کملا دیوی چٹوپادھیائے

کملا دیوی چٹوپادھیائے
(بنگالی میں: কমলাদেবী চট্টোপাধ্যায়)
معلومات شخصیت
پیدائش	3 اپریل 1903(1903-04-03) منگلور، مدراس پریزیڈنسی، برطانوی ہند
وفات	29 اکتوبر 1988(1988-10-29) (عمر  85 سال) ممبئی، مہاراشٹر، بھارت
شہریت	بھارت (26 جنوری 1950–) برطانوی ہند (–14 اگست 1947) ڈومنین بھارت (15 اگست 1947–26 جنوری 1950)
رکنیت	نیشنل فلیگ پریزنٹیشن کمیٹی
عملی زندگی
پیشہ	سیاسی کارکن ،  حریت پسند
اعزازات
رامن میگ سیسے انعام   (1966)  پدم وبھوشن    پدم بھوشن
	IMDB پر صفحہ

کملا دیوی چٹوپادھیائے (3 اپریل 1903ء – 29 اکتوبر 1988ء) ہک بھارتی سماجی مصلح تے آزادی دی فعالیت پسند ہَن۔ اوہ تحریک آزادی ہند وچ انّھاں دی شراکت، آزاد ہند وچ ہندوستانی فن تے ثقافت دی نشاۃ ثانیہ دی شروعات تے بھارتی زنانیاں دی سماجی اقتصادی ترقی کِیتے ڄاݨیاں ویندیاں ہَن۔ اوہ مدراس توں انتخابات وچ کھڑی تھیوݨ والی پہلی زنانی ہَن۔ ایں انتخاب وچ ہارݨ دے باوجود اوہ کئی بھارتی زنانیاں کِیتے پریرتا دا ذریعہ بݨیاں۔

چٹوپادھیائے کوں نیشنل اسکول آف ڈرامہ، سنگیت ناٹک اکادمی، سینٹرل کاٹیج انڈسٹریز ایمپوریم تے کرافٹس کونسل آف انڈیا سمیت کئی ثقافتی اداریاں دے قیام دا سہرا ݙتا ویندا ہے۔ اوہ بھارتی عوام دی سماجی تے اقتصادی ترقی وچ دستکاری تے شعبی تحریکاں دی اہمیت دے متعلق بحث شروع کرݨ والیاں اولین شخصیات وچ شمار تھیندیاں ہَن۔ ایں دی وجہ نال انّھاں کوں قبل تے بعد آزادی کئی وݙیاں کمپنیاں دی مخالفت دا سامݨا کرݨا پیا۔

1974ء وچ انّھاں کوں سنگیت ناٹک اکادمی اعزاز ملا ہئی جیڑھا سنگیت ناٹک اکادمی دا عزیز ترین اعزاز سمجھا ویندا ہے۔ انّھاں کوں حکومت ہند دی طرف توں 1955ء وچ پدم بھوشن تے 1987ء وچ پدم وبھوشن ݙتا ڳیا ہئی۔ کرگا دے شعبے وچ انّھاں دی شراکت کِیتے انّھاں کوں "ہاتھ کرگھا ماں" دے ناں نال وی ڄاݨیا ویندا ہے۔

سوانح

ابتدائی زندگی

3 اپریل 1903ء کوں منگلور، کرناٹک دے ہک سارسوت براہمن خاندان وچ ڄمی کملا دیوی اپݨے والدین دی چوتھی تے سب توں چھوٹی بیٹی ہَن۔ انّھاں دے والد اننتیہ دھاریشور منگلور دے حاکم ضلع ہَن تے انّھاں دی والدہ گرجا بائی، جنّھاں دی وجہ نال انّھاں کوں آزادی نال متعلق معاملات وچ دلچسپی تھئی، کراوالی دے زمین دار چترپور سارسوت براہمن خاندان نال تعلق رکھدی ہَن۔ کملا دیوی دے جد امجد قدیم بھارتی اساطیراں تے پراناں دے ماہر ہَن تے گرجا بائی وی تعلیم یافتہ ہَن حالانکہ انّھاں دی پڑھائی گھر وچ ای تھئی ہئی۔ طفلی توں ای کملا دیوی کوں اپݨی فہم تے قلب تے دھیان ݙیوݨ دی سکھ ݙتی ڳئی ہئی تے ایہی وجہ ہئی جو اوہ مشہور تھیاں۔

کملا دیوی ہک مستثنیٰ طالبہ ہَن تے بہت چھوٹی عمر توں ای عازم ہَن۔ انّھاں دے والدین دی مہادیو گوویند رانڈے، گوپال کرشن گوکھلے، رما بائی رانڈے تے اینی بیسنٹ جیہاں آزادی دے فعالیت پسنداں تے قائداں نال دوستی ہئی۔ لہذا اوہ بچپن توں ای سودیشی تحریک وچ دلچسپ ہَن۔

