تھئی۔ اِنّھاں دی بھیݨ نسرین جلال ہِک پاکستانی سیاست دان ہِن۔ جِہڑیلے لاری پندرھاں ورھیاں دی ہئی تاں اِیں اپݨے ٹَٻَّر دے نال لندن دے پن٘دھ کِیتے پہلی واری پاکستان چھوڑیا۔

کَم کار آلی حیاتی

١٩٦٤ء وِچ آکسفورڈ سکول برائے اُساری دا کَم تُوں ڈگری حاصل کرݨ دے بعد ٢٣ ورھیاں دی عمر وِچ لاری اپݨے پئے سہیل ظفر لاری دے نال پاکستان وَل آئی اَتے کراچی وِچ لاری ایسوسی ایٹس دے ناں نال ادارہ بݨایا۔

اپݨی کَم کار آلی حیاتی دے اَغاز وِچ اِنّھاں نے اپݨی جنس دی پارُوں اُساری آلی جائیں اُتے کارکناں دی طرفُوں اِنّھاں دے علم اَتے قابلیت تے تنقید دے حوالے نال ٻہوں اوکھاں پیش آئیاں۔

١٩٦٩ء وِچ لاری ریبا دی ممبر چُݨی ڳئی ہَن۔

اِنّھاں دے اِیں ویلے دے منصوبیاں وِچ گھر مثلاً "انگوری باغ گھر" (١٩٧٨ء)، کاروباری اَمارتاں مثلاً "تاج محل ہوٹل" (١٩٨١ء)، مالیاتی اَتے تجارتی مرکز (١٩٨٩ء) اَتے کمپنی دا مرکز پی ایس او ہاؤس (١٩٩١ء) کراچی شامل ہِن۔

لاری نے ٢٠٠٠ء وِچ اُساری آلا کَم کار چھوڑ ݙِتّا۔ وَل اُوہ یونیسکو دے منصوبہ جاتی دی مشیر دے طور تے اپݨے تاریخی اثاثیاں دی حفاظت کِیتے سرگرم رہی۔ اِنّھاں نے اپݨے پئے دی سنڳت وِچ تنظیم اثاثہ (The Heritage Foundation) دا ناں نال ہِک غیر منافع بخش تنظیم بݨائی اَتے کاروان تہمیدات (Karvan Initiatives) دی صدر نشین ہِن۔

٢٠١٠ء تُوں لاری بُھئمٻ اَتے سیلاباں تُوں متاثر پاکستانیاں کِیتے ٣٦٠٠٠ تُوں وَدھ گھر بݨا چُکّی ہِن۔

٢٠١٣ء وِچ اِنّھاں نے ضلع آواران وِچ بلوچستان دے دیہی بُھئمٻ متاثرین دی مدد کِیتی۔

اُساری آلا کَم

مکمل کردہ منصوبے

• آشیانہ جات افسران بحریہ، کراچی (Naval Officers Housing, Karachi)
• آشیانہ جات انگوری باغ Angoori Bagh Housing (also known as ABH) (1978)
• تاج محل ہوٹل کراچی (1981)
• مرکز مالیات و تجارت (FTC Building)، کراچی (1989)
• پی ایس او گھر (also known as PSO House)، کراچی (1991)

تاریخی اثاثے اَتے بحالی دے منصوبے

• مرکز اثاثہ جات خیرپور
• سیتھی گھر، سیتھی محلہ (Sethi house in Sethi Mohallah) (2010–2012)

تصنیفاں

یاسمین لاری دی کتاباں ایہ ہِن:

• Slums and Squatter Settlements: Their Role and Improvement Strategy
• Our Heritage in Muslim Architecture
• Tharparkar and Sialkot after the War
• 1993 – Traditional Architecture of Thatta
• 1997 – The Dual City: Karachi During the Raj (co-written with her son, Mihail Lari)
• 1997 – The Jewel of Sindh: Samma Tombs on the Makli Hill (co-authored by her husband, Suhial Zaheer Lari)
• 2001 – Karachi: Illustrated City Guide (photography by her husband, Suhial Zaheer Lari)

اعزازات

٢٠٠٢ء وِچ Heritage Foundation نے اپݨی کاوشوں اَتے نتیجیاں دی پذیرائی دے طور تے United Nations System in Pakistan توں اعزاز گِھدّا۔

٢٠٠٦ء وِچ لاری کُوں حکومتِ پاکستان دی طرفُوں اُساری دے فن اَتے ورثہ دی حفاظت دے سلسلے وِچ اِنّھاں دی خدمتاں اَتے کَم کار دی پذیرائی کِیتے ستارۂ امتیاز دا اعزاز ݙِتّا ڳیا۔

٢٠٠١ء وِچ اِنّھاں نے "سال دی پہلی نادر پاکستانی زنانی" دا اعزاز گِھدّا۔

بیرونی روابط

• Women In Architectureآرکائیو شدہ بذریعہ www2.arch.uiuc.edu