گل شاہ خاتون

گل شاہ خاتون
(عثمانی ترک میں: گُل رُخ خاتون‎)
معلومات شخصیت
تاریخ پیدائش	16 اپریل 1454ء
وفات	3 جون 1528ء (74 سال)  بورصہ
مدفن	مرادیہ کمپلیکس
شہریت	سلطنت عثمانیہ
شریک حیات	بایزید ثانی
خاندان	عثمانی خاندان
دیگر معلومات
پیشہ	ارستقراطی
پیشہ ورانہ زبان	عثمانی ترکی

گل شاہ خاتون (عثمانی ترکی: کل شاہ خاتواں، وفات: 1487ء)۔ سلطنت عثمانیہ دے سلطان محمد دوم دی زوجہ ہئی۔

ابتدائی زندگی

گلروہ نے بایزید نال اماسیہ وِچ شادی کیتی۔ بایزید دے نال اوں دے ݙو ٻال ہن، شہزادے علیم شاہ 1466ء وِچ ڄَمّے، تے قمرشاہ خاتون، جیڑھی نے دامت مصطفی پاشا نال شادی کیتی۔

علیم شاہ دے نال

ترک روایت دے مطابق، تمام شہزادیاں توں توقع کیتی ویندی ہئی جو اوہ اپݨی تربیت دے ہک حصے دے طور تے صوبائی گورنر دے طور تے کم کریسن۔ 1490ء وِچ، علیم شاہ کوں مینٹیس تے بعد وِچ 1502ء وِچ مانیسا پٹھیا ڳیا تے گلروہ اوں دے نال ہئی۔ اوں نے اپݨے پُتر کوں اپݨے شاہی وفد دے اراکین دی ہیرا پھیری توں بچاوݨ تے ایں ڳالھ کوں یقینی بݨاوݨ کِیتے ہک فکر مند کردار ادا کیتا جو سلطان علیم شاہ دی بدتمیزی دے بارے وِچ موصول تھیوݨ والیاں اطلاعات دا ذمہ دار شہزادہ یا خود کوں نی سمجھدا۔

اوں نے سلطان دی ہدایت دا جواب ݙتا جیڑھی اوں نے اپݨے پُتر دے طرز عمل کوں قبول کیتا۔ اوں نے اپݨے پُتر دے سوٹ دے ست اراکین دے خلاف اپݨا مقدمہ پیش کیتا، جنّھاں وِچ اوں دے ٹیوٹر، اوں دے ڈاکٹر تے اوں دے پریسیپٹر شامل ہن، جنّھاں کوں اوں نے مسائل دی ذمہ داری قرار ݙتا۔ اے خاص طور تے حلیمہ دی ٹیوٹر ہئی جیندے تے اوں نے الزام لایا۔ اوں نے ٹیوٹر تے اوں دے ساتھیاں تے الزام لایا جو اوہ علیمشہ کوں ضرورت توں زیادہ شراب پِیوݨ تے آمادہ کرین٘دے پئے ہن تاں جو اوں کوں اسلام دے قانون تے سلطان دے قانون دے خلاف تجاویز منظور کرݨ تے آمادہ کیتا ونڄ سڳے۔

گلروح خاتون نے سلطان توں انّھاں کوں ہٹاوݨ دی ارداس کیتی۔ اوہ نہ صرف اپݨے پُتر دی جسمانی تے سیاسی حالت دی خرابی دی فکر کریندی ہئی بلکہ اپݨے حقوق تے حیثیت دے تحفظ کِیتے وی فکر مند ہئی۔

خیراتی ادارے

گلروح خاتون نے اخیسر وِچ ہک مسجد تے ہک وقف تعمیر کیتا، ہک مسجد آیدن گزیلحسر تے دوراکلی ڳاں وِچ، اوں نے حمام، مسافریں کِیتے ریسٹ ہاؤس تعمیر کیتا تے ہک ٻیا اوقاف گورڈیس، ڈیمیرسی، نازیلی، برگی تے آیدن گوزیلحیسن وِچ تعمیر کیتا ڳیا۔

پچھلے سال

1503ء وِچ حلیمہ دی موت دے بعد، اوہ برسا وِچ ریٹائر تھی ڳئی تے سلیمان دی میگنیفیسنٹ دے دور حکومت دے اوائل وِچ انتقال کر ڳئی۔ اوہ مرادیہ کمپلیکس، برسا وِچ واقع اپݨے ہئی مقبرے وِچ دفن ہئی۔