کملا دیوی نے ناٹیاچاریہ پدم شری مانی مادھو چاکیار توں انّھاں دے کیلیکوریشیمنگلم دے گھر وچ قدیم سنسکرت ناٹکی ثقافت کوڈئیاٹم دی تعلیم گھِدی ہئی۔

انّھاں دی وݙی بہݨ تے سب توں چہیتی دوست سگن، جنّھاں کوں کملا دیوی ہک مثالی شخصیت سمجھدی ہَن، اپݨی شادی دے بعد ای چل بسیاں۔ جݙݨ کملا دیوی ست سال دی ہَن تاں انّھاں دے والد وی بلا وراثت نامہ چھوڑے چل بسے۔ ایں سانگے ایں زمانے دے قانون دے مطابق ساری جائداد انّھاں دے سوتیلے بھائی کوں مل ڳئی تے کملا دیوی تے انّھاں دی والدہ کوں صرف مہینے بھر دے پیسے ملدے ہَن۔ گرجا بائی نے انّھاں پیسیاں کوں قبول کرݨ دی بجائے اپݨے جہیز دے پیسیاں نال اپݨیاں بیٹیاں دی پرورش کرݨ دا فیصلہ کیتا۔

کملا دیوی پہلے توں ای سرکش ہووݨ دی وجہ نال اپݨی والدہ دے گھر گرہستی وچ اشرافیائی بنٹوارے تے سوال اٹھویندی ہَن تے نوکراں نال گھل مل ڳݨ پسند کریندی ہَن۔

کملا دیوی چٹوپادھیائے دیاں کتاباں

• The Awakening of Indian Women۔ ایوری مینز پریس۔ 1939ء
• Japan: Its weakness and strength۔ پدما پبلیکیشنز۔ 1943ء
• Uncle Sam's empire۔ پدما پبلیکیشنز۔ 1944ء
• In war-torn China۔ پدما پبلیکیشنز۔ 1944ء
• Towards a National Theatre۔ اوندھ پب ٹرسٹ۔ 1945ء
• America: The land of superlatives۔ فینکس پبلیکیشنز۔ 1946ء
• At the Cross Roads۔ نیشنل انفارمیشن اینڈ پبلیکیشنز۔ 1947ء
• Socialism and Society۔ چیتنا۔ 1950ء
• Indian Handicrafts۔ ممبئی: ایلائڈ پبلشرز پرائیویٹ لمیٹڈ۔ 1963ء
• Indian Carpets and Floor Coverings۔ وائلی ایسٹرن۔ 1974ء
• Tribalism in India۔ برل اکیڈمک پب۔ 1978ء۔ ISBN:0706906527 {{cite book}}: Empty citation (help): اس حوالہ وچ نامعلوم یا خالی پیرامیٹر موجود ہے: |1= (معاونت)
• Indian Women's Battle for Freedom۔ ساؤتھ ایشیاء بکس۔ 1983ء۔ ISBN:0-8364-0948-5 {{cite book}}: Empty citation (help): اس حوالہ وچ نامعلوم یا خالی پیرامیٹر موجود ہے: |1= (معاونت)
• Inner Recesses, Outer Spaces: Memoirs۔ 1986ء۔ ISBN:81-7013-038-7
• Handicrafts of India۔ نئی دہلی: انڈین کونسل فور کلچرل ریلیشنز تے نیو ایج انٹرنیشنل پب لمیٹڈ۔ 1995ء۔ ISBN:99936-12-78-2 {{cite book}}: Empty citation (help): اس حوالہ وچ نامعلوم یا خالی پیرامیٹر موجود ہے: |1= (معاونت)
• India's Craft Tradition۔ حکومت بھارت۔ 2000ء۔ ISBN:81-230-0774-4
• Traditions of Indian Folk Dance
• The Glory of Indian Handicrafts۔ نئی دہلی: کلیرین بکس۔ 1985ء

کملا دیوی چٹوپادھیائے اُتے کتاباں

• شکنتلا نرسنگھن (1999ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyay۔ نیو ڈان بکس۔ ISBN:81-207-2120-9

• ایس آر بکشی (2000ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyaya: Role for Women's Welfare۔ اوم۔ ISBN:81-86867-34-1
• رینا نند (2002ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyay: A Biography۔ نئی دہلی: اوکسفرڈ یونیورسٹی پریس۔ ISBN:0-19-565364-5
• جمیلہ برج بھوشن (2003ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyaya – Portrait of a Rebel۔ ابھینو پب۔ ISBN:81-7017-033-8
• ایم وی نارائن راؤ (2003ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyay: A True Karmayogi۔ بنگلور: د کرافٹس کونسل آف کرناٹک
• مالویکا سنگھ (2006ء)۔ The Iconic Women of Modern India – Freeing the Spirit۔ پینگوین۔ ISBN:0-14-310082-3
• جسلین دھمیجا (2007ء)۔ Kamaladevi Chattopadhyay۔ نیشنل بک ٹرسٹ۔ ISBN:8123748825
• اندر گپتا۔ India's 50 Most Illustrious Women۔ ISBN:81-88086-19-3